Motoambulans

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Motoambulansmotocykl wykorzystywany jako pojazd ratunkowy, dzięki posiadanemu specjalnemu doposażeniu w sprzęt medyczny, oraz kwalifikacjom osób, które jeżdżą pojazdem.

Wdrożenie pomysłu jest wynikiem wykorzystania funkcjonalności dwóch pojazdów: motocykla i ambulansu, oraz odpowiedzią na zwiększającą się liczbę użytkowników dróg[1], przy ograniczonym zakresie przepustowości infrastruktury transportowej.

Motoambulans BMW RT 1200 w Krakowie

Motoambulanse na świecie[edytuj | edytuj kod]

W zależności od państwa (posiadanej przez niego infrastruktury drogowej, zabezpieczenia medycznego oraz poziomu rozwoju gospodarczego) wygląd motoambulansu i funkcje jakie pełni mogą się różnić. W kilku państwach, ma on za zadanie nie tylko pomoc doraźną, ale także transport pacjenta. W państwach afrykańskich (np. Czad, Kongo, Uganda) dodatkowo jest wyposażony w lekką przyczepkę. Służy ona do transportu pacjenta[2]. Zastosowane rozwiązania techniczne pozwalają na wybór pozycji przewożonego – siedząca, bądź leżąca, zapewniają także ochronę przed słońcem. W krajach rozwiniętych jego działanie dotyczy jedynie udzielenia bezpośredniej pomocy poszkodowanemu.

Niemcy[edytuj | edytuj kod]

Od 1983 r. wprowadzono używanie motoambulansów[3]. Obecnie wykorzystuje się 25 specjalnych motocykli wspartych pracą 100 wolontariuszy paramedycznych[3]. Ich głównym zadaniem jest pomoc poszkodowanemu na miejscu zdarzenia.

Wielka Brytania[edytuj | edytuj kod]

Korzysta ze wsparcia motoambulansów od 1990r[4]. Wprowadzone rozwiązanie się sprawdziło, czego dowodem są motoambulanse uruchamiane w nowych lokalizacjach np. Croydon[5]. Ich głównym zadaniem jest dotarcie do poszkodowanego i udzielenie pomocy szybciej, niż w przypadku standardowego ambulansu.

Hongkong[edytuj | edytuj kod]

Wdrożenie motoambulansów do systemu ratowniczego rozpoczęło się w 1982 r[6]. Liczba wykorzystywanych motocykli wzrastała, aż do 37 w roku 2004[6]. Udzielana pomoc najczęściej dotyczyła poszkodowanych w wypadkach drogowych, pomocy osobom nieprzytomnym, z rozległymi urazami, a także osobom z zaburzeniami pracy serca.

Brazylia[edytuj | edytuj kod]

Od roku 2000 wsparcie w postaci motoambulanów jeździ po ulicach São Paulo. Jego głównym zadaniem jest przeprowadzenie triage, co pozwala na szybsze udzielenie właściwej pomocy poszkodowanym[7].

Uganda[edytuj | edytuj kod]

Dzięki pomocy Wielkiej Brytanii we wschodniej części Ugandy funkcjonuje 30 motoambulansów[8]. Oprócz udzielenia pomocy doraźnej ich zadaniem jest także transport pacjenta. Dotyczy to szczególnie kobiet w ciąży i zapewnienia im przejazdu do szpitala. Tym samym zmniejszenia liczby zgonów w trakcie porodów domowych.

Południowa Afryka[edytuj | edytuj kod]

Od 2012 do pracujących już motoambulansów dołączyło sześć nowych maszyn[9] jeżdżących po ulicach Johannesburga. Udzielają bezpośredniej pomocy poszkodowanym, stabilizują ich stan do czasu transportu przez karetkę.

