Narodowy Instytut Dziedzictwa
| Państwo | |
|---|---|
| Data założenia |
2002 (jako KOBiDZ) |
| Dziedzina | |
| dyrektor |
p.o. dr Bartosz Skaldawski |
| Adres |
ul. Mikołaja Kopernika 36/40 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′17,4″N 21°01′12,6″E/52,238167 21,020167
| |
| Strona internetowa | |
Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID) – narodowa instytucja kultury podległa Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Misją NID jest tworzenie podstaw dla zrównoważonej ochrony dziedzictwa poprzez gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o zabytkach, wyznaczanie standardów ich ochrony i konserwacji oraz kształtowanie świadomości społecznej w celu zachowania dziedzictwa kulturowego Polski dla przyszłych pokoleń. Instytut wydaje kwartalnik „Ochrona Zabytków”.
Historia
NID jest prawnym następcą Ośrodka Dokumentacji Zabytków, utworzonego w 1962. Kontynuuje idee ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego szerokim grupom odbiorców. W 2002 r. poprzez połączenie Ośrodka Dokumentacji Zabytków i Ośrodka Ochrony Zabytkowego Krajobrazu powstał Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków (KOBiDZ). Z dniem 1 stycznia 2007, na mocy zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[1] do KOBiDZ przyłączono Ośrodek Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego, co oznaczało powstanie pod poprzednią nazwą nowej instytucji kultury. 1 stycznia 2011 KOBiDZ zmienił nazwę na Narodowy Instytut Dziedzictwa[2]. Instytut ma oddziały terenowe w miastach wojewódzkich (oprócz Bydgoszczy i Gorzowa Wielkopolskiego) oraz pracownie terenowe w Trzebinach, Zamościu oraz Park Mużakowski w Łęknicy.
Działalność
Jako merytoryczne zaplecze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalnego Konserwatora Zabytków oraz wojewódzkich konserwatorów zabytków, NID realizuje następujące zadania:
I. Chroni dziedzictwo kulturowe
- monitoruje stan zachowania dziedzictwa i wspiera jego ochronę
- tworzy i upowszechnia standardy dokumentacji, badania i konserwacji poszczególnych kategorii zabytków
- archiwizuje zbiory dokumentów związanych z ochroną zabytków oraz zajmuje się ich digitalizacją i upowszechnianiem
- odpowiada za budowę i rozwój ogólnopolskiej geoprzestrzennej bazy danych o zabytkach w ramach wdrażania dyrektywy INSPIRE
- gromadzi dokumentację Krajowej Ewidencji Zabytków
- monitoruje i analizuje zagrożenia dla dziedzictwa oraz wypracowuje metody przeciwdziałania tym zagrożeniom
- koordynuje procedurę składania wniosków o przyznanie tytułu Pomnika historii
- przygotowuje opinie i ekspertyzy dotyczące działań przy zabytkach na rzecz organów administracji publicznej
- realizuje program przeciwdziałania i zwalczania przestępczości przeciw dziedzictwu archeologicznemu
- tworzy system ochrony dziedzictwa niematerialnego[3]
- realizuje również inne zadania wyznaczone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków.
II. Realizuje postanowienia Konwencji Światowego Dziedzictwa UNESCO
- monitoruje stan miejsc Światowego Dziedzictwa
- koordynuje prace nad raportami okresowymi o polskich obiektach wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO
- działa na rzecz zapewnienia standardów ochrony, konserwacji i prezentacji miejsc Światowego Dziedzictwa
- jest punktem kontaktowym do spraw Światowego Dziedzictwa UNESCO
- uczestniczy w opracowaniu dokumentacji do wniosków o wpis nowych obiektów na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
III. Prowadzi programy szkoleniowe i informacyjne na rzecz służb konserwatorskich i środowisk związanych z opieką nad zabytkami
- przeprowadza szkolenia w zakresie ochrony zabytków m.in. dla przedstawicieli Policji, Służby Celnej, Straży Granicznej oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego
- prowadzi studia podyplomowe wspólnie z Instytutem Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- wydaje magazyny branżowe: „Ochrona Zabytków”, „Kurier Konserwatorski”, „Teki Krakowskie”, „Raporty Autostradowe” oraz „Informator Archeologiczny”
- prowadzi specjalistyczną bibliotekę w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz zarządzania dziedzictwem kulturowym
IV. Organizuje kampanie społeczne i edukacyjne
- realizuje program „Wolontariat na rzecz dziedzictwa”
- koordynuje Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce
V. Aktywnie uczestniczy w międzynarodowych forach i organizacjach związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego
- jest zaangażowany we współpracę państw basenu Morza Bałtyckiego w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego oraz w prace europejskiej grupy eksperckiej zajmującej się rolą problematyki ochrony dziedzictwa w działaniach Unii Europejskiej
- uczestniczy w Forum Prawnym Dziedzictwa Europejskiego (Europen Heritage Legal Forum) oraz European Heritage Heads Forum – sieci zrzeszającej szefów narodowych agencji odpowiadających za ochronę dziedzictwa kulturowego
VI. Pełni funkcję Centrum Kompetencji w ramach wieloletniego programu rządowego „KULTURA+” w zakresie digitalizacji zabytków i muzealiów
- współpracuje z Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów (NIMOZ) w kontekście digitalizacji muzealiów
- wykonuje skany 3D najcenniejszych lub najbardziej zagrożonych zabytków.
Kierownictwo
- dr hab. inż. arch. Małgorzata Rozbicka (2013–2017)
- p.o. dr Bartosz Skaldawski (od 1 stycznia 2018 - nadal)[4]
Przypisy
- ↑ Zarządzenie nr 28 Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 3 października 2006 roku. .
- ↑ Zarządzenie nr 32 Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23 grudnia 2010 roku. .
- ↑ Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego [online], niematerialne.nid.pl [dostęp 2016-02-07].
- ↑ Powołanie nowego dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa. mkidn.gov.pl. [dostęp 2018-01-02].