Parasite

Parasite
기생충 (Gi-saeng-chung)
Gatunek	komediowy, dramatyczny, dreszczowiec
Rok produkcji	2019
Data premiery	21 maja 2019 (Cannes)
Kraj produkcji	Korea Południowa
Język	koreański
Czas trwania	132 min
Reżyseria	Bong Joon-ho
Scenariusz	Han Jin-won; Bong Joon-ho
Główne role	Song Kang-ho; Choi Woo-shik; Cho Yeo-jeong; Park So-dam
Muzyka	Jeong Jae-il
Zdjęcia	Hong Kyung-pyo
Montaż	Yang Jin-mo
Dystrybucja	Gutek Film
Budżet	11 mln USD
Przychody brutto	204 mln USD
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Parasite (hangul: 기생충, hancha: 寄生蟲, MOCT: Gi-saeng-chung) (pol. Pasożyt) – południowokoreańska tragikomedia z 2019 roku w reżyserii Bonga Joon-ho, z Song Kang-ho i Choi Woo-shik w rolach głównych.

Premiera filmu odbyła się 21 maja 2019 w konkursie głównym 72. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes, na którym otrzymał „Złotą Palmę”, główną nagrodę festiwalu^[1]. 10 lutego 2020 film otrzymał cztery nagrody na 92. ceremonii wręczenia Oscarów w kategoriach: najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy film międzynarodowy i najlepszy scenariusz oryginalny^[2].

Opis fabuły[edytuj | edytuj kod]

Historia ubogiej południowokoreańskiej rodziny, która mieszka w suterenie wielopiętrowego budynku mieszkalnego. Gdy nadarza się okazja, by otrzymać dobrze płatną pracę, żadnego z jej członków nie trzeba długo do tego namawiać. Biedacy znajdują zatrudnienie u bogatych Parków. Rodzinne gniazdo bogaczy skrywa jednak mrożącą krew w żyłach tajemnicę^[3]^[4].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

W filmie wystąpili m.in.^[5]^[6]:

Song Kang-ho jako Kim Ki-taek
Jang Hye-jin jako Kim Chung-sook
Choi Woo-shik jako Kim Ki-woo
Park So-dam jako Kim Ki-jeong
Lee Sun-kyun jako Mr. Park
Cho Yeo-jeong jako Mrs. Park
Jung Ji-so jako Park Da-hye
Jung Hyun-joon jako Park Da-song
Lee Jung-eun jako Gook Moon-gwang
Park Myung-hoon jako Geun-sae
Park Geun-Rok jako szofer Yoon
Jung Yi-seo jako kierownik pizzerii
Park Seo-joon jako Min-hyuk

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Box office[edytuj | edytuj kod]

Budżet filmu stanowił równowartość około 11 milionów USD. W Stanach Zjednoczonych Ameryki i Kanadzie film zarobił ponad 43 mln USD. W innych krajach przychody wyniosły ponad 161 mln, a łączny przychód z biletów ponad 204 miliony USD^[7].

Krytyka w mediach[edytuj | edytuj kod]

Film został bardzo dobrze przyjęty przez krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 99% z 412 recenzji zostało uznane za pozytywne, a średnia ważona ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 9,37/10^[8]. Na portalu Metacritic średnia ważona ocen wystawionych na podstawie 52 recenzji wyniosła 96 punktów na 100^[9].

Interpretacje[edytuj | edytuj kod]