Polska[edytuj | edytuj kod]

Motoambulans w Polsce prowadzony jest przez ratownika (bądź też – rzadziej – ratownik przewożony jest jako pasażer, tudzież pasażerem jest pielęgniarka, lekarz), który zabezpiecza miejsce zdarzenia, ocenia sytuację, udziela pomocy medycznej poszkodowanemu – jeszcze przed przyjazdem ambulansu, czy zajmuje się zadysponowaniem dodatkowo służb ratowniczych (np. PSP, Policja). W Polsce motocykle ratownictwa medycznego znajdują się: w Gdańsku, Łodzi, Krakowie, Warszawie[10], Katowicach, Legnicy, Olsztynie, Bydgoszczy, Rzeszowie, Kamiennej Górze oraz od marca 2021 również w Toruniu[11][12]. Gdańsk był pierwszym w Polsce miastem, w którym od 2002 wykorzystywany był motocykl ratownictwa medycznego. Przykłady funkcjonowania motocyklowych ratowników: Stacja Pogotowia Ratunkowego w Olsztynie, zakup pojazdu częściowo sfinansował wojewoda, a koszt użytkowania jednośladu pokrywany jest z kontraktu podpisanego z Narodowym Funduszem Zdrowia[13], w Krakowie ratownicy medyczni na motocyklach z Fundacji R2 działają dzięki wsparciu sponsorów przy współpracy z Krakowskim Pogotowiem Ratunkowym. Fundacja R2 w 2017 realizowała projekt „R2 Ratownictwo Motocyklowe w Krakowie”, który współfinansowany był ze środków Gminy Miejskiej Kraków w ramach współpracy Urzędu Miasta Kraków[14]. Od 2016 działa Fundacja „Ratownictwo Motocyklowe Polska” będąca jedyną ogólnopolską organizacją, która zrzesza ratowników na motocyklach z całego kraju.

Umocowanie prawne[edytuj | edytuj kod]

Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z dn. 8 września 2006 r.[15] definiuje, iż ambulans powinien służyć do przewozu poszkodowanych. Motoambulans tego warunku nie realizuje, jednakże ze względu na wyposażenie oraz funkcje – spełnia poza tym zadania ambulansu.

Motoambulans stanowi uzupełnienie funkcjonującego systemu ratowniczego. Polskie prawo nie przewiduje jednośladowej karetki, jednakże przy umieszczeniu jej w systemie jako pilota karetki – i takież interpretacji ze strony władz danego województwa – pojawia się możliwość wykorzystania pojazdu. W przypadku OlsztynaZarząd województwa wpisał motoambulans do tak zwanego Rocznego Wojewódzkiego Planu Zabezpieczenia Działań Ratowniczych dla Województwa Warmińsko – Mazurskiego. Plan jest przygotowywany na podstawie: ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym[15] oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie wojewódzkiego planu działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz kryteriów kalkulacji kosztów działalności zespołów ratownictwa medycznego (Dz.U. Nr 142, poz. 893)[16].

Wówczas NFZ ma możliwość, aby taki motocykl zakontraktować. Zastosowanie motocykla – jako pilota karetki – oznacza, że ratownik na motocyklu, zabezpiecza miejsce zdarzenia, sprawdza, czy dana osoba faktycznie potrzebuje pomocy medycznej. Jeśli tak jest, ratownik jej udziela i w razie konieczności przewiezienia chorego wzywa ambulans, inne służby ratunkowe, jeśli wymaga tego sytuacja. Motoambulanse są także wykorzystywane do przewozu krwi, płytek, organów do transplantacji.

Sytuacja społeczna[edytuj | edytuj kod]

Pojazd sprawdza się w miejskich korkach. Jest lekki i zwrotny. Motocykl wykorzystywany jako narzędzie ratunkowe, daje możliwość dotarcia do osób potrzebujących, w tempie znacznie szybszym, niż ma to miejsce w przypadku ambulansów samochodowych[17]. Ponadto doskonale sprawdza się na zakorkowanych ulicach oraz wszędzie tam, gdzie przejazd większymi pojazdami jest utrudniony i rozciągnięty w czasie. W sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia, najczęściej o powodzeniu akcji decydują minuty, dlatego wykorzystanie jednośladów ma tak kluczowe znaczenie. Za ich zastosowaniem opowiada się także czynnik ekonomiczny – koszty eksploatacji motoambulansu są dziesięć razy niższe niż standardowego ambulansu[18][19].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Motocykl ratunkowy jako pojazd specjalistyczny jest odpowiednio oznakowany i doposażony. Podstawowe wyposażenie przewożone jest w kufrach umocowanych na motocyklu. Składa się z części opatrunkowej, sprzętu ratunkowego, dodatkowego wyposażenia, są to między innymi:

