Nadchloran amonu
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
NH4ClO4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
117,49 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
bezbarwne ciało stałe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne kationy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nadchloran amonu – nieorganiczny związek chemiczny, sól amonowa kwasu nadchlorowego. Silny i stabilny utleniacz, stosowany m.in. w pirotechnice do paliw rakietowych oraz materiałów wybuchowych.
W stanie czystym jest materiałem wybuchowym (czym różni się od nadchloranu potasu). W odróżnieniu od chloranu amonu jest związkiem stabilnym[6]. Stosowany jako składnik niektórych kruszących mieszanin wybuchowych, tzw. szedytów, zamiast chloranu lub nadchloranu potasu. Przykładowo, w czasie I wojny światowej Francuzi używali szedytu B (82% NH4ClO4, 13% dinitrotoluenu, 5% oleju rycynowego) lub prostszych mieszanek 86–92% NH4ClO4 i 14–8% parafiny; elaborowano nimi pociski o niskiej prędkości wylotowej np. pociski moździerzowe lub bomby lotnicze[7]. Podobnego materiału (78% NH4ClO4, 16% parafiny i 8% aluminium) używali Brytyjczycy do napełniania min lądowych[8].
Ze względu na większy ciężar właściwy nadchloranu amonu materiały wybuchowe przygotowane z jego użyciem są silniejsze od tych przygotowanych z azotanem amonu. Są czulsze na tarcie i płomień od materiałów chloranowych. Ich wykorzystanie w kopalnictwie podziemnym ogranicza możliwość występowania chlorowodoru w produktach rozkładu[9].
Nadchloran amonu jest jednym z najczęściej spotykanych utleniaczy w stałych paliwach rakietowych. Mieszaniny z jego udziałem palą się stosunkowo wolno, w niższej temperaturze i dają mniej dymu niż mieszaniny z nadchloranem potasu[10]. Popularne są paliwa złożone z nadchloranowego utleniacza i wielosiarczkowych polimerów, które służą równocześnie jako element wiążący i paliw[11].
Nadchloran amonowy był utleniaczem stosowanym w silnikach SRB.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Ammonium perchlorate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 500057 [dostęp 2010-04-29] (niem. • ang.).
- ↑ a b Nadchloran amonu, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-04-07] (ang.).
- ↑ Ammonium perchlorate, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2011-12-21] (ang.).
- ↑ Nadchloran amonu (nr 455822) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-12-21]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Nadchloran amonu (nr 455822) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-12-21]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 279.
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 280.
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 270.
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 279–280.
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 367.
- ↑ Urbański 1967 ↓, s. 369.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Urbański: Chemistry and technology of explosives. T. III. Oxford: Pergamon Press, 1967.