Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II Fundacji Carroll-Porczyńskich w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II
Fundacji Carroll-Porczyńskich w Warszawie
Ilustracja
Gmach Giełdy i Banku Polskiego, siedziba Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II Fundacji Carroll-Porczyńskich
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

plac Bankowy 1
00-139 Warszawa

Data założenia

1989

Wielkość zbiorów

kilkaset (?)

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła IIFundacji Carroll-Porczyńskich w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła IIFundacji Carroll-Porczyńskich w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła IIFundacji Carroll-Porczyńskich w Warszawie”
Ziemia52°14′31,61″N 21°00′08,10″E/52,242114 21,002250
Strona internetowa

Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II Fundacji Carroll-Porczyńskich – prywatna kolekcja obrazów, zgromadzonych przez Zbigniewa Carroll-Porczyńskiego i Janinę Porczyńską. Kolekcja początkowo była eksponowana w budynku dawnej Giełdy i Banku Polskiego przy placu Bankowym nr 1 w Warszawie, obecnie miejsce jej przechowywania nie jest znane.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Tablica upamiętniająca ofiarodawców kolekcji na gmachu Giełdy i Banku Polskiego w Warszawie

Według Państwowego Rejestru Muzeów podmiotami tworzącymi Muzeum były (2019 r.) prywatna Fundacja „Arteks” oraz Konferencja Episkopatu Polski. Oficjalna strona internetowa nie podawała, kto jest właścicielem kolekcji (obrazów) i budynku, ani formy własności.

Nazwa „Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II” jest myląca, bowiem podmioty tworzące Muzeum oraz właściciel kolekcji nie spełniają warunków formalnych określonych dla placówek muzealnych w przepisach ustawy z 21 listopada 1996 r. o muzeach: nie podają informacji o miejscu przechowywania obrazów, nie zezwalają na katalogowanie i badania naukowe zbiorów, nie wiadomo też, jakie obrazy lub inne dzieła wchodzą aktualnie w skład kolekcji.

W 2018 mecenat nad kolekcją objęła Fundacja PFR, powołana przez państwowy Polski Fundusz Rozwoju[1].

Od 2019 Muzeum stało się oddziałem Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, które przejęło "opiekę" nad kolekcją[2].

Historia kolekcji[edytuj | edytuj kod]

Porczyńscy gromadzili obrazy od roku 1981. W Warszawie ich zbiory zostały pokazane po raz pierwszy w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej 5 listopada 1987. Pod koniec 1989 władze miasta przekazały na stałą siedzibę Kolekcji gmach Giełdy i Banku Polskiego przy placu Bankowym 1, zajmowany w czasach PRL przez Muzeum Ruchu Rewolucyjnego.

W skład kolekcji wchodziło kilkaset obrazów nazywanych dziełami malarstwa europejskiego, będących w rzeczywistości kopiami dzieł takich autorów jak Pablo Picasso, Vincent van Gogh, Rubens, Rembrandt, Caravaggio, Nicolas Poussin, Tycjan, Albrecht Dürer czy Paolo Veronese[3] lub też pochodzącymi z pracowni malarzy, których nazwiskami obrazy są sygnowane. Wśród obrazów znajdowały się również falsyfikaty. Był też jeden oryginalny obraz van Gogha z cyklu Wiejskie chaty[4].

Ujawnienie mistyfikacji[edytuj | edytuj kod]

Po udostępnieniu publiczności tzw. Kolekcja Porczyńskich początkowo wzbudziła zachwyt ze względu na nazwiska najsławniejszych malarzy europejskich. Z upływem czasu pojawiły się wątpliwości historyków sztuki co do autentyczności tych dzieł, przede wszystkim doktora Mieczysława Morki z Instytutu Sztuki PAN[5], a także prof. Marii Rzepińskiej i kolekcjonera Wojciecha Fibaka[3].

