Opieka zdrowotna w Bydgoszczy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pierwszy Szpital Miejski w dawnym klasztorze klarysek, ul. Gdańska 4
Szpital Garnizonowy w 1865 roku
Dawne schronisko dla niewidomych (1901), ul. Kołłątaja
Dawny Szpital Dziecięcy (1912) przy ul. św. Floriana
Sanatorium w Smukale należące do Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii
Wojewódzka Przychodnia Dermatologiczna (w latach 1945-1984 Wojewódzki Szpital Dermatologiczny im. Wojciecha Oczko w Bydgoszczy)
Park Aktywnej Rehabilitacji i Sportu (PARiS) przy Centrum Onkologii

Bydgoszcz jest ważnym ośrodkiem medycznym w skali krajowej, dzięki rozwiniętej infrastrukturze, wyższej uczelni medycznej kształcącej odpowiednie kadry, a także dzięki wieloletniej obecności wybitnych specjalistów (prof. Marek Harat, prof. Józef Kałużny i inni), którzy wdrożyli szereg nowatorskich przedsięwzięć medycznych (onkologia, neurochirurgia, okulistyka, laryngologia, kardiologia). W 2014 r. pracowało w Bydgoszczy 3680 lekarzy, 4091 pielęgniarek oraz 472 położnych[1].

Kalendarium[edytuj | edytuj kod]

Historia lecznictwa w Bydgoszczy w datach (apteki, szkolnictwo medyczne i opieka społeczna w osobnych sekcjach)[2]:


Szpitale[edytuj | edytuj kod]

Mapa konturowa Bydgoszczy
Lokalizacja szpitali publicznych w Bydgoszczy
– szpitale – hospicja – szpitale nieistniejące

W 2013 roku w Bydgoszczy funkcjonowało 15 szpitali, 156 przychodni oraz 124 apteki[1]. Wykaz szpitali bydgoskich[11]:

Szpitale publiczne w Bydgoszczy dysponują łącznie 3295 łóżkami[1]. Mają one znaczenie ponadlokalne – hospitalizowani są tu także mieszkańcy regionu oraz pozostałej części kraju. W 2003 r. leczyło się tutaj 114 tys. osób, a przeciętny okres pobytu wynosił 6,9 doby[1].

W trzech szpitalach bydgoskich: Wojskowym, Uniwersyteckim nr 1 i Uniwersyteckim nr 2 funkcjonują Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR-y). Dodatkowo w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 im. dr Jurasza utworzono jedno z 14 w kraju Centrów Urazowych[14].

Na szczególną uwagę zasługuje Centrum Onkologii im. prof. Franciszka Łukaszczyka, znajdujące się w dzielnicy Fordon. Słynie ono nie tylko z wielokrotnych wygranych w rankingach na najlepszy szpital w Polsce, lecz i z wysoce specjalistycznych badań z wykorzystaniem m.in. pierwszego w Polsce PET-CT (pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa).

W dzielnicy Opławiec, położonej w zachodniej części miasta, na skarpie nad Brdą znajduje się sanatorium Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii dla przewlekle chorych.


Apteki w Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

Symbole starych aptek w Bydgoszczy
„Pod Niedźwiedziem” (1776)
„Pod Łabędziem” (1853)

Najstarsze apteki w Bydgoszczy:[15]

  • apteka miejska staropolska – 1585; jej właścicielem był aptekarz Daniel
  • apteka Aleksego Varrysiewicza – 1590; zachował się po niej moździerz apteczny
  • apteka „Pod Złotym Orłem”, Stary Rynek 3 – 1758; założona przez jezuitów, od 1795 w rękach Ludwika Kühlbronna; w latach 1808-1921 w rękach rodziny Kupffenderów; w 1909 Alfred Kupffender ufundował na Starym Rynku fontannę „Dzieci bawiące się z gęsią”
  • apteka „Pod Niedźwiedziem”, ul. Niedźwiedzia 6 – 1776; założona przez Wilhelma Heidenreicha, początkowo „Pod Czarnym Orłem”, od 1903 w rękach właścicieli polskich (Fedlmann, Władysław Kużaj), od 1921 „Pod Niedźwiedziem”, zlikwidowana w latach 50. XX w.
  • apteka „Pod Łabędziem”, ul. Gdańska 5 – 1853; założona przez Augusta Mentzla; od 2003 mieści się w niej bydgoskie Muzeum Farmacji
  • apteka „Pod Lwem”, ul. Grunwaldzka 37 – 1891; założona przez dr Leonarda Tonna
  • apteka „Piastowska”, pl. Piastowski 25 – 1922
  • apteka „Centralna”, ul. Gdańska 19 – 1922
  • apteka „Przy Bielawach”, ul. Chodkiewicza 22 – 1931
  • apteka „Jagiellońska” – 1936

