Osiek nad Wisłą
52°55′38″N 18°48′19″E/52,927222 18,805278| wieś | |
 Kościół w Osieku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
2189[2] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
87-125[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CTR |
| SIMC |
0847587 |
Położenie na mapie gminy Obrowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu toruńskiego  | |
| 52°55′38″N 18°48′19″E/52,927222 18,805278[1]
| |
| Strona internetowa | |
Osiek nad Wisłą[4] – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Obrowo. Wieś położona w Kotlinie Toruńskiej.
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0847593 | Jesionek | część wsi |
| 0847601 | Józefowo | część wsi |
| 0847618 | Siciny | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Początkowo osada nosiła nazwę Osieczek, następnie Osiek nad Wisłą dla odróżnienia od innych miejscowości o tej samej popularnej wówczas nazwie. Pierwotnie terminem Osiek określano warownię leśną z nagromadzonych i pospajanych pni drzewnych.
Miejscowość została wymieniona po raz pierwszy w 1388 roku, kiedy to biskup płocki Ścibor dokonał erekcji tutejszej parafii. W połowie XVI w. wieś była własnością szlachecką Mikołaja i Pawła Nałęczów. Pod koniec XVI w. należała do J. Łążyńskiego, S. Łosia i W. Nałęcza. W 1729 roku dziedzicami majątku osieckiego byli Albin i Andrzej Kowalewscy, a w 1746 r. należała do Mikołaja Kowalewskiego. W dniach 16–20 lipca 1831 r. Osiek był widownią przeprawy przez Wisłę armii rosyjskiej pod wodzą feldmarszałka Iwana Paskiewicza. Zostały wtedy zbudowane 3 mosty na rzece, po których przeszło wojsko liczące ponad 50 000 żołnierzy i ponad 300 dział. Mieszkańcy Osieka brali udział w powstaniu styczniowym w 1863 r. pod dowództwem ówczesnych dziedziców Kowalewskich. Wskutek represji popowstaniowych władze zaboru rosyjskiego zlikwidowały Urząd Gminy w Osieku, przenosząc siedzibę władz do Obrowa.
W połowie XIX w. ówczesny właściciel Osieka prowadził eksploatację torfu na potrzeby warzelni soli w Ciechocinku.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.
1 stycznia 2014 nastąpiła zmiana nazwy urzędowej miejscowości z Osiek na Osiek nad Wisłą[4].
W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Osiek nad Wisłą.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
W Osieku znajduje się kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Jezusa zbudowany w latach 1927– 1930, w miejscu poprzedniego wzniesionego z drewna na początku XVIII w., obok kościoła dzwonnica z 1930 r. Na cmentarzu przykościelnym stoi żeliwny krzyż z inskrypcją, poświęcony dobrodziejom kościoła osieckiego – Kowalewskim. Ponadto kilka zabytkowych chat z połowy XIX w. o konstrukcji zrębowej lub sumikowo–łątkowej.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości znajduje się Izba Regionalna ze zbiorami kultury i sztuki ludowej związanej z Osiekiem i najbliższą okolicą, posiadająca m.in. rzeźby Józefa Kamińskiego (1913-1997), wyroby wikliniarskie, kowalskie oraz obrusy i serwety. Osieckie Stowarzyszenie Kultury Ludowej, zrzeszające przedstawicieli sztuki ludowej działa od 1979 r. Przez wiele lat prowadził je Michał Kokot, wybitny fotograf i artysta związany z Osiekiem.
Walory przyrodnicze Osieka wiążą się z jego położeniem w dużym kompleksie leśnym oraz bliskością dwóch jezior (Jezioro Osiek i Jezioro Dzikowo). Kolejnym niewątpliwym walorem jest lokalizacja miejscowości w Kotlinie Toruńskiej, w wyjątkowym obszarze pod względem przyrodniczo-krajobrazowym.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94283
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2015, s. 878 [zarchiwizowane 2015-09-10].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazwy obiektu fizjograficznego (Dz.U. z 2013 r. poz. 1629)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- Siedziba gminy: Obrowo
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
