Mrówkojad

Mrówkojad
	Myrmecophaga
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – mrówkojad wielki (M. tridactyla)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	włochacze
Rodzina	mrówkojadowate
Rodzaj	mrówkojad
	Typ nomenklatoryczny
	Myrmecophaga tridactyla Linnaeus, 1758
Synonimy
	Mirmecophaga: Brongniart, 1792; Myrmecophata: Bechstein, 1801; Nyrmecophaga: Bechstein, 1801; Myrmecopha: G. Fischer, 1803; Myrmecophagus: J.E. Gray, 1825; Mammyrmecophagaus Herrera, 1899; Falcifer Rehn, 1900; Nunezia Kraglievich, 1934;
	Mirmecophaga: Brongniart, 1792; Myrmecophata: Bechstein, 1801; Nyrmecophaga: Bechstein, 1801; Myrmecopha: G. Fischer, 1803; Myrmecophagus: J.E. Gray, 1825; Mammyrmecophagaus Herrera, 1899; Falcifer Rehn, 1900; Nunezia Kraglievich, 1934;
Gatunki
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mrówkojad^[10] (Myrmecophaga) – rodzaj ssaków z rodziny mrówkojadowatych (Myrmecophagidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Ameryce Środkowej i Południowej^[11]^[12]^[13].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 100–140 cm, długość ogona 60–90 cm; masa ciała 22–45 kg^[14]^[13].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Myrmecophaga (Mirmecophaga, Myrmecophata, Nyrmecophaga, Myrmecopha, Myrmecophagus): gr. μυρμηξ murmēx, μυρμηκος murmēkos ‘mrówka’; -φαγος -phagos ‘-jedzący’, od φαγειν phagein ‘jeść’^[15].
Mammyrmecophagaus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju przedrostka Mam (od Mammalia)^[16].
Falcifer: łac. falcifer ‘sierpowaty’, od falx, falcis ‘sierp’; -fera ‘noszący’, od ferre ‘nosić’^[17].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[18]^[13]^[12]^[10]:

Myrmecophaga tridactyla Linnaeus, 1758 – mrówkojad wielki

Opisano również gatunek wymarły z późnego pliocenu dzisiejszej Argentyny^[9]^[19]:

Myrmecophaga carloameghinoi (Kraglievich, 1934)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Niepoprawna późniejsza pisownia Myrmecophaga Linnaeus, 1758.
↑ Młodszy homonim Nunezia Dyar, 1928 (Diptera).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 35. (łac.).
↑ A. Brongniart. Catalogue des mammifères envoyés de Cayenne par M. Le Blond. „Actes de la Société d’Histoire Naturelle de Paris”. 1 (1), s. 115, 1792. (fr.).
↑ Bechstein 1801 ↓, s. 209.
↑ Bechstein 1801 ↓, s. 1346.
↑ G. Fisher: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris: von seinem ersten Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Verlegt bei Fridrich Esslinger, 1803, s. 333. (niem.).
↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 343, 1825. (ang.).
↑ A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899, s. 16. (hiszp.).
↑ J.A.G. Rehn. On the Linnaean genera Myrmecophaga and Didelphis. „The American naturalist”. 34, s. 576, 1900. (ang.).
↑ ^a ^b L.J. Kraglievich: La antigüedad Plioceno de las faunas de Monte Hermoso y Chapadmalal, deducidas de su comparación con las que le precedieron y sucedieron. Montevideo: Imprenta El Siglo Ilustrado, 1934, s. 47. (hiszp.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 26. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Myrmecophaga. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-01].
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 124. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 81. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ A. Bertassoni: Family Myrmecophagidae (Anteaters). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 88. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 443.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 25.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 284.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-28]. (ang.).
↑ S.E. Hirschfeld. A New Fossil Anteater (Edentata, Mammalia) from Colombia, S.A. and Evolution of the Vermilingua. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 50 (3), s. 420–421, 1976. JSTOR: 1303522. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

J.M. Bechstein: Gemeinnützige Naturgeschichte Deutschlands nach allen drey Reichen: ein Handbuch zur deutlichern und vollständigern Selbstbelehrung besonders für Forstmänner, Jugendlehrer und Oekonomen. Cz. 1. Leipizg: Bey Siegfried Lebrecht Crusius, 1801, s. 1–1355. (niem.).
T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[uwaga1-2] Niepoprawna późniejsza pisownia Myrmecophaga Linnaeus, 1758.

[10] Młodszy homonim Nunezia Dyar, 1928 (Diptera).

[lin-1] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 35. (łac.).

[bro-3] A. Brongniart. Catalogue des mammifères envoyés de Cayenne par M. Le Blond. „Actes de la Société d’Histoire Naturelle de Paris”. 1 (1), s. 115, 1792. (fr.).

[CITEREFBechstein1801[https://www.biodiversitylibrary.org/page/30309314_209]-4] Bechstein 1801 ↓, s. 209.

[CITEREFBechstein1801[https://www.biodiversitylibrary.org/page/30258578_1346]-5] Bechstein 1801 ↓, s. 1346.

[fis-6] G. Fisher: Das Nationalmuseum der Naturgeschichte zu Paris: von seinem ersten Ursprunge bis zu seinem jetzigen Glanze. Cz. 2. Frankfurt am Main: Verlegt bei Fridrich Esslinger, 1803, s. 333. (niem.).

[gray-7] J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 343, 1825. (ang.).

[her-8] A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899, s. 16. (hiszp.).

[rehn-9] J.A.G. Rehn. On the Linnaean genera Myrmecophaga and Didelphis. „The American naturalist”. 34, s. 576, 1900. (ang.).

[kra-11] L.J. Kraglievich: La antigüedad Plioceno de las faunas de Monte Hermoso y Chapadmalal, deducidas de su comparación con las que le precedieron y sucedieron. Montevideo: Imprenta El Siglo Ilustrado, 1934, s. 47. (hiszp.).

[miiz-12] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 26. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-13] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Myrmecophaga. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-01].

[icmw-14] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 124. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[amw-15] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 81. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[hmw-16] A. Bertassoni: Family Myrmecophagidae (Anteaters). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 88. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792190_443]-17] Palmer 1904 ↓, s. 443.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791753_25]-18] Palmer 1904 ↓, s. 25.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792031_284]-19] Palmer 1904 ↓, s. 284.

[mdd-20] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-28]. (ang.).

[hir-21] S.E. Hirschfeld. A New Fossil Anteater (Edentata, Mammalia) from Colombia, S.A. and Evolution of the Vermilingua. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 50 (3), s. 420–421, 1976. JSTOR: 1303522. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[b]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]