Owen O’Malley
Owen St. Clair O’Malley (ur. 4 maja 1887 w Eastbourne, zm. 16 kwietnia 1974) – brytyjski dyplomata, w latach 1939–1941 ambasador Wielkiej Brytanii na Węgrzech, w czasie II wojny światowej w latach 1943-1945 ambasador Wielkiej Brytanii przy polskim rządzie na uchodźstwie w Londynie, a w latach 1945–1947 ambasador Wielkiej Brytanii w Portugalii. Rycerz Orderu św. Michała i św. Jerzego (ang. Knight of the Order of Saint Michael and Saint George, KCMG).
Kariera dyplomatyczna[edytuj | edytuj kod]
Ukończył prywatną szkołę w Harrow i Uniwersytet w Oksfordzie. Rozpoczął pracę w służbie dyplomatycznej w 1911 roku. W lutym 1943 roku został brytyjskim ambasadorem przy polskim rządzie na uchodźstwie w Londynie. Jest szczególnie znany z powodu raportu na temat zbrodni katyńskiej przesłanego 24 maja 1943 roku do brytyjskiego ministra spraw zagranicznych, Anthony’ego Edena, w którym wskazał na wysokie prawdopodobieństwo popełnienia zbrodni przez ZSRR i zwrócił uwagę na wiążące się z tym kwestie moralne i polityczne[1]. Raporty dyplomatyczne sir Owena O’Malleya na temat zbrodni katyńskiej z lat 1943–1944 zostały odtajnione w 1972 roku[2], a następnie opublikowane w tym samym roku przez Polish Cultural Foundation w Londynie z przedmową lorda Barnby'ego i wstępem Louisa FitzGibbona. W 1973 roku opublikował je również Kongres Polonii Amerykańskiej. W Polsce wydawał je jako wydawnictwo podziemne niezależny Instytut Katyński[3]. Pierwsze polskie wydanie w oficjalnym obiegu wydawniczym ukazało się w 1989 roku.
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
25 września 1913 roku poślubił Mary Dolling Sanders (1889–1974), autorkę powieści wydawanych pod pseudonimem Ann Bridge, z którą miał troje dzieci: dwie córki i syna. Po zakończeniu kariery dyplomatycznej mieszkał w rodzinnej posiadłości w hrabstwie Mayo w Irlandii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Laurence Rees: World War II: Behind Closed Doors – Stalin, The Nazis and the West, str. 188–189, BBC Books 2008
- ↑ Anna M. Cienciala, Wojciech Materski: Katyn: A Crime Without Punishment, New York 2007, str. 333–334
- ↑ Bożena Łojek: Komitety, stowarzyszenia i organizacje społecznie działające na rzecz ujawnienia i upowszechnienia prawdy o zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 1), Warszawa 1990, str. 127
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katyn – Despatches of Sir Owen O’Malley to the British Government, foreword by the Rt. Hon. The Lord Barnby CMG, CBE, MVO, TD, introduction by Louis FitzGibbon, Londyn 1972
- Owen St Clair O’Malley: Katyn: dispatches of Sir Owen O’Malley to the British government, Chicago 1973
- Oxford Dictionary of National Biography, Oxford 2004
- Shelia Mulloy: O’Malley: People and Places, Ballinakella Press 1986
- Owen O’Malley: Masakra katyńska (raporty z lat 1943 i 1944), [w:] Katyń: relacje, wspomnienia, publicystyka, wstęp i oprac. Andrzej Leszek Szcześniak, Warszawa 1989, str. 194–217. ISBN 83-7001-296-5
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Raport sir Owena O’Malleya z 24 maja 1943 roku, część 1. fco.gov.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-24)]. (ang.)
- Raport sir Owena O’Malleya z 24 maja 1943 roku, część 2. fco.gov.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-06)]. (ang.)
- Raport sir Owena O’Malleya z 24 maja 1943 roku, część 3. fco.gov.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-06)]. (ang.)
- Fotografie sir Owena O’Malleya w National Portrait Gallery (ang.)