Głównymi tematami Parasite są konflikty klasowe, nierówności społeczne i dysproporcje majątkowe. Krytycy filmowi, jak i sam Bong Joon-ho uznali ten film za odzwierciedlenie późnego kapitalizmu^[10]^[11], a niektórzy wiązali go z terminem „Hell Joseon” (hangul: 헬조선), satyryczną frazą, która zakłada, że życie w piekle byłoby podobne do życia we współczesnej Korei Południowej. Termin ten powstał jako reakcja na wysokie wskaźniki bezrobocia wśród młodzieży, intensywne wymagania związane z uzyskaniem wyższego wykształcenia, kryzys mieszkaniowy oraz rosnąca przepaść społeczno-ekonomiczna między bogatymi a biednymi^[12]^[13]^[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Parasite (2019) Awards. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).
↑ Oscary 2020: ‘Parasite’ najlepszym filmem roku. Bong Joon-ho rozbił bank!. radiozet.pl. [dostęp 2020-02-10]. (pol.).
↑ Parasite (2019) Plot. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).
↑ Marcin Radomski: Parasite – recenzja filmu. naekranie.pl, 2019-09-20. [dostęp 2019-11-01]. (pol.).
↑ Parasite (2019). filmweb.pl. [dostęp 2019-10-31]. (pol.).
↑ Parasite (2019) Full Cast & Crew. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).
↑ Parasite. The Numbers. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).
↑ Parasite. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).
↑ Parasite. Metacritic. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).
↑ TravisT. Bean TravisT., Capitalism Gone Wild: The Ending Of ‘Parasite’ Explained [online], Forbes, 2020 [dostęp 2023-05-27] (ang.).
↑ CondéC. Nast CondéC., 'Parasite' Director Bong Joon-ho on the Art of Class Warfare [online], GQ, 8 października 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).
↑ MinsooM. Kim MinsooM., Why “Parasite” Is Bong Joon-ho’s Biggest Hit and Darkest Film Yet [online], Cinema Escapist, 11 października 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).
↑ MansooM. Cho MansooM., SunheeS. Park SunheeS., Opinion: For South Korean youth, Parasite burrows close to home, „The Globe and Mail”, 3 stycznia 2020 [dostęp 2023-05-27] (ang.).
↑ E. TammyE.T. Kim E. TammyE.T., Upstairs, Downstairs - on Bong Joon-ho's Parasite [online], Asia Society, 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[1] Parasite (2019) Awards. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).

[2] Oscary 2020: ‘Parasite’ najlepszym filmem roku. Bong Joon-ho rozbił bank!. radiozet.pl. [dostęp 2020-02-10]. (pol.).

[3] Parasite (2019) Plot. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).

[4] Marcin Radomski: Parasite – recenzja filmu. naekranie.pl, 2019-09-20. [dostęp 2019-11-01]. (pol.).

[5] Parasite (2019). filmweb.pl. [dostęp 2019-10-31]. (pol.).

[6] Parasite (2019) Full Cast & Crew. imdb.com. [dostęp 2019-11-01]. (ang.).

[NUM-7] Parasite. The Numbers. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).

[ROT-8] Parasite. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).

[META-9] Parasite. Metacritic. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).

[10] TravisT. Bean TravisT., Capitalism Gone Wild: The Ending Of ‘Parasite’ Explained [online], Forbes, 2020 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

[11] CondéC. Nast CondéC., 'Parasite' Director Bong Joon-ho on the Art of Class Warfare [online], GQ, 8 października 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

[12] MinsooM. Kim MinsooM., Why “Parasite” Is Bong Joon-ho’s Biggest Hit and Darkest Film Yet [online], Cinema Escapist, 11 października 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

[13] MansooM. Cho MansooM., SunheeS. Park SunheeS., Opinion: For South Korean youth, Parasite burrows close to home, „The Globe and Mail”, 3 stycznia 2020 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

[14] E. TammyE.T. Kim E. TammyE.T., Upstairs, Downstairs - on Bong Joon-ho's Parasite [online], Asia Society, 2019 [dostęp 2023-05-27] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

2000–09	Szczekające psy nigdy nie gryzą (2000) Zagadka zbrodni (2003) The Host: Potwór (2006) Tokyo! (2008) Matka (2009)
2010–19	Snowpiercer: Arka przyszłości (2013) Okja (2017) Parasite (2019)

