Nikołaj Czagin
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1823 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1909 |
| Narodowość | |
| Alma mater | |
| Nagrody |
tytuł akademika w dziedzinie architektury |
| Wpływy | |
| Praca | |
| Budynki |
Cerkiew Świętych Piotra i Pawła w Szawlach, Cerkiew Św. Trójcy i klasztor Bazylianów w Wilnie (przebudowa), Sobór św. Włodzimierza w Chersonezie Taurydzkim |
Nikołaj Michajłowicz Czagin (ur. 1823 w Orle[1], zm. 1909[2] w Petersburgu) – rosyjski architekt, autor szeregu projektów prawosławnych cerkwi, przede wszystkim w zachodnich guberniach Imperium Rosyjskiego (ziemie zabrane).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z ubogiej rodziny sprzedawcy obuwia z Orła. Po ukończeniu szkoły miejskiej w Orle, dzięki projekcji gubernatora orłowskiego Wasilczikowa (którego uwagę zwrócił swoimi umiejętnościami w zakresie rysunku) mógł podjąć naukę w Instytucie Technologicznym w Petersburgu, uzyskując stypendium państwowe. W 1845 ukończył studia ze srebrnym medalem. Naukę kontynuował w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, studiując architekturę. W miesiącach letnich pracował jako robotnik przy budowie linii kolejowej Petersburg-Moskwa[1]. Dyplom końcowy uzyskał w 1848. Początkowo pracował jako inżynier cywilny w Grodnie, zaś w latach 1850-1854 był zatrudniony jako architekt odpowiedzialny za wznoszenie i przebudowy cerkwi prawosławnych w guberniach mohylewskiej i witebskiej. W wymienionym okresie przebudował lub wzniósł od podstaw 124 budynki. Wykonane w tym okresie prace pozwoliły mu w 1853 uzyskać tytuł akademika w dziedzinie architektury[1].
Brał udział w wojnie krymskiej, walcząc w obronie Sewastopola[2]. Od 1859 do 1885 był naczelnym architektem generalnej guberni wileńskiej[1]. Posiadał rangę rzeczywistego radcy stanu, otrzymał również ordery św. Stanisława, św. Anny i św. Włodzimierza III stopnia[2].
Z racji piastowanego stanowiska naczelnego architekta w Wilnie, Nikołaj Czagin stał się jednym z głównych realizatorów planu generał-gubernatora wileńskiego Michaiła Murawjowa, zakładającego wznoszenie na terenie guberni znacznej liczby prawosławnych cerkwi w stylu bizantyjsko-rosyjskim, według wzorów opracowanych w zbiorze Konstantina Thona Projekty cerkwiej. Całe przedsięwzięcie miało wyraźny cel rusyfikacyjny. Nikołaj Czagin koordynował wznoszenie nowych świątyń i przebudowy już istniejących (w większości pounickich[a]) razem z Aleksandrem Riezanowem. Obydwaj architekci z reguły dokonywali jedynie szybkich przebudów cerkwi, nie ingerując radykalnie w ich układ i system artykulacyjny, wprowadzając jedynie elementy jednoznacznie kojarzące się z rosyjską architekturą sakralną (np. cebulaste kopułki)[3].
W 1885 zrezygnował z pełnionych obowiązków i podał się do dymisji, otrzymując przy tym niską państwową emeryturę. Zmarł w Petersburgu w domu swojego syna[1].
Niektóre obiekty wzniesione według projektów Czagina[edytuj | edytuj kod]
Przebudowane lub odnowione[edytuj | edytuj kod]
- sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Wilnie[2]
- cerkiew Piatnicka w Wilnie
- cerkiew św. Mikołaja w Wilnie[3]
- cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Sewastopolu, razem z W. Feldmanem
- cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Foros
- sobór Świętych Symeona i Anny w Jełgawie[4]
- monaster Trójcy Świętej w Wilnie[3]
- cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Krynkach[3]
- sobór Mądrości Bożej w Grodnie - przebudowa z kościoła Najświętszej Maryi Panny[5]
Zbudowane od podstaw[edytuj | edytuj kod]
- kaplica św. Aleksandra Newskiego w Wilnie[2]
- kaplica św. Jerzego w Wilnie[6]
- cerkiew św. Katarzyny w Wilnie[7]
- cerkiew Świętych Piotra i Pawła w Szawlach[8]
- dzwonnica kościoła św. Anny w Wilnie[2]
- sobór św. Włodzimierza w Chersonezie Taurydzkim - dekoracja wnętrz[9]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Unia na ziemiach litewskich i białoruskich została zniesiona w 1839 przez synod połocki; większość świątyń należących do prawosławnych parafii w regionie powstała w czasie, gdy placówki te były jeszcze świątyniami katolickim obrządku wschodniego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e O. Diemientjewa, Nikołaj Czagin, chramowyj architiektor
- ↑ a b c d e f Чагин Николай Михайлович (1823-1909). [dostęp 2013-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-17)].
- ↑ a b c d P. Krasny: Architektura cerkiewna na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej 1596-1914. Kraków: Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003, s. 331. ISBN 83-242-0361-3.
- ↑ Елгавский собор свв.прав. Симеона Богоприимца и Анны Пророчицы
- ↑ История Гродненской Епархии
- ↑ G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6
- ↑ G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Вильнюс, Свято-Духов монастырь, 2006, ISBN 9986-559-62-6, s.104-106
- ↑ G. Szlewis, Православные храмы Литвы, Свято-Духов Монастыр, Vilnius 2006, ISBN 9986-559-62-6
- ↑ Из истории строительства Владимирского собора