Oxford (obuwie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
But typu oxford
Halfbrogsy

Oxford, oxfordy, wiedenki (dawniej także: półbuty przyszewkowe[1]) – klasyczny model buta męskiego.

Charakteryzują się czystą, smukła linią – współcześnie są to najbardziej eleganckie buty męskie. Na pierwszy rzut oka najłatwiej je rozpoznać po zamkniętej przyszwie[2]; dwie boczne części z dziurkami na sznurowadła są wszyte pod spód przyszwy[3]. Optycznie są węższe niż derby, posiadają nieco niższą i smuklejszą podeszwę oraz niższy obcas. Jednak te ostatnie różnice są minimalne i często nie do wychwycenia dla laika. W wersji najbardziej tradycyjnej, czyli z czarnej licowej skóry, pasują do kostiumów o podwyższonej formalności, tj. od półformalnych garniturów (business dress code), przez smoking, aż po żakiet i frak. Do stylu nieformalnego, np. smart casual lub business casual powinny być nieco odformalizowane, np. z zamszu lub w kolorze brązowym oraz ze zdobieniami typu brogs. W Polsce dawniej znane jako wiedenki, we Francji określa się je jako richelieu. Obuwie posiada anglosaski rodowód, sięgający pierwszej połowy XIX wieku. Według jednych pochodzi od nazwy zamku Balmoral w Szkocji (oxfordy w wersji za kostkę i na guziki do dziś nazywamy z ang. balmoral boots), a według innych od uniwersytetu Oxford, gdzie studenci dla wygody zaczęli używać krótkich, jak na tamte czasy, i wygodniejszych butów za kostkę, które nazwali także z ang. oxonian boots[4].

Rodzaje oksfordów[edytuj | edytuj kod]

Podział ze względu na przeszycia
  • Cap Toe (ze szwem w przedniej części buta, za palcami),
  • Lotniki (ang. wholecut shoes) (górna część wykonana jest z jednego kawałka skóry).
Podział ze względu na zdobienia
  • plain brogues (bez zdobień),
  • half (semi) brogues,
  • full brogues.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan Adamski, Język mody [online], JanAdamski.eu, 13 maja 2016 [dostęp 2020-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-07] (pol.).
  2. Przyszwa to przednia część buta, która okrywa palce stóp i podbicie oraz zakończona jest językiem.
  3. klasycznebuty.pl
  4. Luigi Saladini, Eleganckie buty męskie – oxford [online], Luigi Saladini - Moda classica uomo [dostęp 2018-01-10] (pol.).