Order Sławy Pracy

Order Sławy Pracy
Орден Трудовой Славы
	; Awers orderu I klasy
	; Awers orderu II klasy
	; Awers orderu III klasy
	; Rewers
	; Baretka I klasy
	; Baretka II klasy
	; Baretka III klasy
Ustanowiono	18 stycznia 1974
Wielkość	43 x 41 mm
Wydano	ok. 700 000
Powyżej	Order Sławy
Poniżej	Medal „Za Odwagę”
	Multimedia w Wikimedia Commons

Order Sławy Pracy^[1] (ros. Орден Трудовой Славы) – radzieckie cywilne odznaczenie państwowe nadawane za zasługi w pracy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Order został ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z dnia 18 stycznia 1974 roku dla nagrodzenia osób, które wyróżniły się w pracy. W dniach 19 lutego 1981 i 25 czerwca 1984 roku wydano dekrety częściowo zmieniające statut orderu, rozszerzające listę osób, które mogły otrzymywać ten order.

Dekretem z dnia 2 marca 1992 roku Prezydium Rady Najwyższej Federacji Rosyjskiej order został zniesiony i przestano go nadawać.

Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]

Order posiadał trzy klasy, w każdej klasie mógł być nadawany tylko raz, przy czym nadanie odbywało się od klasy III a nadanie kolejnego orderu mogło nastąpić tylko w przypadku posiadania orderu niższej klasy.

Order nadawany był pracownikom zakładów przemysłowych, gospodarstw rolnych, transportu, zakładów usługowych a także pracownikom nauki, oświaty i instytucji państwowych za osiągnięcia w pracy, a w szczególności za:

za wysoką wydajność, systematyczny spełnienie norm pracy i planów,
za osiągnięcia wysokiej wydajności i produkcji wysokiej jakości, obniżanie kosztów materiałów i redukcji kosztów pracy,
za działalność innowacją w zakresie pracy, cennych wynalazków i innowacji, aktywnie zaangażowanych w rozwój i wykorzystanie nowych technik i zaawansowanych technologii,
za osiągnięcie wysokich plonów i wydajności zwierząt gospodarskich,
za działania i wkład w ograniczenie czasu i poprawa jakości budowy zakładów produkcyjnych, kulturalnych i obiektów społecznych, mieszkania i terminowego wprowadzenia ich do użytku,
wybitne sukcesy w szkoleniu i kształceniu młodych robotników, kołchoźników,
doskonałości w nauczaniu i wychowywaniu dzieci i młodzieży oraz przygotowanie ich do życia i pracy.

Zgodnie ze statutem osobom wyróżnionym tym orderem wszystkich trzech klas przysługiwały następujące przywileje:

zwiększenie wysokości emerytury o 15 procent,
zapewnienie w pierwszej kolejności mieszkania lub podniesienia jako standardu,
raz w roku bezpłatny bilet w obie strony na przejazd pociągiem pospiesznym lub pasażerskim w I klasie lub w transporcie wodnym, powietrznym i dalekobieżnym transporcie samochodowym w kabinach kl. I.,
bezpłatne przejazdy komunikacją miejską, a na terenie wiejskim także w komunikacji lokalnej,
bezpłatny pobyt raz w roku w domu wypoczynkowym, sanatorium lub innej instytucji leczniczej zgodnie z zaleceniami lekarza.

Po raz pierwszy ordery kl. III zostały nadane w dniu 21 sierpnia 1974, gdy nadano 10 orderów klasy III. Pierwsze nadanie orderu kl. II miało miejsce w dniu 23 grudnia 1976, a kl. I w dniu 7 stycznia 1983 roku.

Order nadawany był w jest przez radę odznaczenia i był latach 1974 – 1991, w tym czasie nadano ponad 700 tys. orderów wszystkich klas, w tym

klasy I – 952
klasy II – ok. 50 000
klasy III – ponad 650 000

Opis odznaki[edytuj | edytuj kod]

Odznaka odznaczenia wykonana jest ze srebra i ma postać wielokąta foremnego o wysokości 43 mm i szerokości 41 mm. Ramiona wielokąta wykonane są z promieni i w kl. I są pozłacane.

Na awersie w centralnej części jest koło zębate w kolorze naturalnym srebra wewnątrz którego znajduje się rysunek przedstawiający wielki piec hutniczy, zabudowania fabryczne oraz dźwigi budowlane, w dolnej części rysunku jest umieszczony sierp i młot, pozłacany w kl. I i II. Rysunek ten umieszczony jest na tle promieni, w klasie I promienie pokryte są czerwoną emalią, w kl. II – niebieską emalią, a w kl. III nie są pokryte emalią i mają kolor srebrny. Na kole zębatym jest pozłacany napis ТРУДОВАЯ СЛАВА (pol. Sława Pracy lub Chwała Pracy). Powyżej koła zębatego jest gwiazda pokryta czerwoną emalią, a poniżej na szarfie pokrytej czerwoną emalią pozłacany napis CCCP (pol. ZSRR). Koło zębate w dolnej części otoczone jest kłosami pszenicy, które są pozłacane - wszystkie w kl. I i II, a 2 dolne rzędy w kl. III.