Działania Porczyńskiego wspierali historycy sztuki, m.in. profesorowie Marian Marek Drozdowski[6] i Marek Kwiatkowski[7][8][9].

Właściciel kolekcji Zygmunt Carroll-Porczyński, obawiając się demistyfikacji, nie zezwolił na specjalistyczne badania autentyczności obrazów[3][10][11]. Takie badania nie zostały również przeprowadzone po śmierci Zbigniewa i Janiny Porczyńskich.

Kontrowersje budził także statut prawny fundacji, która była wówczas właścicielem obrazów, jak i kwestie majątkowe, w tym m.in. przejęcie prawa własności do zabytkowego budynku, w którym były eksponowane obrazy[12].

Znaczki pocztowe[edytuj | edytuj kod]

Poczta Polska wydała 16 stycznia 1992 serię 6 znaczków pod tytułem „Arcydzieła z kolekcji im. Jana Pawła II”, na których widniały – jak się później okazało – reprodukcje kopii obrazów przedstawiające m.in. portrety Murilla, Rubensa i Velázqueza[13].

Niektóre obrazy[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Żadne katalogi internetowe nie wymieniają takiego obrazu Pellegriniego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Mecenat nad Galerią Porczyńskich. Fundacja PFR, 2018-04-12. [dostęp 2023-08-31]. (pol.).
  2. ↑ Piotr Dmitrowicz: Program działania Mt 5,14 Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego na lata 2023-2028. s. 3. [dostęp 2024-03-04].
  3. ↑ a b c Historia chemika, który miał za dużo pieniędzy… portal Rynek i Sztuka (dostęp 15. lutego 2019)
  4. ↑ Vincent van Gogh: World Map of Paintings (Poland) na VG Gallery (dostęp 25. listopada 2017)
  5. ↑ Sergiusz Michalski: Sławy odważnego bojownika o prawdę nie zdoła Mu nikt odebrać. Wyborcza.pl, 2021-11-09. [dostęp 2023-05-24]. (pol.).
  6. ↑ Agnieszka Kurek-Zajączkowska: Chemik i kolekcjoner. 100 lat temu urodził się dr inż. Zbigniew Porczyński. gosc.pl, 2019-04-07. [dostęp 2023-08-31]. (pol.).
  7. ↑ Bronisław Tumiłowicz: Opluty w Łazienkach. przeglad.pl, 2008-09-28. [dostęp 2024-03-04]. (pol.).
  8. ↑ Łukasz Radwan: Pralnia płócien. wprost.pl, 2006-01-22. [dostęp 2024-03-04]. (pol.).
  9. ↑ Łukasz Gazur: Wątpliwe dzieła mistrzów. dzeinnikpolski24.pl, 2011-07-02. [dostęp 2024-03-04]. (pol.).
  10. ↑ Mieczysław Morka: Kolekcja im. Jana Pawła II. Kompromitacja Kościoła i Państwa (fragment wstępu książki)
  11. ↑ Maja Narbutt: Sztuka oszustwa
  12. ↑ Bronisław Tumiłowicz: Sztuka i bezprawie. Tygodnik Przegląd, 2003-08-31. [dostęp 2023-05-24]. (pol.).
  13. ↑ Arcydzieła z Kolekcji im. Jana Pawła II

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Janusz Miliszkiewicz, Mieczysław Morka: Kolekcja Porczyńskich - genialne oszustwo?, Polska Oficyna Wydawnicza "BGW", Warszawa 1993, ISBN 83-7066-548-9
  • Mieczysław Morka: Kolekcja im. Jana Pawła II. Kompromitacja Kościoła i Państwa, Warszawa 1999
  • Kolekcja imienia Jana Pawła II fundacji Janiny i Zbigniewa Karola Porczyńskich, Fundacja Arteks, Warszawa 1990

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Muzeum_Kolekcji_im._Jana_Pawła_II_Fundacji_Carroll-Porczyńskich_w_Warszawie&oldid=73343457”