New Jersey

New Jersey
State of New Jersey
	stan
	3. stan od 18 grudnia 1787
Pieczęć	Flaga
	Dewiza: Liberty and prosperity
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Trenton
Kod ISO 3166-2	US-NJ
Gubernator	Phil Murphy (D)
Powierzchnia	22 591
Populacja (2017); • liczba ludności	; 9 005 644
• gęstość	438
Strefa czasowa	UTC-05:00; UTC-04:00
Języki urzędowe	angielski
	Położenie na mapie USA;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 9 kwi 2018, była oparta na tej wersji.

New Jersey (^ⓘwymowa:/njuːˈdʒɜrzi/) – stan w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, nad Oceanem Atlantyckim.

Stolica Trenton (82,8 tys. mieszkańców, 2008). Największe miasta: Newark (277,7 tys. mieszkańców, 2012), Jersey City (247,5 tys. mieszkańców, 2010) i Paterson (149,2 tys. mieszkańców, 2000) należące do regionu metropolitalnego Nowego Jorku.

W kilku rejonach New Jersey m.in. w Garfield, Wallington, Linden, Bayonne, Elizabeth, Clifton i Jersey City mieszkają duże skupiska Polonii amerykańskiej.

W New Jersey zlokalizowany jest jeden z trzech największych portów lotniczych metropolii nowojorskiej: Newark Liberty International Airport.

Historia

Około 1524 roku do wybrzeży New Jersey dotarł pozostający w służbie króla Francji podróżnik włoski Giovanni da Verrazzano. W 1609 roku dolny bieg rzeki, nazwanej później jego imieniem, badał Anglik Henry Hudson. Od ok. 1620 roku obszar dzisiejszego New Jersey zasiedlali Holendrzy i Szwedzi. W 1625 roku tereny te weszły w skład kolonii Nowa Szwecja, przyłączonej w 1655 roku do Nowych Niderlandów.

W 1664 roku zajęte przez Brytyjczyków, weszły w skład kolonii Nowy Jork, zostały jednak wkrótce wydzielone administracyjnie jako odrębna kolonia (Prowincja New Jersey). W 1776 roku New Jersey proklamowało niezależność od Anglii. W 1787 roku prowincja była jednym ze stanów-założycieli Unii.

Od początku XIX w. intensywny napływ imigracji europejskiej, m.in. z Polski.

W 2013 w stanie New Jersey zalegalizowano małżeństwa osób tej samej płci^[3].

Gospodarka

Powierzchnia stanu w większości nizinna, jedynie w północno-wschodniej części pagórkowata i wyżynna.

New Jersey należy do jednego z najsilniej uprzemysłowionych stanów Stanów Zjednoczonych. Rozwinięty przemysł chemiczny, elektromaszynowy, odzieżowy, środków transportu. Intensywne rolnictwo i hodowla.

Wzdłuż wybrzeża oceanu są zlokalizowane liczne kąpieliska i ośrodki wypoczynkowe (najbardziej znane – Atlantic City).

Znajduje się tu w parku rozrywki Six Flags największy rollercoaster na świecie który osiąga prędkość 206 km/h wspinając się do 104 m n.p.m.

Podział administracyjny

Osobny artykuł: Lista hrabstw w stanie New Jersey.

Stan New Jersey podzielony jest na 21 hrabstw.

Zobacz też: Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone/Podział terytorialny, Stany Zjednoczone/Historia.

Religia

katolicyzm – 42%
protestantyzm – 30%
bez religii – 12%
judaizm – 6%
hinduizm – 2%
prawosławie, islam i buddyzm – 3%
pozostali – 5%^[4]

Największymi grupami religijnymi w 2010 roku; były^[5]:

Kościół katolicki: 3 235 290
Judaizm: 216 706
Protestantyzm bezdenominacyjny: 167 015
Muzułmanie: 160 666
Zjednoczony Kościół Metodystyczny: 138 052
Kościół Prezbiteriański USA: 97 885
Zielonoświątkowcy: 90 tys. (głównie: Zbory Boże)
Amerykańskie Kościoły Baptystyczne w USA: 86 120
Kościół Episkopalny: 75 390
Narodowa Konwencja Baptystyczna USA: 74 106
Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce: 62 644

Przypisy

↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09]. (ang.).
↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: New Jersey [online], www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
↑ Court: Same-sex marriages can start Monday in New Jersey. CNN. [dostęp 2015-04-29]. (ang.).
↑ Religious Afﬁ liation by State in the U.S. str. 100.
↑ thearda.com.

Linki zewnętrzne

New Jersey – galerie zdjęć i informacje dotyczące najciekawszych miejsc w New Jersey

[1] State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09]. (ang.).

[2] U.S. Census Bureau QuickFacts: New Jersey [online], www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).

[3] Court: Same-sex marriages can start Monday in New Jersey. CNN. [dostęp 2015-04-29]. (ang.).

[4] Religious Afﬁ liation by State in the U.S. str. 100.

[5] thearda.com.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Stany	Alabama Alaska Arizona Arkansas Connecticut Dakota Południowa Dakota Północna Delaware Floryda Georgia Hawaje Idaho Illinois Indiana Iowa Kalifornia Kansas Karolina Południowa Karolina Północna Kentucky Kolorado Luizjana Maine Maryland Massachusetts Michigan Minnesota Missisipi Missouri Montana Nebraska Nevada New Hampshire New Jersey Nowy Jork Nowy Meksyk Ohio Oklahoma Oregon Pensylwania Rhode Island Teksas Tennessee Utah Vermont Waszyngton Wirginia Wirginia Zachodnia Wisconsin Wyoming
Dystrykt federalny	Dystrykt Kolumbii
Terytoria zależne	Baker Guam Howland Jarvis Johnston Kingman Mariany Północne Midway Navassa Palmyra Portoryko Samoa Amerykańskie Wake Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych