Máté Zalka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez MastiBot (dyskusja | edycje) o 15:19, 26 paź 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Máté Zalka
Zalka Máté
Paul Lukacs i General Lukács
Ilustracja
Máté Zalka na węgierskim znaczku pocztowym z 1961
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1896
Tunyogmatolcs, na Węgrzech

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1937
Huesca, Hiszpania

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Armia Czerwona
Brygady Międzynarodowe

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Wojna domowa w Rosji
Wojna polsko-bolszewicka
Hiszpańska wojna domowa

Máté Zalka (23 kwietnia 1896 w Tunyogmatolcs, na Węgrzech, zm. 11 czerwca 1937, Huesca) - węgierski pisarz i rewolucjonista, podczas wojny domowej w Hiszpanii był również znany jako Paul Lukacs i General Lukács. Walczył w I wojnie światowej oraz w hiszpańskiej wojnie domowej po stronie republikańskiej. Odznaczony pośmiertnie Orderem Czerwonego Sztandaru Związku Radzieckiego i Orderem Wyzwolenia Hiszpanii.

Życiorys

Urodził się w 1896 w Tunyogmatolcs, na Węgrzech, gdzie ukończył gimnazjum w Mateszalka Polgári w Iskola, które zostało później przemianowane na jego cześć.

I wojna światowa i wojna domowa w Rosji

W chwili wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany przez armię austro-węgierską w randze młodszego oficera. Walczył we Włoszech i na froncie wschodnim, gdzie w czerwcu 1916 roku został ranny i pojmany przez wojska rosyjskie w Łucku na Ukrainie (został wysłany do obozu). Jesienią 1919 uciekł z obozu jenieckiego w rosyjskim Krasnojarsku i utworzył oddział partyzancki. Nieco później dołączył do Armii Czerwonej, z którą na początku 1920 walczył na różnych frontach rosyjskiej wojny domowej. W tym samym roku brał udział w wyzwoleniu Krasnojarska i stał się członkiem Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewików). W 1920 jego oddział walczył w czasie wojny polsko-sowieckiej. Brał też udział w bitwie pod Kijowem.

Pobyt w ZSRR i w Hiszpanii

Po utworzeniu Związku Radzieckiego (w 1922) pozostał w Moskwie, gdzie rozpoczął działalność literacką. W latach 1925 i 1928 był dyrektorem Teatru Rewolucji w Moskwie. Jego pierwsze opowiadanie zostało opublikowane w 1924, a pierwszy tom został wydany w języku rosyjskim w Moskwie. Tematami jego prac były głównie wydarzenia z I wojny światowej, sprawy wojskowe oraz wydarzenia podczas rosyjskiej wojny domowej.

Po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii w listopadzie 1936 przyłączył się do Brygad Międzynarodowych i innych komunistów z ZSRR. Został bezpośrednio mianowany naczelnym dowódcą Brygady im. Giuseppe Garibaldiego. Brał udział w obronie stolicy. Ze względu na sukcesy wkrótce stał się znany jako General Lukács. Wczesnym latem 1937 został wysłany na front Aragonii do udziału w planowanej ofensywie w okolicach Hueski (miasto było całkowicie oblężone od początku wojny). 11 czerwca, podczas dokonywania inspekcji w jego osobistym pojeździe, został zabity pociskiem artyleryjskim. W dowodzeniu zastąpił go gen. dywizji Emilio Kléber.

Bibliografia