Ośrodek Badań Prasoznawczych

Ośrodek Badań Prasoznawczych – instytucja naukowo-badawcza zajmująca się problemami masowego komunikowania.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Założona w 1956 roku jako Krakowski Ośrodek Badań Prasoznawczych przy RSW „Prasa”, od 1963 pod obecną nazwą; w maju 1990 przyłączony do Uniwersytetu Jagiellońskiego i do 1 X 1991 działał jako Instytut Międzywydziałowy, przejściowo jako samodzielna katedra w strukturach Wydziału Prawa UJ, a następnie jako katedra w ramach Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UJ^[1].

Twórcami OBP byli: Ignacy Krasicki i dyrektor Krakowskiego Wydawnictwa Prasowego RSW „Prasa” Edmund Król. W grupie pierwszych animatorów znaleźli się: Jan Kalkowski, Irena Tetelowska, Jan Lankau, Władysław Kobylański, Walery Pisarek, Sylwester Dziki, Marian Tyrowicz. Działalność naukowa OBP w różnych latach skupiona była na kilku polach badawczych, obejmowała m.in.: prawo prasowe (Jerzy Parzyński, Jerzy Sawicki, Bogdan Michalski, Stanisław Waltoś, Andrzej Kopf, Izabela Dobosz), historia prasy (Adam Przyboś, Jan Lankau, Marian Tyrowicz, Czesław Lechicki), teoria (Irena Tetelowska, Walery Pisarek, Paweł Dubiel), bibliografia i dokumentacja (Sylwester Dziki), język przekazów prasowych (Walery Pisarek, Zenen Klemensiewicz, Mieczysław Karaś, Halina Kurkowska, Maria Kniaginiowa, Jerzy Bralczyk, Jacek Maziarski, Wojciech Kajtoch), socjologia komunikowania masowego (Władysław Kobylański, Tadeusz Kupis, Teresa Dobrowolska, Jerzy Mikułowski Pomorski, Franciszek Adamski, Tomasz Goban-Klas, Zbigniew Bajka, Ryszard Filas, Henryk Siwek, Stanisław Nowicki), psychologia prasy (Zbigniew Nęcki, Zbigniew Sobiecki), ekonomika prasy (Janusz Maciaszek, Ignacy Krasicki, Jan Malik), grafika prasowa (Stanisław Peters, Wiktor Frantz); warsztat dziennikarski (Bolesław Garlicki)^[2].

Działalność wydawnicza[edytuj | edytuj kod]

W 1960 roku z okazji 300. rocznicy powstania prasy polskiej Ośrodek wydał dwie książki: Lankaua Prasa staropolska na tle rozwoju prasy w Europie 1513–1729 oraz reedycję XVII-wiecznego Merkuriusza Polskiego przygotowaną przez Adama Przybosia^[2]. OBP prowadził ożywioną działalność wydawniczą. Publikowano m.in.: serię wydawniczą Biblioteka Wiedzy o Prasie (podseria A i B) i Materiały OBP, kwart. Zeszyty Prasoznawcze, „Polska Bibliografia Adnotowana Wiedzy o Środkach Masowego Komunikowania” (roczniki 1965-1987 oprac. Sylwester Dziki), Słownik publicystów i dziennikarzy polskich (na łamach „Zeszytów Prasoznawczych” oprac. Czesław Lechicki), Encyklopedia wiedzy o prasie (pod red. Juliana Maślanki – 1976) oraz „Katalog Mediów Polskich” (1991-2000 oprac. Sylwester Dziki, Włodzimierz Chorązki). Od 1957 roku OBP należy do AIERI-IAMCR Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Komunikowaniem Masowym; był organizatorem wielu konferencji naukowych.

Dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]

Ignacy Krasicki (1956-60)
Irena Tetelowska (1961-69)^[3]
Walery Pisarek (1969-97) i 1998-2000)^[4]^[3]
Izabela Dobosz (1997-98)^[1]
Zbigniew Bajka p.o. (1998)^[1]
Ireneusz Bobrowski (2000-2006)^[5]
Maciej Kawka (2006–)^[6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c RafałR. Wietoszko RafałR., Przodownicy prasy, Wydawnictwo UJ, 9 maja 2013, ISBN 978-83-233-8896-8 [dostęp 2021-07-09] (pol.).
↑ ^a ^b WaleryW. Pisarek WaleryW., Ośrodek Badań Prasoznawczych jako fenomen, „Zeszyty Prasoznawcze” (1), 2017, s. 11-20 .
↑ ^a ^b In Memoriam - Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej - Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej [online], media.uj.edu.pl [dostęp 2021-07-09] .
↑ Wszystko dla czytelnika, „Dziennik Polski” (nr 123), 1976, s.3 .
↑ WojciechW. Kajtoch WojciechW., Mój Profesor – wspomnienie o Walerym Pisarku, „BULLETIN DE LA SOCIÉTÉ POLONAISE DE LINGUISTIQUE”, 2019, s. 9-19 .
↑ KamilK. Wszołek KamilK., Konferencja „60 lat prasoznawstwa w Polsce. Dorobek naukowy OBPi Zeszytów Prasoznawczych w perspektywie krajoweji międzynarodowej” Uniwersytet Jagielloński [online], 2015 [dostęp 2021-07-09] .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Tomasz Goban-Klas: Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW "Prasa - Książka - Ruch". Kultura i Społeczeństwo. - 1974, nr 3, s. 225-237
Walery Pisarek: Ośrodek Badań Prasoznawczych w nauce o komunikacji społecznej u progu trzeciego tysiąclecia, [w:] Zarządzanie i komunikowanie. - Kraków, 1999, s. 97-108
Władysław Marek Kolasa: Ośrodek Badań Prasoznawczych [w:] Encyklopedia Krakowa. Kraków 2000, s. 711

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Stara strona OBP. obp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-16)].

[:0-1] RafałR. Wietoszko RafałR., Przodownicy prasy, Wydawnictwo UJ, 9 maja 2013, ISBN 978-83-233-8896-8 [dostęp 2021-07-09] (pol.).

[:1-2] WaleryW. Pisarek WaleryW., Ośrodek Badań Prasoznawczych jako fenomen, „Zeszyty Prasoznawcze” (1), 2017, s. 11-20 .

[:2-3] In Memoriam - Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej - Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej [online], media.uj.edu.pl [dostęp 2021-07-09] .

[4] Wszystko dla czytelnika, „Dziennik Polski” (nr 123), 1976, s.3 .

[5] WojciechW. Kajtoch WojciechW., Mój Profesor – wspomnienie o Walerym Pisarku, „BULLETIN DE LA SOCIÉTÉ POLONAISE DE LINGUISTIQUE”, 2019, s. 9-19 .

[6] KamilK. Wszołek KamilK., Konferencja „60 lat prasoznawstwa w Polsce. Dorobek naukowy OBPi Zeszytów Prasoznawczych w perspektywie krajoweji międzynarodowej” Uniwersytet Jagielloński [online], 2015 [dostęp 2021-07-09] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]