Parafia św. Walentego i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wiązownicy
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Warszawska 1, |
| Data powołania |
1865 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół parafialny | |
| Filie |
Nielepkowice – pw. Najświętszej Maryi Panny Fatimskiej |
| Proboszcz |
ks. dr Jan Bober |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
• 14 lutego |
Położenie na mapie gminy Wiązownica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego  | |
 50°04′50,663″N 22°42′20,362″E/50,080740 22,705656
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Walentego i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wiązownicy – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji przemyskiej w dekanacie Jarosław III[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wiązownica należała do parafii Jarosław-Kolegiata. W 1622 roku z powodu epidemii uciekinierzy z Jarosławia osiedlili się na tym terenie i wybudowali kaplicę pw. św. Walentego, patrona "od morowego powietrza". W 1720 roku właściciel Nielepkowic Walenty Szymanowski dobudował prezbiterium i w ten sposób powstał pierwszy kościół. Opiekę nad tym kościołem zlecono Kolegium Wikarych z Jarosławia.
W 1754 roku bp Wacław Hieronim Sierakowski utworzył filię parafii jarosławskiej, z uposażenia księcia Janusza Aleksandra Sanguszki. Kościół obsługiwali wikariusze z Jarosławia, którzy przez pewien czas dojeżdżali, a od 1802 roku zamieszkiwali na miejscu.
Ekspozytami w Wiązownicy byli: ks. Jakub Wajdowicz[2], ks. Tomasz Gorgoński, ks. Bogdan Mikołajewicz, ks. Ignacy Zieliński (komendariusz ekscuriendo z Radawy), ks. Emil Bandrowski[3], ks. Michał Kaszubski[4], ks. Leon Świtalski (od 1855)[5].
W 1865 roku po dodatkowym uposażeniu przez księcia Jerzego Czartoryskiego, dekretem bpa Antoniego Manastyrskiego została erygowana parafia (kapelania), której duchowny był kapelanem. Do parafii przydzielono: Wiązownicę, Piwodę, Nielepkowice, Manasterz i Czerwoną Wolę.
W 1884 roku kościół drewniany spalił się. Od 1887 roku duchowni stali się proboszczami. W latach 1888–1890 wybudowano murowany kościół w stylu gotyckim, który został konsekrowany w 1906 roku przez bpa Józefa Sebastiana Pelczara. W latach 1914–1915 w czasie działań wojennych kościół ten został zburzony. Wybudowano tymczasową kaplicę, w której odprawiano nabożeństwa. W nowym miejscu w latach 1923–1926 wybudowano nowy kościół, który został w 1926 roku poświęcony przez bpa Anatola Nowaka, pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Walentego[6][7].
17 kwietnia 1945 roku gdy bandy UPA napadły na Wiązownicę, ks. Józef Miś zorganizował samoobronę, która przystępując do walki uratowała połowę wsi od spalenia, a bandy się wycofały[8].
Na terenie parafii jest 2 150 wiernych (w tym: Wiązownica – 1 680, Nielepkowice – 475)[9].
- Proboszczowie parafii:
- 1865–1877. ks. Leon Świtalski[10].
- 1877–1887. ks. Wojciech Żywicki[11] .
- 1887–1888. ks. Tomasz Błachuta (administrator)[12].
- 1888–1931. ks. Walenty Trojnar[13].
- 1931–1945. ks. Stanisław Sudoł[14].
- 1945–1968. ks. Józef Miś (administrator)[15][16][17][18].
- 1968–2001. ks. Władysław Prucnal[19][20].
- 2001–2021. ks. prał. Adam Rejman.
- 2021– nadal ks. dr Jan Bober.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- ↑ Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit. Lat. Anno 1810 (s. 7) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis in Annum Domini MDCCCXXXVI (s. 16) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioecesis Premisliensis pro Anno Domini 1853 (s. 22) (łac.) [dostęp 2023-11-30]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1857 (s. 20) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Historia parafii. [dostęp 2020-04-13]
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 1997. Album (s. 170) ISSN 1233-4685
- ↑ Wiązownica: największy mord UPA na terenie dzisiejszej Polski [online], dziejenapodkarpaciu.pl [dostęp 2023-04-19].
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015 (s. 136) ISSN 1429-6314
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1866 (s. 37) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1877 (s. 88) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1888 (s. 104–105) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1888 (s. 115–116) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Rit. Lat. Premisliensis pro Anno Domini 1933 (s. 73) (łac.) [dostęp 2020-05-15]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1952 (s. 54) [dostęp 2023-09-20]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1958 (s. 63) [dostęp 2023-09-20]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1966 (s. 71) [dostęp 2023-09-20]
- ↑ Wiązownica pamięta - ks. Józef Miś
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 106) [dostęp 2023-09-20]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 168) [dostęp 2023-09-20]