Parafia św. Dominika w Nysie
50°28′43″N 17°19′17″E/50,478611 17,321389 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Głowackiego 12 |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
Jędrzychów, pw. Matki Bożej i św. Rocha; |
| Nadzór |
diecezja |
| Proboszcz |
ks. Tadeusz Franciszek Bartoszewski |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Nysy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego  | |
Położenie na mapie gminy Nysa  | |
| 50°28′43″N 17°19′17″E/50,478611 17,321389
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Dominika w Nysie – rzymskokatolicka parafia położona w metropolii katowickiej, diecezji opolskiej, w dekanacie nyskim.
Zasięg parafii[edytuj | edytuj kod]
Do parafii należy około 3700 wiernych z północno-zachodniej części Nysy (ulice: ulice: Bociania, Br. Gierymskich, Chełmońskiego, Dunikowskiego, Głowackiego, Górna, Grottgera, Jaskółcza, Jastrzębia, Pl. Kilińskiego, Kościuszki, Krasickiego, Krucza, Kukułcza, Malczewskiego, Michałowskiego, Mieczysława I, Orla, Pionierów, Polna, Poniatowskiego, Słowiańska (numery nieparzyste 1-15 oraz 2), Słowicza, Sokola, Szymanowskiego, Ujejskiego, Wiejska, Wyczółkowskiego) oraz z miejscowości Jędrzychów i Skorochów[1].
Historia parafii[edytuj | edytuj kod]
Tereny dzisiejszej parafii św. Dominika w Nysie od czasów średniowiecza wchodziły w skład parafii św. Jakuba. W 1788 r. na obszarze przedmieścia Friedrichstadt wybudowano kościół katolicki dla dominikanów.
Na przełomie XIX i XX wieku wraz ze zniesieniem statusu miasta-twierdzy dokonuje się likwidacji murów miejskich i bram w Nysie czego efektem była rozbudowa miasta. Parafia św. Jakuba liczyła wówczas kilkadziesiąt tysięcy wiernych. W związku z tym władze diecezji wrocławskiej podjęły decyzję o wydzielenie z terytorium parafii św. Jakuba nowej parafii, która swoim terytorium miała objąć tereny położone na zachodnim brzegu Nysy Kłodzkiej. Oficjalnie nowa parafia została erygowana w 1914 r.
Pierwszym proboszczem nowej parafii został ks.dr Hubert Gerigk, który otrzymał święcenia kapłańskie w 1898 r. Podczas działań wojennych, prowadzonych na terenie Nysy, zabudowania parafialne uległy zupełnemu zniszczeniu, zaś kościół parafialny i filialny dewastacji.
Pierwsze lata powojenne przyniosły przesiedlenie dotychczasowych parafian w głąb Niemiec oraz osiedlenie na ich miejscu ludności polskiej. Od razu podjęto odbudowę bazy parafialnej. Pierwszym polskim proboszczem został franciszkanin Marian. Opiekę duszpasterska nad wspólnotą sprawowali księża z parafii katedralnej.
W latach 1958–1962 trwały prace przy odbudowie, remoncie i rozbudowie kościoła oraz plebanii, w których udział brali lokalni parafianie[2].
Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]
| L.p. | Lata rządów | Imię i nazwisko | Informacje dodatkowe |
|---|---|---|---|
| 1 | 17 września 1915 – kwiecień 1944 | ks. dr Hubert Gerigk | doktor teologii i prawa kanonicznego |
| 2 | kwiecień 1944 – 1947 | ks. Otto Jaritz | przesiedlony do Rastattu (RFN) w 1947 |
| 3 | 1947 – 1950 | Marian, O.F.M. | franciszkanin |
| 4 | 1950 – październik 1951 | ks. Franciszek Grochoł | zmarł w 1951 r. |
| 5 | październik 1951 – sierpień 1958 | ks. J. Maciej | |
| 6 | sierpień 1958 – | ks. dr Antoni Kubik | profesor przy Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie z zakresu nauk biblijnych. |
| 7 | ks. Józef Sztonyk | ||
| 8 | ks. Józef Urban | ||
| 9 | ks. Tadeusz Bartoszewski |
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Kościół parafialny pw. św. Dominika wybudowano w latach 1784-1788, z inicjatywy zakonu dominikanów, którzy zarządzali nim i przyległym do niego klasztorem do sekularyzacji w 1810 r. Najcenniejsza w świątyni jest XVIII-wieczna polichromia późnobarokowa, pochodząca z czasów budowy kościoła, zawierająca sceny z życia św. Dominika, która była odnawiana w 1930 r.
Na terenie parafii znajdują się ponadto kościoły:
- Kościół filialny pw. Matki Bożej Wiernej i św. Rocha – został zbudowany w 1835 r. dla mieszkańców Jędrzychowa; początkowo nosił wezwanie św. Urbana. Ostatnio restaurowany był w latach 1984-1986.
- Kościół cmentarny pw. św. Krzyża – wybudowany w 1633 r.
W przeszłości kościołem filialnym tej parafii był także Kościół św. Franciszka z Asyżu, który powstał w 1659 r. dla zakonu kapucynów, z fundacji bpa Leopolda Wilhelma Habsburga, ordynariusza wrocławskiego. Jednakże od 1997 roku jest on kościołem głównym nowo utworzonej parafii św. Franciszka.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red, M. Staffy, t. 21, Wrocław 2008.