Nowa Wieś (gmina Poczesna)

Nowa Wieś

wieś
DK 91, hipermarket Auchan i sklep Decathlon, w tle hałda kopalni rud żelaza Tadeusz w Hucie Starej A
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	częstochowski
Gmina	Poczesna
Liczba ludności (2022)	579
Strefa numeracyjna	34
Kod pocztowy	42-262
Tablice rejestracyjne	SCZ
SIMC	0142496
Położenie na mapie gminy Poczesna Nowa Wieś
Położenie na mapie Polski Nowa Wieś
Położenie na mapie województwa śląskiego Nowa Wieś
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego Nowa Wieś
50°43′41″N 19°10′05″E

Nowa Wieś – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Poczesna.

Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 91. W 2008 roku liczba mieszkańców wynosiła 638, a w 2010 658.

W miejscowości znajduje się świetlica wiejska, rozbudowana w 2011 roku.

Świetlica wiejska

Historia

W końcu XVIII wieku dobra Błeszno Pierwsze należały do Amona Syrokomli Karońskiego, komisarza cywilno-wojskowego, subdelegata krakowskiego. W skład tych dóbr wchodziła Nowa Wieś.

W wyniku II rozbioru Polski wieś znalazła się w granicach Prus, w prowincji Prusy Południowe. Leżała w powiecie częstochowskim, w departamencie łęczyckim, następnie piotrkowskim, a od 1798 roku w departamencie kaliskim. W latach 1807–1815 leżała w Księstwie Warszawskim, w powiecie częstochowskim, w departamencie kaliskim. Po Kongresie Wiedeńskim leżała w Królestwie Polskim, w powiecie częstochowskim, w obwodzie wieluńskim, w województwie kaliskim, od 1837 roku w guberni kaliskiej. Od 1867 roku wchodziła w skład gminy Huta Stara w powiecie częstochowskim w guberni piotrkowskiej.

W wyniku odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku znalazła się w granicach II Rzeczypospolitej. Leżała w gminie Huta Stara (od 1931 gminie Wrzosowa) w powiecie częstochowskim województwa kieleckiego. Po wybuchu II wojny światowej została włączona do III Rzeszy. Znajdowała się w powiecie Blachownia w rejencji opolskiej w prowincji Śląsk (od stycznia 1941 roku w nowej prowincji Górny Śląsk). Podczas wojny w obozach koncentracyjnych zginęło 8 mieszkańców wsi.

Po wojnie gromada Nowa Wieś należała do gminy Wrzosowa w powiecie częstochowskim w województwie kieleckim (od 1950 w katowickim).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Kopalnie rud żelaza

1 listopada 1953 roku otwarto kopalnię rud żelaza „Tadeusz II”. Po zakończeniu eksploatacji została zlikwidowana. Była to jedna z największych i najnowocześniejszych kopalń rud żelaza w Polsce po 1945 roku. Występował tu pokład syderytu ilastego. Obecnie pozostała po niej hałda. W dawnych budynkach kopalni działają prywatne firmy. W budynku nadszybia funkcjonuje zakład meblarski. W pobliżu dawnej kopalni znajdują się cztery bloki wielorodzinne wybudowane dla pracowników kopalni.

Gospodarka

Od 1974 roku w Nowej Wsi znajduje się siedziba firmy „Alfa Sosnowscy”, lidera wśród producentów branży oświetleniowej. Została założona przez braci Stanisława i Janusza Sosnowskich. Jest to jeden z największych pracodawców w regionie częstochowskim.

Na terenach powierzchniowych kopalni „Tadeusz II” mieścił się od 1972 r. oddział W-33 Zakładu Budowy Maszyn „Osiny”, w którym produkowano autobus międzymiastowy Osinobus. Wydział zatrudniał do 600 osób. Całkowita produkcja wydziału to ok. 8000 sztuk Osinobusów.

W latach 1993–2015 znajdowała się tu również siedziba i zakład produkcyjny firmy „Press Glass”. Zakład został przeniesiony do Radomska.

Niedaleko hałdy dawnej kopalni Tadeusz wybudowano hipermarket Auchan, otwarty 8 sierpnia 2001 roku. Hipermarket jest częścią Galerii Auchan. 8 listopada 2007 roku otwarto tuż obok hipermarket budowlano-dekoracyjny Leroy Merlin. W 2009 roku w ramach Galerii Auchan, obok hipermarketu wybudowano sklep sportowy Decathlon.

Przy drodze krajowej nr 91 znajduje się hodowla alpak oraz kawiarnia i sklep z artykułami wykonanymi z wełny alpak. Znajdują się tam również inne gatunki egzotycznych zwierząt, np. ibisy szkarłatne.

Parafia rzymskokatolicka

Parafianie wyznania rzymskokatolickiego podlegają pod parafię św. Jana Chrzciciela w Poczesnej.

Kaplica z 1880 roku

Zabytki

W Nowej Wsi znajduje się kapliczka z 1880 roku w stylu neogotyckim. Istnieje kilka wersji, co do powodu jej wybudowania. Na mapie z początku XIX wieku na terenie Nowej Wsi istniał cmentarz, właśnie w miejscu gdzie stoi kapliczka. Na cmentarzu miano grzebać tych, którzy w czasie epidemii chorób zakaźnych, wędrowali by pomodlić się przed cudownym obrazem św. Sebastiana, znajdującym się w kościele w Poczesnej. Nie przeżywali oni podróży i chowano ich w tym miejscu. Inna wersja mówi o nieszczęśliwym wypadku, jaki miał mieć tu miejsce. W 1772 roku i jeszcze w XIX wieku na terenach obecnej wsi znajdował się majątek i wieś Hutki, sięgająca aż po Korwinów. Dziedzicami była rodzina Kozłowskich. Przejeżdżający w tym miejscu wierzchem na koniu 33-letni wówczas dziedzic został przez niego zrzucony i w wyniku upadku zmarł. Został pochowany na parafialnym cmentarzu, a na pamiątkę żona zleciła wybudowanie tej kapliczki. Inna wersja mówi o śmierci dziecka dziedziczki tych ziem. Kapliczka ta została wybudowana by uczcić pamięć tej tragedii. Dziedziczka mogła w niej spokojnie się pomodlić.

Kapliczka została w 2011 roku odrestaurowana.

Przez wieś przebiega fragment wybudowanej w latach 1935–1936 drogi Warszawa-Katowice. Jest ona ułożona ręcznie z klinkieru w formie jodełki (fragment od Częstochowy do Będzina wybudowano właśnie z klinkieru). Fragment tej drogi stanowi ulica Częstochowska.

Zobacz też

• Nowa Wieś

Bibliografia

• Korwinów – Niezależny Portal Internetowy
• Ireneusz Cuglewski, Drobiazgi życia

Linki zewnętrzne

• Auchan Centrum Handlowe
• Firma Alfa. alfasc.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-23)].
• Firma Press-Glass
• Wydział W-33 „Nadwozi” w Nowej Wsi