New Bedford (Massachusetts)
41°38′10″N 70°56′05″W/41,636111 -70,934722 Port w New Bedford | |||
| |||
| Przydomek: The Whaling City | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Stan | |||
| Hrabstwo | |||
| Data założenia |
1640 | ||
| Prawa miejskie |
1847 | ||
| Kod statystyczny | |||
| Zarządzający |
Jonathan F. Mitchell↗ | ||
| Powierzchnia |
62,2 km² | ||
| Wysokość |
15 m n.p.m. | ||
| Populacja (2008) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
508 / 774 | ||
| Kod pocztowy |
02740, 02744, 02745, 02746 | ||
| Strefa czasowa | |||
Położenie na mapie Massachusetts  | |||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||
| 41°38′10″N 70°56′05″W/41,636111 -70,934722
| |||
| Strona internetowa | |||
New Bedford – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Massachusetts, nad zatoką Buzzards (Ocean Atlantycki). Od początku do połowy XIX wieku miasto było znanym centrum wielorybnictwa. Ze względu na bogactwo pozyskiwanego w nim tranu było nazywane „najbogatszym miastem świata”[1].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
New Bedford położone jest w stanie Massachusetts, około 60 km na południe od Bostonu. Od zachodu graniczy z miastem Dartmouth, od północy z Freetown, od wschodu z Acushnet i Fairhaven. Od tego ostatniego oddziela je estuarium rzeki Acushnet, noszące nazwę New Bedford Harbor. Rzeka uchodzi do zatoki Buzzards, która ogranicza New Bedford od południa.
Do miasta należą również trzy wyspy leżące w New Bedford Harbor: Fish Island, Popes Island i Palmer Island.
Powierzchnia miasta wynosi 62,5 km², z czego 51,8 km² stanowi ląd[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Teren dzisiejszego New Bedford został zasiedlony przez kolonistów z Plymouth w 1640 roku[3][4]. Początkowo osada była częścią Dartmouth. Wybudowany w niej w 1767 roku statek Dartmouth był jednym z trzech którego ładunek zniszczono podczas herbatki bostońskiej w 1773[5]. Podczas amerykańskiej wojny o niepodległość Bedford było wykorzystywane jako przystań amerykańskich kaperów. Z tego powodu w 1778 Brytyjczycy zaatakowali i zniszczyli osadę[5][3]. Po odbudowie, w 1787 roku, miejscowość została wydzielona z Dartmouth i otrzymała prawa miejskie jako New Bedford[5].
W kolejnych latach New Bedford stało się centrum wielorybnictwa, którego szczyt osiągnięto w latach 50. XIX wieku[3]. W tym okresie 60% amerykańskich statków wielorybniczych (których w sumie było około 900) było zarejestrowanych w New Bedford[5].
Po upadku wielorybnictwa w mieście rozwinął się przemysł tekstylny. Pierwsza przędzalnia powstała w 1846 roku[3]. W latach 20. XX wieku kryzys dotknął również tej branży. W 1928 roku w mieście miały miejsce masowe strajki, w których wzięło udział ponad 2500 robotników z 27 przędzalni, w których obniżono płace o 10%[6].
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
W mieście rozwinął się przemysł odzieżowy, chemiczny, elektrotechniczny, maszynowy oraz metalowy[4].
Rybołówstwo[edytuj | edytuj kod]
New Bedford jest również ważnym ośrodkiem rybołówstwa. W latach 1999–2019 zajmowało nieprzerwanie pierwszą pozycję wśród portów w Stanach Zjednoczonych pod względem wartości połowu (451 milionów dolarów w 2019 roku)[7]. Dzieje się tak mimo stosunkowo niskiej łącznej masy połowu (58 tys. ton, 14. miejsce w 2019[7]), głównie za sprawą istotnego udziału połowu małż (84% w 2019), które mają większą wartość niż ryby[8].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według spisu powszechnego z 2010 roku New Bedford zamieszkane było przez 95 072 osoby[9]. Spis powszechny w kwietniu 2020 wskazał 101 079 mieszkańców[9].
30 390 mieszkańców New Bedford (31,97%) deklaruje się jako pochodzenia portugalskiego, 10 291 (10,1%) z Republiki Zielonego Przylądka, 7 680 (8,06%) irlandzkiego, 7 332 (7,7%) włoskiego. 1 962 osoby są pochodzenia polskiego (2%)[10].
Poziom ubóstwa w New Bedford wynosi 20,2% na tle 9,4% w Massachusetts. Poziom bezrobocia to 42% (35,2% w całym stanie)[11].
Religia[edytuj | edytuj kod]
W New Bedford znajdowały się trzy rzymskokatolickie parafie polonijne, z których obecnie istnieje tylko jedna:
- Parafia św. Jadwigi (zlikwidowana w 2004)
- Parafia św. Kazimierza (zlikwidowana w 2000)
- Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
New Bedford posiada umowy partnerskie z następującymi miastami[12]:
Cuxhaven, Niemcy
Londonderry, Irlandia Północna
Figueira da Foz, Portugalia- Funchal, Portugalia
Grimsby, Wielka Brytania
Horta, Azory- Ílhavo, Portugalia
Mindelo, Republika Zielonego Przylądka
Tosashimizu, Japonia
Utqiaġvik, Stany Zjednoczone
Youghal, Irlandia
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Treasure Trove Of Documents Discovered In Whaling Town [online], American Heritage [dostęp 2020-08-02].
- ↑ American FactFinder - Results [online], archive.ph, 12 lutego 2020 [dostęp 2022-01-26].
- ↑ a b c d New Bedford, [w:] Columbia Electronic Encyclopedia, 6th Edition.
- ↑ a b New Bedford, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-31].
- ↑ a b c d New Bedford, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ New Bedford Strikes. TIME Magazine, 0040781X, 4/23/1928, Vol. 11, Issue 17
- ↑ a b NOAA Fisheries, Fisheries of the United States | NOAA Fisheries [online], NOAA, 20 maja 2021 [dostęp 2022-01-27] (ang.).
- ↑ NOAA Fisheries, Fisheries of the United States, 2019 [online] [dostęp 2022-01-27].
- ↑ a b U.S. Census Bureau QuickFacts: New Bedford city, Massachusetts [online], www.census.gov [dostęp 2020-04-30] (ang.).
- ↑ People Reporting Ancestry: New Bedford, Massachusetts [online], data.census.gov [dostęp 2020-04-30].
- ↑ New Bedford city, Massachusetts [online], data.census.gov [dostęp 2022-01-26].
- ↑ Sister Cities [online], Destination New Bedford [dostęp 2022-01-26] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- New Bedford (Massachusetts) w bazie city-data.com (ang.)