Sierp i młot w kl. I i II oraz w pierwszych seriach orderów kl. III jest wykonany jako odrębny element, przynitowany do orderu za pomocą 2 nitów. W późniejszych seriach orderów klasy III sierp i młot był wybijany łącznie z orderem - stanowił z nim jedną część.

Rewers orderu jest gładki, znajduje się na nim wypukła sygnatura mennicy oraz wyryty numer. Widać na nim również nity mocujące sierp i młot.

Odznakę orderu zaprojektował główny projektant mennicy państwowej ZSRR Goznak – J. M. Jegorow.

Order zawieszony jest na pięciokątnej blaszce pokrytej wstążką o szer. 24 mm w połowie kolory szarego, a w drugiej żółtego. Przy czym na krawędzi od strony szarej jest cienki pasek koloru żółtego. Natomiast w zależności od klasy na części koloru żółtego znajdują się paski koloru czerwonego, w klasie I – jeden o szer. 5 mm, w kl. II – dwa o szer. 2 mm i w kl. III – trzy o szer. 1 mm.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Możliwe jest również tłumaczenie nazwy jako Order Chwały Pracy, lecz w związku z utrwaleniem się w języku polskim nazwy podobnego orderu wojskowego Orderu Sławy (ros. Орден Славы) przyjęto taką nazwę.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 – 1991. Ворон, 1996, s. 269–278. (ros. • ang.).
М. А. Изотова, Т. Б. Царёва: Ордена и медали России и СССР. Rostów nad Donem: Владис, 2010, s. 513–516. ISBN 978-5-9567-0960-3. (ros.).

[1] Możliwe jest również tłumaczenie nazwy jako Order Chwały Pracy, lecz w związku z utrwaleniem się w języku polskim nazwy podobnego orderu wojskowego Orderu Sławy (ros. Орден Славы) przyjęto taką nazwę.

[1]

Tytuły honorowe	Bohater Związku Radzieckiego (Złota Gwiazda) Bohater Pracy Socjalistycznej (Medal Sierp i Młot) Matka-bohater
Ordery	Order „Zwycięstwo” Lenina Rewolucji Październikowej Czerwonego Sztandaru Suworowa Kutuzowa Bohdana Chmielnickiego Aleksandra Newskiego Uszakowa Nachimowa Wojny Ojczyźnianej Czerwonej Gwiazdy Sławy Czerwonego Sztandaru Pracy „Znak Honoru” Przyjaźni Narodów „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” Sławy Pracy „Za osobiste męstwo” Macierzyńska sława”
Medale	„Za pracowniczą dzielność” „Za pracowniczą wybitność” „Weteran pracy” „Za Odwagę” Za zasługi bojowe” Uszakowa Nachimowa „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej” „Za wyróżnienie w ochronie granic państwowych ZSRR” „Za wyróżnienie w służbie wojskowej” „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR” „Za umacnianie braterstwa broni” „Za obronę Leningradu” „Za obronę Moskwy” „Za obronę Odessy” „Za obronę Sewastopola” „Za obronę Stalingradu” „Za obronę Kijowa” „Za obronę Kaukazu” „Za obronę Radzieckiego Obszaru Podbiegunowego” „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Za zwycięstwo nad Japonią” „Za zdobycie Budapesztu” „Za zdobycie Królewca” „Za zdobycie Wiednia” „Za zdobycie Berlina” „Za wyzwolenie Belgradu” „Za wyzwolenie Warszawy” „Za wyzwolenie Pragi” „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Za odbudowę przedsiębiorstw metalurgii żelaznej południa” Za odbudowę kopalni węgla Donbasu” „Za rozwój dziewiczych ziem” Za budowę Bajkalsko-Amurskiej Magistrali” „Za przekształcenie Nieczarnoziemów RFSRR” „Za rozwój zasobów mineralnych i rozwój kompleksu nafto-gazowego Zachodniej Syberii” „Za wybitną służbę w ochronie porządku publicznego” „Za odwagę w pożarze” „Za ratowanie tonących” 100-lecia urodzin Lenina „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej” „30 lat Armii Radzieckiej i Floty” „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” 70 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „50 lat radzieckiej milicji” 800-lecia Moskwy 250-lecia Leningradu 1500-lecia Kijowa Macierzyństwa „Za nienaganną służbę”

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe