Faza falliczna

Faza falliczna – termin z klasycznej freudowskiej psychoanalizy - faza rozwoju psychoseksualnego człowieka od około 4 do 5 roku życia, następująca po fazie analnej.

Charakterystyka

Według koncepcji Sigmunda Freuda źródłem energii (przyjemności i nieprzyjemności), przez okres kolejnych 2–3 lat są organy płciowe (fallus, vagina). Istotną rolę w rozwoju odgrywają wartości reprezentowane przez matkę (superego). Za aktywności o charakterze seksualnym np. masturbację dziecko jest nagradzane lub karane – nagroda potęguje wrażenie, że seks jest ważniejszy niż inne aktywności, kara wywołuje poczucie winy i wrażenie niegodziwości. Równowaga pomiędzy nagrodą a karą umieszcza seks we właściwej perspektywie.

W fazie fallicznej pojawia się:

• kompleks Edypa – chłopiec pragnie poślubić matkę, a dziewczynka ojca; kateksja (rodzic przeciwnej płci) lub antykateksja (rodzic tej samej płci). Odrzucenie przez dziecko mechanizmu zaprzeczenia, skutkuje pełnym rozwojem psychoseksualnym.
• kompleks kastracji – chłopiec ma obawy, że zostanie wykastrowany przez ojca za pożądanie matki, a dziewczynka odczuwa wściekłość na matkę bo czuje się wykastrowana (rozwój kateksji na penisa ojca).

Osobowość falliczna

Typ osobowości fallicznej w życiu dorosłym charakteryzuje m.in.:

• ekshibicjonizm,
• uzależnienie od pornografii,
• ambicja i duma,
• agresywność i nadmierna męskość,
• ukrywanie własnych fantazji seksualnych w obawie przed karą,
• zamiłowanie do pędu i współzawodnictwa,
• przewrażliwienie na tle seksualnym, mogące prowadzić do przygnębienia i depresji.

Zobacz też

• Kompleks Elektry
• Psychologia psychoanalityczno-rozwojowa
• Styl charakteru