Nagroda Grammy

Plik:Ted Jensen's 2002 Grammy.jpg

Trofeum otrzymywane przez laureata nagrody Grammy

Nagrody Grammy (oryg. Grammy Award) − przyznawane corocznie przez amerykańską Narodową Akademię Sztuki i Techniki Rejestracji, honorują wyróżniające się osiągnięcia w muzyce. Ceremonie rozdania nagród uświetniają występy cenionych artystów, zaś sama Grammy uważana jest za odpowiednik Oscara w filmie.

Pierwsze nagrody Grammy zostały rozdane w 1959 roku, a rok później ceremonia była częściowo transmitowana w telewizji, w programie Sunday Showcase NBC. Do 1971 roku gale odbywały się zarówno w Los Angeles, jak i w Nowym Jorku, przez co artyści mogli decydować, gdzie będą obecni. Prawa do emitowania ceremonii kupił Pierre Cossette, który zorganizował pierwszą całościową transmisję na żywo w telewizji. W 1973 roku prawa te nabyła telewizja CBS, a gale zaczęły odbywać się w Nashville. W odpowiedzi konkurencyjna ABC zapoczątkowała American Music Awards.

Trofeum

Aktualne trofeum, czyli pozłacany gramofon, wytwarzane jest wyłącznie w Johnstown w stanie Ohio. Wszystkie nagrody robione są ręcznie i są identyczne. W 1990 roku zmieniony został oryginalny projekt Grammy; delikatna, tradycyjna struktura materiału zastąpiona została mocniejszymi stopami metalu, aby uniknąć uszkodzeń. Jednocześnie trofeum stało się większe oraz cięższe. Każda statuetka jest składana część po części, a na końcu złocona. Grammy z wygrawerowanymi napisami dla zwycięzców nie są dostępne, aż do ogłoszenia wyników. Dlatego podczas ceremonii, każdego roku, wręczane są te same gramofony. Artyści otrzymują właściwe trofea później, kiedy znajdą się na nich oryginalne podpisy, uzupełniane wraz z ogłoszeniem wyników.

Do 2007 roku rozdano 7578 statuetek Grammy.

W całej historii nagród Grammy anulowanie przyznania nagrody zdarzyło się tylko raz - w 1990 roku, gdy w wyniku skandalu statuetkę musiała zwrócić grupa muzyczna Milli Vanilli

Kategorie

Cztery najważniejsze kategorie, zwane obszarem generalnym, nie są zaliczane do żadnego z gatunków.

• Album roku – nagradza wykonawcę oraz zespół produkcyjny całego albumu.
• Nagranie roku – nagradza wykonawcę oraz zespół produkcyjny danego nagrania.
• Piosenka roku – nagradza autorów/kompozytorów piosenki.
• Najlepszy nowy artysta– nagradza wykonawcę, który wydał w określonym czasie swoje pierwsze dzieło, które zapewniło mu rozpoznawalność (zdarza się jednak, że dane wydawnictwo nie musi być debiutanckim).

Inne nagrody przyznawane są artystom oraz zespołom produkcyjnym w wyszczególnionych gatunkach. Poza tym wyróżniane są m.in. projekty artystyczne oraz widea. Specjalne nagrody Grammy wręczane są za długoletni wkład w przemysł muzyczny.

Proces nominacji

Kandydatów do nominacji mogą zgłaszać zarówno wytwórnie muzyczne, jak i indywidualne osoby. Propozycje są wprowadzane za pośrednictwem Internetu, a następnie kopia, na przykład piosenki, musi być wysłana do Narodowej Akademii Sztuki i Techniki Rejestracji. Po dokonaniu zgłoszenia jego przedmiot jest następnie oceniany przez ponad 150 ekspertów z przemysłu muzycznego. Działania te przeprowadzane są jednak wyłącznie po to, aby sprawdzić, czy praca nadaje się do rywalizacji, lub określić, czy została przypisana do dobrej kategorii. Następnie członkowie Akademii głosują wyłącznie w swoich kategoriach eksperckich, w maksymalnie dziewięciu dziedzinach nominacji. Do każdej kategorii może być nominowanych wyłącznie pięć przedmiotów; nominacje otrzymują te, które zdobyły najwięcej głosów. Jeśli w procesie głosowania dojdzie do remisu, do jednej kategorii może być nominowanych więcej niż pięć dzieł. Po ogłoszeniu kompletnej listy nominacji, do członków Akademii wysyłane są formularze do ostatecznego głosowania. Mogą oni głosować w ogólnych kategoriach, a także w nie więcej niż ośmiu z 30 obszarów gatunków. Głosy liczone są przez Deloitte, spółkę handlową, świadczącą profesjonalne usługi doradcze i audytorskienie. Członkowie Akademii zobowiązani są do opierania swych głosów wyłącznie na jakości; nie powinni sugerować się sprzedażą, pozycjami na listach, personalnymi upodobaniami, preferencjami regionalnymi lub lojalnością wobec wytwórni. Zabronione jest również przyjmowanie prezentów. Zwycięzcy ogłaszani są podczas oficjalnej ceremonii, a wyniki głosowania są wcześniej trzymane w ścisłej tajemnicy. Statuetkę otrzymuje ten, kto zdobył najwięcej głosów w danej kategorii; istnieje możliwość remisu.

