Olivia Newton-John

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Olivia Newton-John
Ilustracja
Olivia Newton-John w 2012
Data i miejsce urodzenia

26 września 1948
Cambridge

Pochodzenie

Wielka Brytania

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 2022
Santa Ynez

Przyczyna śmierci

rak piersi

Gatunki

muzyka pop, country

Zawód

piosenkarka, autorka tekstów, aktorka, businesswoman

Aktywność

1963–2022

Wydawnictwo

Uni, MCA (USA), EMI (Wielka Brytania)

Odznaczenia
Order Australii (cywilny) Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)
podpis
Strona internetowa

Dame Olivia Newton-John (ur. 26 września 1948 w Cambridge, zm. 8 sierpnia 2022 w Santa Ynez) – australijsko-brytyjska piosenkarka, autorka tekstów piosenek, aktorka i businesswoman.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 26 września 1948 w Cambridge. Wyemigrowała z rodziną do Australii w 1954, z uwagi na pracę ojca jako profesora języka niemieckiego na uniwersytecie w Melbourne. Jako nastolatka występowała w kafejkach Melbourne. Po powrocie do Anglii w 1974, reprezentując Wielką Brytanię z utworem „Long Live Love”, zajęła czwarte miejsce w finale 19. Konkursu Piosenki Eurowizji. Następnie wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie prowadziła własny program w telewizji ABC. Największą popularność zdobyła dzięki głównej roli w musicalu Grease, w którym zagrała obok Johna Travolty i zaśpiewała m.in. przebojowy numer „Summer Nights(inne języki)”, „Hopelessly Devoted to You(inne języki)” oraz „You’re the One that I Want(inne języki)”. Innym ważnym filmem muzycznym w jej karierze było Xanadu.

W 1979 została Oficerem Orderu Imperium Brytyjskiego za zasługi w muzyce i filmie.

Choroba[edytuj | edytuj kod]

W 1992 roku przeszła operację raka piersi, po której propagowała profilaktykę i leczenie tej choroby[1]. W 2017 zachorowała na raka po raz trzeci[2].

Zmarła 8 sierpnia 2022 w wieku 73 lat na swoim ranczu w Południowej Kalifornii w otoczeniu rodziny i przyjaciół[3].

Państwowa uroczystość ku jej czci odbyła się 26 lutego 2023[4].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Olivia Newton-John była córką Brinleya "Bryna" Newton-Johna (1914-1992) i Irene Helene (z domu Born; 1914-2003)[5]. Jej ojciec urodził się w Walii, w rodzinie należącej do klasy średniej, był oficerem MI6 i brał udział w pracach nad Enigmą oraz aresztował Rudolfa Heßa. Matka urodziła się w Niemczech i wraz z rodziną przybyła do Wielkiej Brytanii w 1933 roku, aby uciec przed reżimem nazistowskim[6]. Dziadkiem Olivii był niemiecko-żydowski fizyk nagrodzony Nagrodą Nobla, Max Born[7], a babka Hedwig była córką żydowskiego prawnika Victora Ehrenberga i jego żony, Elise Marii von Jhering, córki Rudolfa von Jheringa. Wujem Olivii był farmakolog Gustav Victor Rudolf Born(inne języki), a poprzez linię Ehrenbergów, artystka była trzecią kuzynką komika Bena Eltona[8]. Jej starsza siostra Rona została aktorką, a syn Rony, Emerson Newton-John, jest zawodowym kierowcą wyścigowym.

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • If Not for You (1971)
  • Olivia (1972)
  • Let Me Be There/Music Makes My Day (1973)
  • Long Live Love (1974)
  • If You Love Me, Let Me Know (1974)
  • Have You Never Been Mellow (1975)
  • Clearly Love (1975)
  • Come On Over (1976)
  • Don’t Stop Believin (1976)
  • Making A Good Thing Better (1977)
  • Totally Hot, Grease (1978)
  • Physical (1981)
  • Soul Kiss (1985)
  • The Rumour (1988)
  • Warm and Tender (1989)
  • Gaia (1994)
  • Back With A Heart (1998)
  • Tis The Season (2000) (z Vincem Gillem)
  • Indigo: Women Of Song (2004)
  • Stronger Than Before (2005)
  • Grace And Gratitude (2006)
  • Christmas Wish (2007)
  • A Celebration In Song (2008)

