Narcyz wielokwiatowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narcyz wielokwiatowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

amarylkowate

Rodzaj

narcyz

Gatunek

narcyz wielokwiatowy

Nazwa systematyczna
Narcissus tazetta L.
Sp. Pl.: 290 (1753)[3]
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiaty

Narcyz wielokwiatowy (Narcissus tazetta L.) – gatunek roślin z rodziny amarylkowatych.

Zasięg geograficzny[edytuj | edytuj kod]

Zasięg jego rodzimego występowania ciągnie się od Maroka i Hiszpanii po Chiny i Syberię. Występuje w Afryce Północnej (Maroko, Libia, Algieria, Egipt), Europie Południowej (Portugalia, Hiszpania, Francja, Włochy, Grecja, Jugosławia, Albania, południowo-zachodnia Rosja), Azji Zachodniej (Cypr, Turcja, Izrael, Liban, Syria, Jordania, Iran, Irak), na Zakaukaziu, Zachodniej Syberii i dwóch prowincjach Chin (Fujian, Zhejiang). Ponadto rozprzestrzenia się gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania, nie wszędzie jego zasięg został dokładnie zbadany. Jest uprawiany w wielu krajach świata[4], również w Polsce[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Geofit cebulkowy o wysokości 30-60 cm.
Liście
Równowąskie, ostro zakończone. Wszystkie wyrastają tylko z cebuli, tworząc różyczkę liściową.
Łodyga
Bezlistna z kwiatostanem złożonym z 3-15 kwiatów.
Kwiaty
Pachnące, pojedynczy ma długość 3-5 cm, białe, szerokojajowate płatki okwiatu i żółty przykoronek o szerokości dwukrotnie większej od wysokości[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie na miejscach wilgotnych, w wilgotnych szczelinach skał i w zbiorowiskach roślinnych typu batha i frygana[6]. W Izraelu kwitnie od listopada do grudnia[7].

Zawiera niemal niewykrywalny dla węchu człowieka fenolopochodny związek organiczny zwany orcinolem, który jednak bardzo dobrze jest wykrywany przez pszczoły[8].

Udział w kulturze[edytuj | edytuj kod]

  • Zdaniem znawców roślin biblijnych narcyz ten jest dwukrotnie wymieniony w Biblii: w Księdze Izajasza (35,1-2) jako lilia polna, ozdoba Karmelu i Saronu oraz w Pieśni nad Pieśniami (2,1), w wersecie „Jam narcyz Saronu, lilia dolin”. W niektórych tłumaczeniach Biblii w wersetach tych nie występuje narcyz lecz róża Szaronu; jest to tłumaczenie błędne, występujące w oryginale hebrajskie słowo havatzelet wskazuje wyraźnie na roślinę wyrastającą z cebuli. Narcyz wielokwiatowy licznie występuje w niektórych regionach Izraela, również w wymienionych w powyższych cytatach Biblii Karmelu i na równinie Szaron[7][6].
  • Dwie cebule narcyza wielokwiatowego znajdowały się w jednym z grobowców egipskich: jedna była owinięta w lniane płótno, druga pozłacana[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-12] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2014-12-20].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-12-26].
  5. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  6. ↑ a b c Flowers in Israel. [dostęp 2014-12-26].
  7. ↑ a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  8. ↑ Natalia Dudareva. Floral Scent. [dostęp 2014-12-26].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Narcyz_wielokwiatowy&oldid=72987462”