Motoambulans Honda ST 1300 Pan-European, Gdańsk

Modele motocykli wykorzystywanych w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wypadki drogowe – raporty roczne, [w:] Policja.pl [online], Policja.pl, 20 grudnia 2013 [dostęp 2014-06-07] (pol.).
  2. Motorcycle Ambulance. [w:] wordpress.com [on-line]. wordpress.com, 2010-10-02. [dostęp 2014-06-12]. (pol.).
  3. a b Our Job. [w:] brk.de [on-line]. brk.de.com, 2013-10-02. [dostęp 2014-06-17]. (ang.).
  4. EMS Safety Summit 2012. [w:] objectivesafety.net [on-line]. objectivesafety.net, 2012-02-29. [dostęp 2014-06-17]. (ang.).
  5. Motorcycle paramedics responding to emergencies in Croydon. [w:] objectivesafety.net [on-line]. objectivesafety.net, 2014-01-28. [dostęp 2014-06-17]. (ang.).
  6. a b EMS Safety Summit 2012. [w:] Hong Kong Journal of Emergency Medicine [on-line]. Hong Kong Journal of Emergency Medicine, 2012-02-29. [dostęp 2014-06-17]. (ang.).
  7. Amid Horrendous Traffic, Sao Paulo’s Motorbike Ambulances. [w:] blogs.wsj [on-line]. blogs.wsj.com, 2007-09-27. [dostęp 2014-06-17]. (ang.).
  8. Motorcycle Ambulances In Uganda: Two Wheels Can Be Better Than Four [online], CBC/Radio-Canada, 18 kwietnia 2013 [dostęp 2014-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-29] (ang.).
  9. ER24 and SANRAL on the roads... [online], ER24 Blog, 28 listopada 2012 [dostęp 2014-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-13] (ang.).
  10. Moto Expo 2017 Warszawa. fundacja.moto-medic.pl. [dostęp 2018-07-01].
  11. Dane, 25 listopada 2014 r.
  12. Ratownicy na motocyklach - Dlaczego jest ich tak mało?. motogen.pl. [dostęp 2018-07-01].
  13. Małgorzata Czajkowska: Od maja do wypadków na ulicach Olsztyna będzie przyjeżdżać ratownik medyczny na motocyklu.. rynekzdrowia.pl. [dostęp 2018-07-02].
  14. Ratownictwo mobilne R2. rkwadrat.pl. [dostęp 2018-07-02].
  15. a b Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym Dz.U. z 2006 r. nr 191, poz. 1410
  16. Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie wojewódzkiego planu działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz kryteriów kalkulacji kosztów działalności zespołów ratownictwa medycznego. [w:] Dz.U.06.142.893 [on-line]. mz.gov.pl, 2008-06-20. [dostęp 2013-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-15)]. (pol.).
  17. Wood, Bill (April 1984), „Responding! Chicago’s Fire Department finds out that two wheels can be better than four”, American Motorcyclist (American Motorcyclist Association) 38 (4): 19, ISSN 0277-9358, retrieved 2009-11-03.
  18. Motokaretka – Wiadomości. [w:] Gazeta.pl [on-line]. olsztyn.gazeta.pl, 2010-06-10. [dostęp 2014-06-05]. (pol.).
  19. Motokaretka na korki – Wiadomości. [w:] Gazeta Wyborcza.pl [on-line]. wyborcza.pl, 2005-12-02. [dostęp 2014-06-07]. (pol.).
  20. Ratowniczy motocykl na obrzeża Gdańska. [w:] Trojmiasto.pl [on-line]. [dostęp 2014-06-11]. (pol.).
  21. Pierwsza pomoc na motocyklu. [w:] Trojmiasto.pl [on-line]. 2012. [dostęp 2014-06-11]. (pol.).
  22. YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2020-07-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]