Oksypurynol

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oksypurynol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C5H4N4O2

Masa molowa

152,11 g/mol

Wygląd

krystaliczne ciało stałe, bezbarwne igły[2]

Identyfikacja
Numer CAS

2465-59-0

PubChem

4644

DrugBank

DB05262

Podobne związki
Podobne związki

ksantyna, allopurynol

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Oksypurynol, oksyallopurynol[5]organiczny związek chemiczny, izomer ksantyny zbudowany ze skondensowanych pierścieni tyminy i pirazolu, tlenowa pochodna allopurynolu.

Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]

Synteza oksypurynolu została opisana w roku 1956 niezależnie przez Rolanda Robinsa[3] oraz Elvirę Falco i George’a Hitchingsa[2]. W pierwszej pracy został on uzyskany przez stapianie siarczanu 5-amino-1H-pirazolo-4-karboksyamidu z mocznikiem (160–190 °C/40 minut)[3], a w drugiej w wyniku utleniania 1H-pirazolo-4,5-dikarboksyamidu wodnym roztworem podchlorynu sodu[2]. W roku 1971 opisano też syntezę oksypurynolu przez ogrzewanie przez 10 minut w temp. 140 °C α-cyjano-β-hydrazyno-N-etoksykarbonyloakrylamidu (H
2
NNHCH=C(CN)C(=O)NHCOOEt
), który w takich warunkach ulega spontanicznej cyklizacji do pożądanego produktu[5].

Właściwości[edytuj | edytuj kod]

Właściwości fizykochemiczne[edytuj | edytuj kod]

Rozpuszczalność oksypurynolu w wodzie w temperaturze 100 °C wynosi 1 g/800 g H
2
O
i jest 2 razy mniejsza niż analogicznego związku purynowego[3]. Maksimum absorpcji UV wynosi 241±1 nm zarówno w środowisku kwasowym (pH 1), jak i zasadowym (pH 10,5)[2].

Właściwości biologiczne[edytuj | edytuj kod]

Jest nieodwracalnym inhibitorem oksydazy ksantynowej[6] i z racji tego, hamuje wytwarzanie kwasu moczowego. Jest metabolitem allopurynolu (jest jego pochodną 6-okso), który jest stosowany w leczeniu dny moczanowej oraz innych schorzeń wynikających z zaburzeń aktywności oksydazy ksantynowej[7], w przypadkach zastoinowej niewydolności serca oraz hiperurykemii[8]. Oksypurynol jest wydalany z organizmu wraz z moczem, okres półtrwania wynosi 13–30 godzin. Klirens oksypurynolu zmniejsza się znacznie u pacjentów z niewydolnością nerek, co zwiększa stężenie leku w osoczu w przypadku długotrwałego stosowania[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Oksypurynol. [w:] Katalog produktów Alfa Aesar [on-line].
  2. a b c d e Falco, Elvira A., Hitchings, George H. Studies on Condensed Pyrimidine Systems. XV. Some Pyrazolo[3,4-d]pyrimidines. „Journal of the American Chemical Society”. 78 (13), s. 3143–3145, 1956. DOI: 10.1021/ja01594a046. 
  3. a b c d Robins, Roland K. Potential Purine Antagonists. I. Synthesis of Some 4,6-Substituted Pyrazolo[3,4-d]pyrimidines. „Journal of the American Chemical Society”. 78 (4), s. 784–790, 1956. DOI: 10.1021/ja01585a023. 
  4. Oksypurynol (nr O6881) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2014-06-22].
  5. a b Hildick, B. G., Shaw, G. Purines, pyrimidines, and imidazoles. Part XXXVII. Some new syntheses of pyrazolo[3,4-d]pyrimidines, including allopurinol. „Journal of the Chemical Society C: Organic”, s. 1610–1613, 1971. DOI: 10.1039/J39710001610. 
  6. V. Massey, H. Komai, G. Palmer, G.B. Elion. On the mechanism of inactivation of xanthine oxidase by allopurinol and other pyrazolo[3,4-d]pyrimidines. „J Biol Chem”. 245 (11), s. 2837–2844, 1970. PMID: 5467924. 
  7. P. Pacher, A. Nivorozhkin, C. Szabó. Therapeutic effects of xanthine oxidase inhibitors: renaissance half a century after the discovery of allopurinol. „Pharmacol Rev”. 58 (1), s. 87–114, 2006. DOI: 10.1124/pr.58.1.6. PMID: 16507884. 
  8. CID 4644, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 4644 (ang.).
  9. Indeks leków – Allupol. Portal Farmaceutyczno-Medyczny. [dostęp 2014-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)].