Liderzy

Z 31 nagrodami Grammy, Sir Georg Solti jest artystą z największą liczbą statuetek. Natomiast Alison Krauss, z 26 trofeami, jest artystką z największą liczbą nagród Grammy. U2, z 22 nagrodami, utrzymuje rekord wśród zespołów, a Chicago Symphony Orchestra jest rekordzistą wśród wszystkich grup muzycznych, zdobywając 60 statuetek.

Miejsce	1.	2.	3.
Artysta	Georg Solti	Quincy Jones	Alison Krauss
Nagród	31	27	26

Krytyka

Część artystów wyraziła swoje wątpliwości wobec natury Grammy. Kiedy zespół Pearl Jam wygrał w 1996 roku w kategorii najlepszy utwór hard rockowy, wokalista Eddie Vedder powiedział na scenie: „Nie wiem, co to oznacza. Myślę, że nic”.

Maynard James Keenan, lider grupy Tool, nie pojawił się na ceremonii, na której zespół dostał statuetkę, tłumacząc: "Myślę, że Grammy to nic innego niż gigantyczna maszyna promocyjna przemysłu muzycznego. Zniżają się do małego intelektu i karmią masy. Nie honorują artystów za to, co stworzyli. To przemysł muzyczny, wyróżniający sam siebie. O to w tym chodzi."

Pojawiały się również głosy krytyki ze względu na przyznawanie większej liczby nagród, niż jest to konieczne; niektóre kategorie uznano za „zapełniacze”.

Bono (U2) był na początku swojej kariery krytyczny wobec nagród Grammy, jednak później docenił ich znaczenie: „Było tu wszystko: wściekłość, miłość, wybaczenie, rodzina, społeczność i najgłębsze poczucie historii… Była tu pełna siła amerykańskiej muzyki, wyzywająca moją arogancję. Oglądałem dalszą część show z nowym spojrzeniem. Grammy zaprosiły jazz, country, rocka i soul na jedną arenę.”.

Polscy laureaci Nagrody Grammy

Nagrodę Grammy otrzymali dotychczas następujący polscy artyści:

• Aleksandra Nagórko (2012) – w kategorii Best Classical Compendium (Najlepsze kompedium muzyki klasycznej) za płytę z dziełami Krzysztofa Pendereckiego: Fonogrammi, Koncert na róg, Partita, Przebudzenie Jakuba, Anaklasis, De natura sonoris.
• Włodek Pawlik (2014) – w kategorii Best Large Jazz Ensemble Album (Najlepszy Album Dużego Zespołu Jazzowego) za płytę Night in Calisia, nagraną wspólnie z trębaczem Randy Breckerem, Orkiestrą Filharmonii Kaliskiej i Włodek Pawlik Trio. 
• Krzysztof Penderecki – czterokrotnie:
  • 1988 – w kategorii Best Classical Contemporary Composition Najlepsza kompozycja współczesna muzyki klasycznej) za płytę z własnym Koncertem wiolonczelowym nr 2 w wykonaniu Mścisława Rostropovicha i Philharmonia Orchestra
  • 1999 – w kategorii Best Classical Contemporary Composition (Najlepsza kompozycja współczesna muzyki klasycznej) za płytę z własnym Koncertem skrzypcowym nr 2 w wykonaniu Anne Sophie-Mutter i London Symphony Orchestra.
  • 2001 – w kategorii Best Choral Composition (Najlepsza kompozycja na chór) za płytę z nagraniem własnego Credo.
  • 2017 – w kategorii Best Choral Performance (Najlepsze wykonanie chóralne) za płytę Penderecki Conducts Penderecki Vol. 1 w wykonaniu Chóru i Orkiestry Filharmonii Narodowej oraz solistów: Agnieszki Rehlis, Johanny Rusanen i Nikolaya Didenko pod dyrekcją kompozytora.
• Andrzej Sasin (2012) – w kategorii Best Classical Compendium (Najlepsze kompedium muzyki klasycznej) za płytę z dziełami Krzysztofa Pendereckiego Fonogrammi: Koncert na róg, Partita, Przebudzenie Jakuba, Anaklasis, De natura sonoris.
• Antoni Wit (2012) – w kategorii Best Classical Compendium (Najlepsze kompendium muzyki klasycznej) za płytę z dziełami Krzysztofa Pendereckiego: Fonogrammi, Koncert na róg, Partita, Przebudzenie Jakuba, Anaklasis, De natura sonoris w wykonaniu Orkiestry Filharmonii Narodowej.
• Henryk Wojnarowski (2017) – w kategorii Best Choral Performance (Najlepsze wykonanie chóralne) za płytę Penderecki Conducts Penderecki Vol. 1 w wykonaniu Chóru i Orkiestry Filharmonii Narodowej oraz solistów: Agnieszki Rehlis, Johanny Rusanen i Nikolaya Didenko pod dyrekcją kompozytora.

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna (ang.)
• Nagrody Grammy w bazie IMDb (ang.)

Listy

• Zwycięzcy nagród Grammy na Grammy.com (ang.)
• Nominacje do nagród Grammy (ang.)