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1979 Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (OBE), z rąk królowej Elżbiety II[9]
  • 1981 Hollywood Walk of Fame[10]
  • 1990 Ambasador Dobrej Woli Organizacji Narodów Zjednoczonych, program: Nations Environment Programme[9]
  • 1998 Nagroda humanitarna „Cadillac Concept Humanitarian Award” w dziedzinie zwalczania raka piersi[11]
  • 1999 Czerwony Krzyż, Nagroda Humanitarna za promowanie prewencji raka piersi i pracę w ochronie środowiska[11]
  • 1999 Women’s Guild of Cedar-Sinai Hospital – Nagroda „Kobieta XXI Wieku” za promowanie prewencji raka piersi i pracę w ochronie środowiska[11]
  • 2000 Environmental Media Association – „Międzynarodowa Nagroda im. Ermenegildo Zegna w Ochronie Środowiska” za pracę w uświadamianiu publicznym tematymi skażenia środowiska[11]
  • 2000 Rainforest Alliance – Nagroda Green Globe w Sztuce i Naturze za jej wkład w konserwację lasu tropikalnego[11]
  • 2002 Australian Recording Industry Association – wpisanie do Australian Music Hall of Fame[12]
  • 2006 Australia Day at Penfolds Black Tie Gala – Nagroda Lifetime Achievement[13]
  • 2006 Decatur Memorial Hospital (Illinois, USA) – Nagroda Humanitarna[14]
  • 2006 Kawaler Order of Australia (AO) za zasługi w muzyce, filmie, prewencji raka piersi, ochronie środowiska, edukacji, kształceniu i promowaniu działalności badawczych (ang. „service to the entertainment industry as a singer and actor, and to the community through organisations supporting breast cancer treatment, education, training and research, and the environment”)[9]
  • 2007 American Australian Association Black Tie Gala – Nagroda Lifetime Achievement[15]
  • 2007 Kimmel Center (Filadelfia, USA) – Nagroda Chluby (Valor Award) za skuteczne zbieranie funduszy na rzecz prewencji raka piersi[16]
  • 2008 Project Angel Food – Nagroda Twórcy Projektu im. Marianne Williamson za całokształt uświadamiania problemu raka piersi[17]

Nagrody w muzyce i filmie[edytuj | edytuj kod]

Olivia Newton-John w 1978

Nagrody Academy of Country Music (ACM)[18]

Wygrane:

  • 1973 – Most Promising Female Vocalist

Nominacje:

  • 1974 – Top Female Vocalist

Nagrody AGVA

  • 1974 – Rising Star of the Year

Nagrody American Music[19]

Wygrane:

  • 1974 – Favorite Album – Country: „Let Me Be There”
  • 1974 – Favorite Female Artist – Country
  • 1974 – Favorite Female Artist – Pop/Rock
  • 1974 – Favorite Single – Pop/Rock: „I Honestly Love You”
  • 1975 – Favorite Album – Pop/Rock: „Have You Never Been Mellow”
  • 1975 – Favorite Female Artist – Country
  • 1975 – Favorite Female Artist – Pop/Rock
  • 1976 – Favorite Female Artist – Pop/Rock
  • 1978 – Favorite Album – Pop/Rock: „Grease”
  • 1982 – Favorite Female Artist – Pop/Rock

Nominacje:

  • 1975 – Favorite Album – Country: „Have You Never Been Mellow”
  • 1979 – Favorite Female Artist – Pop/Rock
  • 1980 – Favorite Female Artist – Pop/Rock

Nagrody Australian Recording Industry Association (ARIA)[20]

Wygrane:

  • 1999 – Highest Selling Album: „Highlights From The Main Event”

Nominacje:

  • 1999 – Best Adult Contemporary Album: „Highlights From The Main Event”

Nagrody Billboarda

  • 1974 – Top Pop Singles Artist (Female)
  • 1975 – Top Pop Albums Artist (Female)
  • 1976 – Top Adult Contemporary Artist
  • 1979 – Top Soundtrack: „Grease”
  • 1982 – Top Pop Single: „Physical”
  • 1982 – Top Pop Singles Artist
  • 1982 – Top Pop Singles Artist (Female)
  • 1997 – Top Pop Catalog Album: „Grease”
  • 1998 – Top Pop Catalog Album: „Grease”

Nagrody Cashbox

  • 1974 – No.1 New Female Vocalist, Singles
  • 1975 – No.1 Female Vocalist, Singles
  • 1975 – No.1 Female Vocalist, Albums

Country Music Association (CMA) Awards[21]

Wygrane:

  • 1974 – Female Vocalist of the Year

Nominacje:

  • 1974 – Album of the Year – „If You Love Me Let Me Know”
  • 1974 – Entertainer of the Year
  • 1974 – Single of the Year – „If You Love Me (Let Me Know)”

Daytime Emmy Awards[22]

  • 1999 – Outstanding Original Song – „Love Is A Gift”

Nagrody Grammy

Wygrane[23]:

  • Nagroda Grammy 1973 – Grammy Award for Best Female Country Vocal Performance: „Let Me Be There”
  • Nagroda Grammy 1974 – Grammy Award for Record of the Year: „I Honestly Love You”
  • Nagroda Grammy 1974 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „I Honestly Love You”
  • Nagroda Grammy 1982 – Grammy Award for Video of the Year: „Olivia Physical”

Nominacje[19]:

