Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Bartnem
.jpg) Cerkiew parafialna | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
Bartne 23 |
| Data powołania |
XVII w.; 1928; 1958 (reaktywacja) |
| Data zamknięcia |
1947 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Cerkiew | |
| Filie |
• cerkiew św. Dymitra w Bodakach |
| Proboszcz |
ks. lek. wet. i mgr teologii prot. Mirosław Cidyło |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
1/14 listopada |
Położenie na mapie gminy Sękowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°33′44,2″N 21°20′10,6″E/49,562278 21,336278
| |
Parafia Świętych Kosmy i Damiana – parafia prawosławna w Bartnem, w dekanacie Gorlice diecezji przemysko-gorlickiej.
Na terenie parafii funkcjonują 3 cerkwie:
- cerkiew Świętych Kosmy i Damiana w Bartnem – parafialna
- cerkiew św. Dymitra w Bodakach – filialna
- cerkiew Opieki Matki Bożej w Wołowcu – filialna
W obrębie parafii, w Rozstajnem znajduje się kapliczka pod wezwaniem Świętych Męczenników Pawła i Joanny.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze pisemne wzmianki o Bartnem pochodzą z XVI w. Prawosławna ludność wsi należała wówczas do parafii w Ropicy Ruskiej. Miejscowa parafia prawosławna powstała w XVII w. W I połowie XVIII w. przyjęła unię.
Nabożeństwa prawosławne w Bartnem wznowiono podczas I wojny światowej; były one celebrowane przez kapelana wojsk carskich dla stacjonującego tam pułku Kozaków Dońskich. Po wojnie pierwszą liturgię sprawowano 18 marca 1928, co miało związek ze schizmą tylawską i reaktywacją w Bartnem parafii prawosławnej. Jeszcze we wrześniu tego roku rozpoczęto budowę cerkwi pod wezwaniem Świętych Kosmy i Damiana, którą ukończono po 2 miesiącach (konsekracja miała miejsce 14 listopada, w święto patronów). W latach 1938–1942 w Bartnem działał skit ławry Poczajowskiej.
Po rozpoczęciu wysiedleń ludności łemkowskiej w ramach akcji „Wisła” (1947), parafia przestała funkcjonować. W opustoszałej cerkwi urządzono owczarnię. W związku z powrotem części wysiedlonej ludności, w 1958 parafię reaktywowano. W latach 1968–1969 dokonano gruntownego remontu cerkwi parafialnej, a w 1996 zbudowano nową plebanię.
Kapliczka w Rozstajnem[edytuj | edytuj kod]
Murowana kapliczka w Rozstajnem została zbudowana w 1928, w czasie tzw. schizmy tylawskiej. W latach 1947–2003 obiekt nie był użytkowany. Obecnie pod wezwaniem Świętych Męczenników Pawła i Joanny. Nabożeństwo jest odprawiane raz w roku, w drugą sobotę czerwca[1].
Zasięg terytorialny[edytuj | edytuj kod]
Bartne, Wołowiec, Bodaki, Rozstajne, Sękowa
Wykaz proboszczów[edytuj | edytuj kod]
- 1928–1929 – ks. Onufry Sapieha
- 1929–1930 – ks. Michał Bałyk
- 1930–1931 – ks. Jan Patronik
- 1931–1933 – ks. Andronik Łaszuk
- 1933–1934 – ks. Stefan Paszkiewicz
- 1934–1935 – ks. Teodor Waniga
- 1935–1937 – ks. Michał Bałyk
- 1938 – o. ihumen Michał (Chrapowicki)
- 1938–1943 – hieromnich Symeon (Marczuk)
- 1943–1947 – ks. Jan Lewiarz[2]
- 1947–1957 – parafia nie funkcjonuje
- 1958–1960 – vacat
- 1961–1962 – ks. Mikołaj Czurak
- 1962–1967 – ks. Teodor Wasiluk
- 1968–1976 – ks. Mikołaj Bańkowski
- 1976–1984 – ks. Paweł Bereźniak
- 1984–1986 – ks. Anatol Siegień[3]
- 1986–1991 – ks. Anatol Fiedoruk
- 1991 – ks. Paweł Siwiec
- 1991–2005 – ks. Jerzy Kulik
- 2005–2007 – ks. Andrzej Kwoka
- od 2007– ks. Mirosław Cidyło
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
-
-
Kapliczka Świętych Męczenników
Pawła i Joanny w Rozstajnem
.jpg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ks. Julian Felenczak: Św. Męcz. Chełmskich i Podlaskich w Świątkowej. orthodox.pl, 8 czerwca 2013. [dostęp 2021-04-10].
- ↑ A. Brożyniak, R. Ziobroń, Prawosławie w Bieszczadach po II wojnie światowej [w:] red. J. Izdebski, K. Kaczmarski, M. Krzysztofiński, Bieszczady w Polsce Ludowej 1944–1989, Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Rzeszowie, Rzeszów 2009, ISBN 978-83-7629-111-6, s. 334.
- ↑ Zmarł ks. mitrat Anatol Siegień. orthodox.pl, 6 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-06].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kalendarz Prawosławny 2016, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 189
- Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku, ks. Grzegorz Sosna i m. Antonina Troc-Sosna, Ryboły 2012
- Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, nr 4 (377), rok 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 02039-4499, ss. 16–18.