Parafia Świętej Trójcy w Będzinie

Parafia Świętej Trójcy
Państwo	Polska
Siedziba	Będzin
Data powołania	XIII wiek
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Diecezja	sosnowiecka
Dekanat	będziński
Kościół	Trójcy Przenajświętszej
Filie	św. Tomasza
Proboszcz	ks. Andrzej Stępień
Wezwanie	Trójcy Świętej
Wspomnienie liturgiczne	obchodzone w pierwszą niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego
	Położenie na mapie Będzina Parafia Świętej Trójcy
	Położenie na mapie Polski Parafia Świętej Trójcy
	Położenie na mapie województwa śląskiego Parafia Świętej Trójcy
	Położenie na mapie powiatu będzińskiego Parafia Świętej Trójcy
	50°19′35,148″N 19°07′51,812″E/50,326430 19,131059
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Parafia Świętej Trójcy w Będzinie – parafia rzymskokatolicka w dekanacie będzińskim diecezji sosnowieckiej.

Obecnie jest jedną z najmniejszych parafii w Będzinie. Według dokumentów parafialnych parafia liczy 3633 wiernych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Parafia sięga swoimi początkami XIII wieku, choć możliwe że ma wcześniejszy rodowód. Pierwsza historyczna wzmianka o kościele i parafii pochodzi z 1308 roku. Stało się to przy okazji opłat tzw. świętopietrza. Znany jest także pleban z tego okresu o imieniu Goćwin. Do 1331 roku parafia należała do dekanatu sławkowskiego, następnie do dekanatu bytomskiego.

Murowana świątynia zostaje zbudowana na rozkaz Kazimierza Wielkiego w 1363 roku. Był to kościół w stylu gotyckim, jednonawowy, prostokątny, z wysoką kwadratową wieżą. W ciągu następnych wieków kościół był kilkakrotnie rozbudowywany.

W 1560 parafia przeżyła ciężkie chwile, kiedy kościół św. Trójcy za zgodą kasztelana będzińskiego Jana Firleja został przejęty przez braci polskich z Ogrodzieńca. Kościół został zamieniony na zbór, a katolicy zostali zmuszeni do uczęszczania do odległego o kilka kilometrów kościoła św. Stanisława w Czeladzi. Silnie zdewastowany kościół św. Trójcy powrócił do katolików na skutek interwencji królewskiej w roku 1564. W roku 1577 kościół miał zostać sprofanowany przez różnowierców. Jego odbudowa trwała aż do 1601 roku.

W 1589 roku w będzińskiej parafii przy okazji paktów będzińsko-bytomskich o zrzeczenie się roszczeń Maksymiliana Habsburga do tronu polskiego gościł kardynał Hipolit Aldobrandini, późniejszy papież Klemens VIII.

W drugiej połowie XVI w. wybudowano drewnianą kaplicę św. Tomasza na cmentarzu poza za murami miasta. Została ona wyświęcona pod wezwaniem Tomasza Becketa. Jest ona wzmiankowana w roku 1598.

W czasie wojen szwedzkich w XVII wieku kościół został poważnie zniszczony. Jego odbudowa nastąpiła w 1660 roku w stylu barokowym. Obniżono wówczas znacznie wieżę kościelną.

W końcu XVIII wieku do kościoła, dzięki fundacji rodziny Mieroszewskich dobudowana została kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1888 roku z drugiej południowej strony świątyni została zbudowana kaplica Serca Pana Jezusa.

W latach 1938–1970 proboszczem parafii Św. Trójcy był Mieczysław Zawadzki, który wsławił się tym, że w dniu 8 września 1939 roku śmiałą decyzją zgodził się na otwarcie ogrodu kościelnego dla uciekających przed Niemcami Żydów. Za czyn, który uratował życie wielu mieszkańcom miasta został po wojnie odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Zabytek nr 452/56 i 4/60 z 23 lutego 1960

Proboszczowie parafii Świętej Trójcy[edytuj | edytuj kod]

*Proboszczowie parafii św. Trójcy w Będzinie*
Lp.	Imię i nazwisko	Lata urzędowania
1.	Stanisław z Nowej Góry (zm. 1524)	1511-1524
2.	Andrzej z Kostrzynia	1524-1571
3.	Maciej Magnuski	1571
4.	Wacław Dębieński (Dembienski)	1581-1584
5.	Andrzej Bujakowski	1584
6.	Stanisław Rutkowski	1596-1615
7.	Tomasz Uliński (zm. 1618)	1615-1618
8.	Jan Łagiewnicki (zm. 1623)	1618-1623
9.	dr Samuel Kalina	1623
10.	Jakub Siemianowski (zm. 1626)	1626
11.	Marcin Krajewski	1626-1650
12.	Stanisław Grigerowic (zm. 1689)	1650-1689
13.	Jan Kotulecki (zm. 1712)	1689-1712
14.	Wojciech Ciołkowicz (zm. 1734)	1712-1734
15.	Jan Woźniakowski	1734? – ok. 1749-1750
16.	Michał Kwiatkowski	1750-1778
17.	Szczepan (Stefan) Rokossowski	1778 – po 1795
18.	Wawrzyniec Hachulski (1758-1838)	1800 – 1838
19.	Piotr Spira (1789-1848)	1838-1848
20.	Tomasz Łatkiewicz (administrator)	1848-1848
21.	Franciszek Wiśniewski (zm. 1861)	1849-1861
22.	Antoni Witmański (administrator)	1860-1861
23.	Ludwik Czerniański	1861-1871
24.	Leopold Dobrzański h. Sas (1831-1903)	1872-1903
25.	Teodor Czerwiński (1841-1937)	1903-1905
26.	Walenty (Jan) Kubicki	1905-1908
27.	Andrzej Hałaciński	1908-1911
28.	Aleksander Bubel	1912-1915
29.	Bronisław Piasecki	1916-1924
30.	Antoni Zimniak (1878-1943)	1924-1929
31.	Tadeusz Peche (1882-1937)	1930-1937
32.	Wincenty Mieczysław Zawadzki (1894-1975)	1937-1970
33.	Wacław Wiciński (1927-2003)	1970-1978
34.	Kazimierz Szwarlik (1925-2006)	1978-2000
35.	Andrzej Stępień	od 2000