Okręg wileński (ZCZW)
| Okręg | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Zarządzający | |
| Powierzchnia |
48 466 km² |
| Populacja (1919) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
33,7 os./km² |
| Szczegółowy podział administracyjny | |
| Liczba powiatów |
10 |
| Liczba powiatów miejskich |
1 |
Położenie na mapie
| |
Okręg wileński – okręg administracyjny utworzony pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich 7 czerwca 1919 r.[1]
W skład Okręgu Wileńskiego weszły powiaty: wileński, trocki, oszmiański, święciański, lidzki, grodzieński i nowogródzki.
31 października 1919 r. do Okręgu Wileńskiego przyłączono powiat brasławski[2].
6 listopada 1919 r. do Okręgu Wileńskiego przyłączono powiat dziśnieński (z tymczasową siedzibą w Głębokiem)[3].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
W grudniu 1919 roku okręg zamieszkiwały 1 633 504 osoby. Największymi jego miastami były: Wilno (128 954 mieszk.), Grodno (28 165 mieszk.) i Lida (11 365 mieszk.). Na terytorium okręgu znajdowało się też 23 497 innych miejscowości, z których 3 miały 5–10 tys. mieszkańców, a 48 miało 1–5 tys. mieszkańców[4].
Oświata[edytuj | edytuj kod]
W okręgu wileńskim w roku szkolnym 1919/1920 działało 929 szkoły powszechne, 26 szkół średnich, 13 szkół zawodowych, 4 seminaria nauczycielskie i 56 kursów. Ogółem w szkołach uczyło się 80 481 dzieci i pracowało 2173 nauczycieli. W marcu 1920 roku istniało 859 szkół nauczających w języku polskim i 968 szkół nauczających w innych językach[5].
Szczegółowy podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
| Powiat | Pow.km² | Mieszk. | Miasto powiatowe | Mieszk. | |
|---|---|---|---|---|---|
| Okręg Wileński | |||||
| brasławski ² | 2590 | 82.513 | 
|
Brasław | 1.235 |
| dziśnieński (od Dzisna) ³ | 5779 | 193.263 | 
|
Głębokie | ? |
| grodzieński | 4264 | 127.252 | 
|
Grodno | 28.165 |
| lidzki | 5605 | 186.060 | 
|
Lida | 11.365 |
| nowogródzki 4 | 2445 | 95.907 | 
|
Nowogródek | 5.096 |
| oszmiański | 6885 | 189.390 | _(1845).png){kind=small}
|
Oszmiana | 3.442 |
| święciański | 4826 | 139.692 | 
|
Święciany | 3.900 |
| trocki | 4160 | 92.831 | _CoA.svg){kind=small}
|
Troki | 1.886 |
| wilejski ¹ | 6185 | 213.424 | 
|
Wilejka | 5.893 |
| wileński | 5727 | 313.172 | 
|
Wilno | 128.954 |
| Wilno miasto | ? | 128.954 |
|
Wilno | 128.954 |
| ¹ Przyłączony między lipcem a wrześniem 1919 r. | |||||
| ² Przyłączony 31 października 1919 r. (Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257) | |||||
| ³ Przyłączony 6 listopada 1919 r. (Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 26, poz. 275) | |||||
| 4 1 sierpnia 1919 r. z części powiatu nowogródzkiego utworzono powiat baranowicki w okręgu brzeskim (Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 19, poz. 172) | |||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 5, poz. 41
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 25, poz. 257
- ↑ Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 26, poz. 275
- ↑ I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). Lwów – Warszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 25, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
- ↑ Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 242. ISBN 83-88973-60-6. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). Lwów – Warszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 50, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
- Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 447. ISBN 83-88973-60-6.