W 1922 w Bydgoszczy funkcjonowało 7 aptek, a w latach 30. XX w. 13, w tym jedna w nowym Szpitalu Miejskim. W latach 1945–1950 istniało 11 aptek prywatnych, które w 1951 przymusowo upaństwowiono. Po 1989 większość aptek sprywatyzowano. W 2006 roku istniało w Bydgoszczy 144 aptek prywatnych i 10 szpitalnych[15].

Szkolnictwo medyczne[edytuj | edytuj kod]

Budynek od 1990 r. mieszczący rektorat bydgoskiej Akademii Medycznej
Jeden z budynków Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika przy ul. 3 Maja
Siedziba Wydziału Farmaceutycznego CM UMK, wzniesiona w 2006 roku
Niepubliczna Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy

Historia średniego szkolnictwa medycznego w Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

  • 1940 – otwarcie niemieckiej Szkoły Pielęgniarek w sąsiedztwie Szpitala Miejskiego[2]
  • 1946 – otwarcie Szkoły Pielęgniarsko-Położniczej (działa do 1951)[2]
  • 20 marca 1951 – otwarcie Państwowej Szkoły Felczerskiej przy VI Liceum Ogólnokształcącym (działa do 1953)[2]
  • 1954 – 1 września powstaje Państwowa Szkoła Pielęgniarska przy II Liceum Ogólnokształcącym (od 1959 Liceum Pielęgniarskie, od 1966 Liceum Medyczne Pielęgniarstwa)[2]
  • 1955 – powstaje Państwowa Szkoła Położnych (przy ul. Nowodworskiej, od 1958 przy ul. Curie-Skłodowskiej 26)[2]
  • 1956 – powstaje Państwowe Liceum Techniki Farmaceutycznej (przy I L.O., potem przy Zespole Szkół Chemicznych)[2]
  • 1967 – powstaje Liceum Medyczne Opiekunek Dziecięcych oraz Medyczne Studium Zawodowe Wydział Pielęgniarstwa[2]
  • 1974 – w budynku przy pl. Chełmińskim umieszczono Medyczne Studium Zawodowe Wydział Położnych oraz Wydziały Fizjoterapii i Elektroradiologii[2]
  • 1982 – 1 września otwarcie przy ul. Swarzewskiej Zespołu Szkół Medycznych, które mieści: Liceum Medyczne Pielęgniarstwa, Liceum Opiekunek Dziecięcych, Medyczne Studium Zawodowe z Wydziałami: Pielęgniarstwa, Fizjoterapii, Elektroradiologii, Techniki Farmaceutycznej i Analityki Medycznej[2]
  • 2000 – Zespół Szkół Medycznych kończy działalność, a kształcenie pielęgniarek włączone zostaje do programu Akademii Medycznej[2]

Historia wyższego szkolnictwa medycznego w Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

Medyczne jednostki organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Kujawsko-Pomorski Oddział NFZ w secesyjnej willi przy al. Mickiewicza 15 z 1904 r.

W Bydgoszczy zlokalizowany jest Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia [12], Kujawsko-Pomorskie Wojewódzkie centrum zdrowia publicznego [13], Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny [14], Wojewódzki Inspektorat Weterynarii wiw.bydgoszcz.pl, Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna [15], Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa [16] oraz jednostki samorządu zawodowego, m.in.:

W Bydgoszczy istnieją ponadto regionalne oddziały wielu organizacji i stowarzyszeń medycznych np. Polskie Stowarzyszenie Diabetyków (założone w 1981 r. z siedzibą w Bydgoszczy)[8], Polskie Towarzystwo Alergologiczne (założone w Bydgoszczy w 1982 r.), Bydgoskie Towarzystwo Lekarskie (od 1903), Polskie Towarzystwo Stomatologiczne (od 1953), Polskie Towarzystwo Pediatryczne (od 1954), Polskie Lekarskie Towarzystwo Radiologiczne, Polskie Towarzystwo Anatomiczne, Polskie Towarzystwo Chirurgów Dziecięcych, Polskie Towarzystwo Gerontologiczne, Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, Polskie Towarzystwo Neurologiczne, Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne, Polskie Towarzystwo Fizyki Medycznej, Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne, Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Towarzystwo Internistów Polskich, Polskie Towarzystwo Diagnostów Laboratoryjnych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie, Polskie Towarzystwo Położnych (od 2004), Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland i inne.

