Parafia św. Wojciecha w Detroit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parafia św. Wojciecha
St. Albertus's Parish
Ilustracja
Kościół św. Wojciecha w Detroit
Państwo

 Stany Zjednoczone

Siedziba

Detroit, Michigan

Adres

4231 Aubin Street

Data powołania

1871

Data zamknięcia

1990

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

Detroit

Kościół

St. Albertus

Wezwanie

św. Wojciecha

Wspomnienie liturgiczne

23 kwietnia

Położenie na mapie Michigan
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Ziemia42°21′35,6″N 83°02′29,8″W/42,359889 -83,041611
Strona internetowa

Parafia św. Wojciecha w Detroit (ang. St. Albertus's Parish) – parafia rzymskokatolicka położona w Detroit w stanie Michigan w Stanach Zjednoczonych.

Była ona wieloetniczną parafią we wschodniej części Detroit, zwanej potocznie „Wojciechowo” (ang. Poletown), z mszą św. w j. polskim, dla polskich imigrantów.

Kościół jest na liście „National Register of Historic Places[1] w hrabstwie Wayne w stanie Michigan.

Nazwa parafii była dedykowana św. Wojciechowi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsi polscy imigranci, w większości z poznańskiego, przybyli do Detroit w połowie 1850 roku. Początkowo osiedlali się w mieście i jego okolicach w społeczności niemieckojęzycznej. W 1870 roku podjęli kroki w celu zorganizowania własnej parafii. Pod przewodnictwem ks. Szymona Wieczorka CR, zorganizowali Towarzystwo św. Stanisława Kostki i rozpoczął zbieranie funduszy na budowę kościoła. Ówczesny biskup Caspar Henry wyraził zgodę i 9 listopada 1871 roku zakupiono działkę pod budowę kościoła.

Budowę kościoła, według projektu architekta John Wiesenhoffèr, rozpoczęto 13 czerwca 1872, a 14 lipca 1872 roku biskup Borgess poświęcił kościół św Wojciecha.

Ze względu na trudności w znalezieniu właściwego, w j. angielskim, odpowiednika, imienia św, Wojciecha, patrona Czech, duszpasterze i parafianie użyli łaciński odpowiednik – Adalbertus, następnie błędnie przetłumaczony na język angielski jako St Albertus lub St Albert.

Otwarcie Parafii św. Wojciecha doprowadziło do utworzenia pierwszej polskiej dzielnicy Detroit, znanej dla mieszkańców Detroit jako „Poletown”, a dla Polaków jako „Wojciechowo”.

W związku ze stale rosnącą polską społecznością w Detroit, w 1884 roku rozpoczęto budowę nowego większego kościoła, a 4 lipca 1885 roku biskup Borgess poświęcił kościół.
W 1889 roku, jeden z parafian, John A. Lemke, wyświęcony na kapłana, odprawił w tym kościele swoją pierwszą mszę św.

Kościół[edytuj | edytuj kod]

Kościół według projektu architekta Henryka Engelberta został zbudowany na miejscu pierwszej szkoły, przez Spitzely Brothers Detroit. Koszt budowy wyniósł 61 000 dolarów.
Był to największy kościół katolicki w stanu Michigan w okresie jego budowy, mogące pomieścić do 2500 wiernych, był również, pierwszym w Detroit, kościołem wyposażonym w ciepło z pary wodnej i oświetlenie elektryczne.

Kościół z cegły, w stylu gotyckim, ma 200 metrów długości i 70 metrów szerokości z iglicą 280 metrów wysokości, był to, w owych czasach, drugi co do wielkości polonijny kościół rzymskokatolicki w Stanach Zjednoczonych.

Kościół został ogłoszony przez stan Michigan jako miejsce historyczne i umieszczone w Krajowym Rejestrze miejsc o znaczeniu historycznym i w 1975 roku został zarejestrowany[2].

Mimo że parafia została zamknięta w 1990 roku, kościół wciąż stoi w starej polskiej części miasta Detroit jako przypomnienie polskich korzeni miasta. Jego „Złoty Krzyż” ku niebu wskazuje należne miejsce w historii, polskiej społeczności w Detroit.

Szkoły[edytuj | edytuj kod]

  • St. Albertus School

Pierwszy budynek St. Albertus School, został ukończony w 1873 roku i otwarty na początku 1874 roku.

Drugi i większy budynek szkoły, dwupoziomowy, z cegły, został przebudowany z kościoła na naprzeciwko Canfield Avenue w 1892 roku, gdzie obecnie znajduje się parking i służył parafii do 1917 roku Trzecia i ostatnia, trzykondygnacyjna szkoła została zbudowana na Canfield Avenue zaraz za kościołem.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • The Official Catholic Directory in USA. (ang.).
  • Joseph Swastek: Detroit's Oldest Polish Parish, St. Albertus 1872-1973 Centennial. Detroit: St. Albertus Parish, 1973. (ang.).
  • Lawrence D. Orton: Polish Detroit and the Kolasinski Affair. Detroit: Wayne State University Press, 1981. ISBN 0-8143-1671-9. (ang.).
  • Fr. Dominic Kolasinski: Kolasinski Report (ca 1884) On The Early Polish Community in Detroit. Detroit: The Eaglet, 1995. (ang.).
  • Allan R. Treppa: Rev. John A. Lemke: America's First Native-Born American Roman Catholic Priest. (ang.).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]