Osiedle Strusia
 Zachodnia strona osiedla os. Strusia 14, 15, 16 i 18 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| Data budowy |
1964–1968 |
| Architekt |
Jadwiga Guzicka z zespołem |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°05′15,7″N 20°00′38,7″E/50,087694 20,010750
| |
Osiedle Strusia – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Osiedle Strusia stanowi część Bieńczyc Nowych – założenia architektoniczno-urbanistycznego, w zamierzeniu stanowiącego rozbudowę dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W 1959 roku w wyniku konkursu na projekt założenia wybrano koncepcję autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej z zespołem w którym za projekt urbanistyczny odpowiadali Anna Basista i Jan Lewandowski, a za architekturę budynków Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek[1][2][3]. Całe założenie było projektowane dla ok. 30 tys. mieszkańców – ok. 5,5 tys. na jednym osiedlu[1]. Cechuje je luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi z przeważającą zabudową 5- i 11-kondygnacyjną. Główną osią zespołu urbanistycznego jest park Planty Bieńczyckie, wzorowane na Plantach Krakowskich, który spaja osiedla wchodzące w skład zespołu w jedną urbanistyczną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano obiekty użyteczności publicznej – szkoły, przedszkola, domy handlowe, domy kultury, biblioteki[1][3]. Oprócz Osiedla Strusia w skład Bieńczyc Nowych wchodzą jeszcze osiedla Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Niepodległości, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni[1][3]. Realizacja zespołu urbanistycznego odbyła się w latach 1962–1979[3].
Samo Osiedle Strusia powstawało w latach 60. XX wieku – lata 1964–1968. Jako pierwsze powstały bloki czteropiętrowe ulokowane w południowej części osiedla[4]. Dziesięciopiętrowe wieżowce powstały w drugiej połowie lat 60. Patronem osiedla został wybrany Józef Struś, jeden z lekarzy króla Zygmunta Augusta. Jako pierwsi klucze do mieszkań odebrali mieszkańcy obecnego bloku nr 14 co nastąpiło w lipcu 1966 roku. Na bloku nr 11 do dziś widnieje tablica o następującej treści Pierwszy spółdzielczy budynek mieszkalny zbudowany wkładem własnej pracy członków Związku Młodzieży Socjalistycznej. Tablicę wmurowano w październiku 1967 roku.
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
Osiedle składa się z 9 bloków czteropiętrowych, 3 wieżowców dziesięciopiętrowych. Budynki o numerach 1, 12, 13, położone przy al. Andersa mają charakter handlowy. Na osiedlu znajduje się Przedszkole nr 120 w budynku nr 8, a budynek 19 zajmowała Szkoła Podstawowa nr 125 im. kubańskiego rewolucjonisty Franka Paisa. Po jej likwidacji budynek zajmuje Gimnazjum nr 42 im gen. Władysława Andersa, od 1 września 2017 w ramach reformy oświaty dołączona do Szkoły Podstawowej nr 92. Najmłodszymi budynkami jest nr 20 zajmowany przez Elektrotechniczną Spółdzielnię Inwalidów „ESI Nowa Huta”, pochodzący z 2002 roku budynek sklepu „Lidl” o numerze 21 i zbudowany w 2013 roku budynek sklepu „Biedronka”. Osiedlem zarządza w większości SM „Bieńczyce”, a blok nr 2 znajduje się w gestii Wspólnoty Mieszkaniowej ROM Prokocim. Pod numerem 1a znajduje się budynek biurowy wraz ze sklepem „Partner AGD RTV” Na osiedlu znajduje się również sklep Lewiatan oraz stacja benzynowa „Orlen”.
Usytuowanie[edytuj | edytuj kod]
Osiedle jest położone kilka kilometrów na północny wschód od centrum Krakowa. Graniczy z osiedlami:
od północy – osiedle Kalinowe,
od wschodu – osiedle Na Lotnisku,
od zachodu – osiedle Kombatantów,
od południa – osiedle Dywizjonu 303.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
os. Strusia 12
Pawilon handlowy – jeden z kilku bliźniaczo do siebie podobnych, wzniesionych jako element założenia Bieńczyc Nowych -
Ławeczka Józefa Strusia przy Plantach Bieńczyckich -
Widok od strony ul. Janiszewskiego, os. Strusia 14 -
Wnętrze osiedla, widok na północny wschód, os. Strusia 18 i 7 -
Wnętrze osiedla, widok na północny wschód, os. Strusia 7 -
Wnętrze osiedla, os. Strusia 11 -
Wnętrze osiedla, os. Strusia 9 -
Wnętrze osiedla, os. Strusia 3 -
Wnętrze osiedla, os. Strusia 10 -
Wnętrze osiedla, zieleniec w rejonie ul. Rozalii Celakówny
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
- ↑ Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 2019-06-28].
- ↑ a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ Ortofotomapa 1965. [w:] juvenia.info [on-line]. [dostęp 2020-05-02].