Ratownictwo medyczne[edytuj | edytuj kod]

Ratownictwo medyczne w Bydgoszczy
Śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego na płycie lotniska w Bydgoszczy

Pierwszy wóz sanitarny służący transportowi chorych i udzielaniu pierwszej pomocy uruchomiono w Bydgoszczy w 1902 roku[20] i przekazano do dyspozycji Miejskiej Straży Pożarnej. W 1926 r. nastąpiło przejście na trakcję mechaniczną, a w 1927 r. uruchomiono Pogotowie Ratunkowe ze stałym dyżurem lekarskim w remizie straży pożarnej przy ul. Pomorskiej 16. W latach 30. XX w. rocznie przewożono ok. 1,7 tys. chorych. W 1955 r. uruchomiono Zespół Lotnictwa Sanitarnego. W 1967 r. oddano do użytku nową siedzibę Pogotowia Ratunkowego przy ul. Markwarta, które stało się stacją wojewódzką[20]. W 2015 r. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Bydgoszczy dysponowała 5 zespołami specjalistycznymi, 11 bazami wyjazdowymi oraz 16 ambulansami[20].

W Bydgoszczy przy ul. Toruńskiej 157 (przy jazie Czersko Polskie) funkcjonuje Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Kujawsko-Pomorskiego (zał. 1968), do którego należy 12 placówek rejonowych na terenie całego regionu[21].

Przy Lotnisku Bydgoszcz-Biedaszkowo funkcjonuje ponadto bydgoskie Lotnicze Pogotowie Ratunkowe (baza HEMS). W mieście znajdują się 3 profesjonalne lądowiska dla helikopterów LPR, w tym 2 całodobowe (przy Szpitalach: Wojskowym oraz Uniwersyteckich nr 1 i 2)[22].

Domy opieki społecznej w Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

Zabytkowe domy sierot w Bydgoszczy
Sierociniec, ul. Traugutta (1907)
Sierociniec, ul. Chodkiewicza (1914)

W okresie staropolskim powstały trzy przytułki dla ubogich, chorych i starców, ufundowane przez mieszczan, starostów i burgrabiów zamku bydgoskiego[23]. Były to: szpital Św. Ducha (1448), szpital św. Stanisława (1529), szpital św. Krzyża (1582) i szpital protestancki przy drodze do Osielska (XVI w.) W latach 1820-1840 władze pruskie rozebrały dawne przytułki miejskie, powstały natomiast nowe domy dla ubogich, m.in. przy ul. Parkowej, Grudziądzkiej oraz sierociniec przy ul. Kujawskiej (róg ul. Sierocej), zlikwidowany w 1886. W 1885 z fundacji Ludwiki Giese-Rafalskiej powstał dom dla samotnych kobiet przy ul. Szubińskiej (ob. Wojskowa Komenda Uzupełnień). W 1907 z fundacji radcy miejskiego Heinricha Dietza wybudowano nowoczesny sierociniec (ob. budynek Bydgoskiego Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych Traugutta 5 w Bydgoszczy). W 1914 przy ul. Chodkiewicza powstał kolejny sierociniec (ob. budynek Prewencji Policji w Bydgoszczy). Od 1909 przy pl. Kościeleckich znajdowała się ochronka i lecznica dla noworodków[23].

W okresie międzywojennym w gestii magistratu znajdowały się: Dom Starców przy ul. Parkowej (potem ul. Dworcowej 80) oraz nowy dom dla samotnych mężczyzn przy ul. Grudziądzkiej, zbudowany od postaw w 1927 roku. W budynku przy ul. Chodkiewicza 32 znajdował się Internat Kresowy – przytułek dla chłopców-sierot, których rodzice zostali zamordowani przez bolszewików na Kresach Wschodnich[23].

