Orobanche ritro
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Orobanche ritro | ||
Nazwa systematyczna | |||
Orobanche ritro Gren. & Godr. Flore de France 2: 635 (1853)[3] | |||
Synonimy | |||
|
Orobanche ritro Gren. & Godr. – gatunek rośliny z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae) o problematycznym statusie taksonomicznym. Występuje w Europie środkowej i południowej. Pasożytuje na roślinach z rodzaju przegorzan (Echinops). Takson ten wyodrębniony został po rewizji taksonomicznej z gatunku zaraza wielka (Orobanche elatior) jako odmienny pod względem morfologicznym i ekologicznym[3].
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Zasięg występowania wyznaczony jest prowizorycznie na podstawie oznaczonych materiałów zielnikowych zbieranych na rozległych obszarach południowej i środkowej Europy, od Hiszpanii na zachodzie po południowo-zachodnią Rosję na wschodzie. Rośliny z tego gatunku stwierdzone zostały także we Francji, Serbii i Rumunii. Problem w ustaleniu rzeczywistego zasięgu stanowi niewyróżnianie tego gatunku i utożsamianie tych roślin z zarazą wielką (O. elatior)[3]. Niewykluczone, że O. ritro rośnie także w Polsce, bowiem podawano stąd jako żywiciela zarazy wielkiej rośliny z rodzaju przegorzan, specyficzne dla O. ritro[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Pojedyncza, tęga (o średnicy 4–10 cm), kremowożółta, krótko gruczołowato owłosiona, pokryta łuskami trójkątnymi do lancetowatych[3].
- Kwiaty
- Grzbieciste, zebrane w gęste kłosy długości od kilku do 22 cm. Wsparte przysadkami krótszymi od kwiatów. Kielich dwułatkowy, z szerokimi, trójkątnymi łatkami. Korona kwiatu długości 17–23 mm, barwy jasnożółtej, siarkowożółtej lub kremowej, gruczołowato owłosiona. Warga dolna z trzema łatkami. Nitka pręcika owłosiona. Szyjka słupka gruczołowato owłosiona. Znamię z dwiema łatkami[3].
- Owoc
- Walcowata torebka[3].
- Gatunek podobny
- Zaraza wielka, z którą rośliny tego gatunku są mylone lub od której są nie odróżniane, ma nasadę łodygi zgrubiałą (u O. ritro łodyga u nasady ma średnicę nieprzekraczającą 10 mm). O. ritro ma górne liście szeroko lancetowate lub jajowate. Dwudzielny kielich O. ritro jest słabo owłosiony, u nasady nagi, z gruczołkami do 0,2 mm długości. Ma koronę prostą lub słabo zgiętą i okrytą gruczołkami do 0,3 mm długości[3].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina, geofit. Jest rośliną bezzieleniową i, jak wszystkie zarazy, pasożytem. Żywicielami są rośliny z rodzaju przegorzan z rodziny astrowatych (Asteraceae). Najczęściej notowana jest na przegorzanie pospolitym (Echinops ritro), poza tym podawana była jako pasożyt przegorzana kulistego (E. sphaerocephalus) oraz E. bovei i E. ruthenicus. Rośnie na murawach kserotermicznych oraz w świetlistych zaroślach i na siedliskach ruderalnych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Antonio J. Pujadas-Salvà. Typification and characterization of Orobanche ritro Gren. & Godr. (Orobanchaceae) of central and southern Europe. „Acta Botanica Gallica: Botany Letters”. 159, 1, s. 67-72, 2012. DOI: 10.1080/12538078.2012.671644.
- ↑ Mądalski, J., 1967. Orobanchaceae. w: Flora Polska – Rośliny naczyniowe Polski i Ziem Ościennych. B. Pawłowski (red.), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Kraków, 11, 25–52