  • Nagroda Grammy 1975 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „Have You Never Been Mellow”
  • Nagroda Grammy 1978 – Grammy Award for Album of the Year: Grease
  • Nagroda Grammy 1978 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „Hopelessly Devoted to You”
  • Nagroda Grammy 1980 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „Magic”
  • Nagroda Grammy 1981 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „Physical”
  • Nagroda Grammy 1982 – Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance: „Heart Attack”
  • Nagroda Grammy 1983 – Grammy Award for Best Long Form Music Video: Olivia In Concert
  • Nagroda Grammy 1984 – Grammy Award for Best Short Form Music Video: Twist Of Fate

Nagrody National Association of Retail Merchandisers (NARM)

  • Best Selling Album by a Female Country Artist: „If You Love Me, Let Me Know”
  • Best Selling Album by a Female: „If You Love Me, Let Me Know”

Nagrody People’s Choice

  • 1975 – Favorite Female Musical Performer[24]
  • 1977 – Favorite Female Musical Performer[25]
  • 1979 – Favorite Female Musical Performer[26]
  • 1979 – Favorite Motion Picture Actress[26]

Nagrody Record World

  • 1974 – Top Most Promising Country Albums Artist (Female)
  • 1974 – Top Most Promising Country Singles Artist (Female)
  • 1974 – Top Pop Female Vocalist (Albums)
  • 1974 – Top Pop Female Vocalist (Singles)
  • 1975 – Top Country Female Vocalist (Albums)
  • 1975 – Top Pop Female Vocalist (Albums)
  • 1975 – Top Pop Female Vocalist (Singles)
  • 1976 – Top Country Female Vocalist (Albums)
  • 1976 – Top Pop Female Vocalist (Albums)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Beata Senator, Nie żyje Olivia Newton-John. Gwiazda musicalu „Grease” odeszła w wieku 73 lat. Przegrała walkę z chorobą?, styl.fm, 9 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-09] (pol.).
  2. Tabloidy twierdzą, że stan Olivii Newton-John jest dramatyczny. Gwiazda skomentowała plotki – Muzyka, kultura.onet.pl [dostęp 2019-01-03] (pol.).
  3. Olivia Newton-John nie żyje. Piosenkarka miała 73 lata. TVN24. [dostęp 2022-08-08]. (pol.).
  4. Ostatnie pożegnanie legendarnej aktorki. Z pogrzebem zwlekano aż pół roku, film.interia.pl [dostęp 2023-02-28] (pol.).
  5. Hans Rostgaard Sørensen, Olivia Newton-John biography, EuroVisionary, 7 listopada 2008 [dostęp 2022-08-10] (ang.).
  6. Olivia Newton-John, 'Grease' star and granddaughter of Jewish Nobel laureate, dies at 73, Jewish Telegraphic Agency, 8 sierpnia 2022 [dostęp 2022-08-10] (ang.).
  7. Genealogy of Tiemo Hollmann - Born, Irene Helene, web.archive.org, 30 listopada 2012 [dostęp 2022-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-30].
  8. G.V.R. Born, The wide–ranging family history of Max Born, „Notes and Records of the Royal Society of London”, 56 (2), 2002, s. 219–262, DOI10.1098/rsnr.2002.0180 [dostęp 2022-08-10].
  9. a b c Olivia Newton-John Biography Text. [dostęp 2008-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)].
  10. Informacja ze strony Hollywood Walk of Fame.
  11. a b c d e Ze strony Gubernatora Australii. [dostęp 2007-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-07)].
  12. ARIA Awards 2007 : History: Winners by Artist.
  13. Welcome to the Australians In Film website.
  14. http://www.dmhcares.org/services/cancercare/2006AnnualReport.pdf.
  15. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2008-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-26)].
  16. Sidney Kimmel Cancer Center at Jefferson University Hospitals – Sidney Kimmel Cancer Center, www.kimmelcancercenter.org [dostęp 2017-11-25].
  17. AA08_INTRO_PAGE, www.kintera.org [dostęp 2017-11-25].
  18. Academy of Country Music.
  19. a b The Envelope: Hollywood’s Awards and Industry Insider – Los Angeles Times, theenvelope.latimes.com [dostęp 2017-11-25] (ang.).
  20. ARIA Awards 2009 : History: Winners by Year.
  21. 41st Annual CMA Awards | Awards Database [ Artist Detail ]. [dostęp 2008-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-04)].
  22. Olivia Newton-John – Actor, Executive Producer, Song – Variety Profiles. [dostęp 2008-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-17)].
  23. GRAMMY Winners Search.
  24. People’s Choice Awards Past Winners:1975 – pcavote.com. [dostęp 2009-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-04)].
  25. People’s Choice Awards Past Winners:1977 – pcavote.com. [dostęp 2009-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-04)].
  26. a b People’s Choice Awards Past Winners:1979 – pcavote.com. [dostęp 2009-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-04)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]