Nicolae Titulescu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nicolae Titulescu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1882
Craiova, Królestwo Rumunii

Data i miejsce śmierci

17 marca 1941
Cannes, Francja

Minister finansów Rumunii
Okres

od 1917
do 1918

Poprzednik

Victor Antonescu

Następca

Fotin Enescu

Minister finansów Rumunii
Okres

od 1920
do 1921

Poprzednik

Constantin Argetoianu

Następca

Take Ionescu

Minister spraw zagranicznych Rumunii
Okres

od 1927
do 1928

Poprzednik

Ion I.C. Brătianu

Następca

Gheorghe Mironescu

Minister spraw zagranicznych Rumunii
Okres

od 1932
do 1934

Poprzednik

Alexandru Vaida-Voevod

Następca

Gheorghe Tătărescu (p.o.)

Minister spraw zagranicznych Rumunii
Okres

od 1934
do 1936

Poprzednik

Gheorghe Tătărescu (p.o.)

Następca

Victor Antonescu

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Karola I (Rumunia) Order Ferdynanda I Order Ferdynanda I Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii Krzyż Wielki Orderu Orła Białego (Serbia) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler/Dama Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji – Zakon Maltański (SMOM) Order Lwa Białego I Klasy (Czechosłowacja) Krzyż Wielki Orderu Piusa IX Wstęga Kategorii Specjalnej Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Wielka Wstęga Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Order Świętego Aleksandra (Bułgaria) Order Orła Białego (1921–1990)
Multimedia w Wikimedia Commons

Nicolae Titulescu (ur. 4 marca 1882 w Krajowej, zm. 17 marca 1941 w Cannes) – rumuński polityk i dyplomata.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

10 lipca 1917 został mianowany ministrem finansów w rządzie Iona I.C. Brătianu[1]. W 1919 reprezentował Rumunię na paryskiej konferencji pokojowej[2]. 13 czerwca 1920 ponownie objął kierownictwo ministerstwa finansów (do 17 grudnia 1921)[3]. Nadzorował przygotowanie pierwszego budżetu państwa po wprowadzeniu do obiegu emitowanych przez Generalny Bank Rumunii lei (przyjęty 1 kwietnia 1921). Zainicjował również reformę systemu podatkowego[4]. Dwukrotnie (od 6 lipca 1927[5] do 4 sierpnia 1928[6] oraz od 20 października 1932[7] do 29 sierpnia 1936[8]) pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych[a]. Był zwolennikiem zawierania traktatów dwustronnych; miały one w zamierzeniu zapewnić Rumunii bezpieczeństwo, poprzez powstanie systemu państw połączonych wzajemnymi zobowiązaniami[9]. Wspierał współpracę międzyrządową w ramach Małej Ententy. W lutym 1933 w Genewie podpisał protokół, na mocy którego utworzono jej Stałą Radę[10]. Doprowadził także do powołania Ententy Bałkańskiej (stosowne porozumienie podpisano w Atenach 9 lutego 1934)[11].

W czasie, gdy kierował MSZ, doszło do znacznego osłabienia relacji polsko-rumuńskich i sojusz obronnego[12]. Wiązało się to z przeorientowaniem przez Titulescu polityki rumuńskiej ku promowanemu przez Francję paktowi wschodniemu, któremu przeciwna była II RP[12].

Początkowo sceptyczny wobec normalizacji stosunków z ZSRR, później dążył do ich poprawy. Strona rumuńska złożyła swoje podpisy pod umową określającą agresora (3 lipca 1933) sygnowaną także przez Związek Radziecki i jego sąsiadów, w tym Polskę[13]. 9 czerwca 1934 w Genewie Titulescu spotkał się z ludowym komisarzem spraw zagranicznych Maksymem Litwinowem. Ministrowie wymienili między sobą listy mówiące między innymi o wzajemnym uznaniu suwerenności. Celem polityki Titulescu było wypracowanie między Rumunią i ZSRS porozumienia podobnego do układu między Francją a ZSRS oraz związanego z nim układu czechosłowacko-sowieckiego[12].

21 lipca 1936 podpisano protokół mówiący o możliwości uregulowania spornych kwestii dotyczących Besarabii[12]. Po dymisji Titulescu został on wymówiony przez stronę radziecką[14].

Był też cenionym dyplomatą. Pełnił funkcje ambasadora w Londynie i stałego reprezentanta przy Lidze Narodów. Przewodniczył Zgromadzeniu tej organizacji w 1930 i 1931[15].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Rumuńskie[16]
Zagraniczne[16]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ z przerwą między 2 a 10 października 1934

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ CABINET BRATIANU 4. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  2. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 337.
  3. ↑ CABINET AVARESCU 2. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  4. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 112.
  5. ↑ CABINET BRATIANU 7. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  6. ↑ CABINET V.BRATIANU. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  7. ↑ CABINET MANIU 3. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  8. ↑ CABINET TATARESCU 2. Elisanet.fi. [dostęp 2011-06-25]. (ang.).
  9. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 128.
  10. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 128–129.
  11. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 130.
  12. ↑ a b c d Stanisław Żerko, Kryzys w stosunkach między Polską a Rumunią w latach 1934–1936 w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych, „Dzieje Najnowsze” (2), 2016, s. 20.
  13. ↑ Konwencja o określeniu napaści, podpisana w Londynie 3 lipca 1933 r. (Dz.U. 1933 nr 93 poz. 712), Convention for the Definition of Aggression, Annex and Protocol of Signature. Signed at London, July 3rd, 1933 (1934 LNTSer 75; 147 LNTS 67)
  14. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 131.
  15. ↑ Willaume 2004 ↓, s. 129.
  16. ↑ a b Ordine şi distincţii. titulescu.eu (Fundaţia Europeană Titulescu). [dostęp 2015-12-03]. (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]


Ministrowie spraw zagranicznych Rumunii
Zjednoczone Księstwa Rumunii
Królestwo Rumunii
Rumuńska Republika Ludowa
Rumuńska Republika Socjalistyczna
Rumunia

Rumunia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nicolae_Titulescu&oldid=73151085”