W latach 1945–1949 istniał Dom Noclegowy przy ul. Świętej Trójcy, w którym przebywali repatrianci oraz Niemcy przeznaczeni do wysiedlenia. W II połowie lat 50. XX w. wybudowano Dom Rencisty (ob. Dom Pomocy Społecznej Jesień Życia) oraz Dom Dziecka (ul. Stolarska 2) funkcjonujący do czasów obecnych[23]. W 1990 urządzono schronisko dla bezdomnych (ul. Fordońska 422). W 2006 w Bydgoszczy działały 4 Domy Pomocy Społecznej, 2 Domy Dziennego Pobytu, Dom Dziecka, 3 schroniska: dla kobiet, mężczyzn i rodzin, środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi oraz noclegownia dla bezdomnych w Fordonie[23].

Opieka zdrowotna w liczbach[edytuj | edytuj kod]

Niektóre wskaźniki statystyczne w 2014 roku[1]:

  • 3388 łóżek w szpitalach
  • 164 przychodni
  • 124 aptek
  • 3680 lekarzy
  • 4091 pielęgniarek
  • 472 położnych

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e http://stat.gov.pl/bdl/app/dane_cechter.display?p_id=834022&p_token=0.49514172226190567 Bydgoszcz - portret terytorialny za 2014 w dziale „Ochrona zdrowia i opieka społeczna”. Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Boguszyński Mieczysław: Od warsztatu balwierskiego do szpitala klinicznego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2008. ISBN 978-83-926423-0-5
  3. Narożny Franciszek. Przyczynki do historii wojskowego szpitalnictwa w Bydgoszczy w 1945 r. [w:] Kalendarz Bydgoski 1986
  4. Gordon Wincenty. Zakład św. Floriana i siostry wincentki. [w:] Kalendarz Bydgoski 1985
  5. Mrozek Zdzisław: Bydgoskie Towarzystwo Lekarskie (1921-1939) [w:] Kalendarz Bydgoski 1983
  6. Korpalska Walentyna: Sanatorium Przeciwgruźlicze w Smukale koło Bydgoszczy [w:] Kronika Bydgoska XXVI (2004). Bydgoszcz 2005
  7. Mrozek Zdzisław: Towarzystwo Lekarskie w Bydgoszczy (1945-1955) [w:] Kalendarz Bydgoski 1984
  8. a b Karnowski Andrzej: Sami sobie [w:] Kalendarz Bydgoski 2001
  9. http://www.pta.med.pl/uploads/files/pl/strony/start/Dzialalnosc_Polskiego_Towarzystwa_Alergologicznego_w_latach_1982-2012.pdf dostęp 13-01-2016
  10. Rozbudowa na ul. Markwarta. Krwiodawcy będą zadowoleni
  11. Studium Uwarunkowań Rozwoju Przestrzennego Bydgosko – Toruńskiego Obszaru Funkcjonalnego. opr. Deloitte
  12. https://aplikacje.nfz.gov.pl/umowy/ dostęp 21-07-2015
  13. http://www.hospicjum-domowe.waw.pl/adresy/wojewodztwo-kujawsko-pomorskie dostęp 29-04-2015
  14. http://www.mz.gov.pl/system-ochrony-zdrowia/panstwowe-ratownictwo-medyczne/centra-urazowe dostęp 28-04-2015
  15. a b Encyklopedia Bydgoszczy, t. 5. Medycyna. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, s. 93-95
  16. a b c d Historia szkolnictwa wyższego w Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Zygmunta Mackiewicza. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Bydgoszcz 2004. ISBN 83-917322-7-4. str. 15-23
  17. Szarata Krzysztof Marek: Studiuj nauki medyczne w Bydgoszczy. [w.] Kalendarz Bydgoski 2008
  18. https://archive.is/20150429103646/http://www.nil.org.pl/struktura-nil/okregowe-izby-lekarskie dostęp 29-04-2015
  19. http://web.archive.org/web/20120129033338/http://www.federacjapz.pl/pz/struktura-regionalna dostęp 29-04-2015
  20. a b c http://www.wspr.bydgoszcz.pl/ dostęp 28-04-2015
  21. http://web.archive.org/web/20111129013241/http://wopr.proteus.net.pl/ dostęp 28-04-2015
  22. https://web.archive.org/web/20160304192356/http://www.lpr.com.pl/pl/ladowiska.html#s235 dostęp 28-04-2015
  23. a b c d e Encyklopedia Bydgoszczy, t. 5. Medycyna. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, s. 100-101