1920–1939	Skrzydła / Wschód słońca (1928) Melodia Broadwayu (1929) Na Zachodzie bez zmian (1930) Cimarron (1931) Ludzie w hotelu (1932) Kawalkada (1933) Ich noce (1934) Bunt na Bounty (1935) Wielki Ziegfeld (1936) Życie Emila Zoli (1937) Cieszmy się życiem (1938) Przeminęło z wiatrem (1939)
1940–1959	Rebeka (1940) Zielona dolina (1941) Pani Miniver (1942) Casablanca (1943) Idąc moją drogą (1944) Stracony weekend (1945) Najlepsze lata naszego życia (1946) Dżentelmeńska umowa (1947) Hamlet (1948) Gubernator (1949) Wszystko o Ewie (1950) Amerykanin w Paryżu (1951) Największe widowisko świata (1952) Stąd do wieczności (1953) Na nabrzeżach (1954) Marty (1955) W 80 dni dookoła świata (1956) Most na rzece Kwai (1957) Gigi (1958) Ben-Hur (1959)
1960–1979	Garsoniera (1960) West Side Story (1961) Lawrence z Arabii (1962) Przygody Toma Jonesa (1963) My Fair Lady (1964) Dźwięki muzyki (1965) Oto jest głowa zdrajcy (1966) W upalną noc (1967) Oliver! (1968) Nocny kowboj (1969) Patton (1970) Francuski łącznik (1971) Ojciec chrzestny (1972) Żądło (1973) Ojciec chrzestny II (1974) Lot nad kukułczym gniazdem (1975) Rocky (1976) Annie Hall (1977) Łowca jeleni (1978) Sprawa Kramerów (1979)
1980–1999	Zwyczajni ludzie (1980) Rydwany ognia (1981) Gandhi (1982) Czułe słówka (1983) Amadeusz (1984) Pożegnanie z Afryką (1985) Pluton (1986) Ostatni cesarz (1987) Rain Man (1988) Wożąc panią Daisy (1989) Tańczący z wilkami (1990) Milczenie owiec (1991) Bez przebaczenia (1992) Lista Schindlera (1993) Forrest Gump (1994) Braveheart. Waleczne serce (1995) Angielski pacjent (1996) Titanic (1997) Zakochany Szekspir (1998) American Beauty (1999)
2000–2019	Gladiator (2000) Piękny umysł (2001) Chicago (2002) Władca Pierścieni: Powrót króla (2003) Za wszelką cenę (2004) Miasto gniewu (2005) Infiltracja (2006) To nie jest kraj dla starych ludzi (2007) Slumdog. Milioner z ulicy (2008) The Hurt Locker. W pułapce wojny (2009) Jak zostać królem (2010) Artysta (2011) Operacja Argo (2012) Zniewolony (2013) Birdman (2014) Spotlight (2015) Moonlight (2016) Kształt wody (2017) Green Book (2018) Parasite (2019)
2020–2029	Nomadland (2020) CODA (2021) Wszystko wszędzie naraz (2022) Oppenheimer (2023)

1940–1959	Dzieci ulicy (1947) Monsieur Vincent (1948) Złodzieje rowerów (1949) Mury Malapagi (1950) Rashōmon (1951) Zakazane zabawy (1952) Wrota piekieł (1954) Samuraj (1955) La strada (1956) Noce Cabirii (1957) Mój wujaszek (1958) Czarny Orfeusz (1959)
1960–1979	Źródło (1960) Jak w zwierciadle (1961) Niedziele w Avray (1962) 8½ (1963) Wczoraj, dziś, jutro (1964) Sklep przy głównej ulicy (1965) Kobieta i mężczyzna (1966) Pociągi pod specjalnym nadzorem (1967) Wojna i pokój (1968) Z (1969) Śledztwo w sprawie obywatela poza wszelkim podejrzeniem (1970) Ogród rodziny Finzi-Continich (1971) Dyskretny urok burżuazji (1972) Noc amerykańska (1973) Amarcord (1974) Dersu Uzała (1975) Czarne i białe w kolorze (1976) Życie przed sobą (1977) Przygotujcie chusteczki (1978) Blaszany bębenek (1979)
1980–1999	Moskwa nie wierzy łzom (1980) Mefisto (1981) Ponownie zaczynać (1982) Fanny i Aleksander (1983) Przekątna gońca (1984) Wersja oficjalna (1985) Zamach (1986) Uczta Babette (1987) Pelle zwycięzca (1988) Cinema Paradiso (1989) Podróż nadziei (1990) Śródziemnomorska sielanka (1991) Indochiny (1992) Belle époque (1993) Spaleni słońcem (1994) Ród Antonii (1995) Kola (1996) Charakter (1997) Życie jest piękne (1998) Wszystko o mojej matce (1999)
2000–2019	Przyczajony tygrys, ukryty smok (2000) Ziemia niczyja (2001) Nigdzie w Afryce (2002) Inwazja barbarzyńców (2003) W stronę morza (2004) Tsotsi (2005) Życie na podsłuchu (2006) Fałszerze (2007) Pożegnania (2008) Sekret jej oczu (2009) W lepszym świecie (2010) Rozstanie (2011) Miłość (2012) Wielkie piękno (2013) Ida (2014) Syn Szawła (2015) Klient (2016) Fantastyczna kobieta (2017) Roma (2018) Parasite (2019)
2020–2039	Na rauszu (2020) Drive My Car (2021) Na Zachodzie bez zmian (2022) Strefa interesów (2023)

1939–1959	1939: Union Pacific 1946: Czerwone łąki / Ludzie bez skrzydeł / Maria Candelaria / Miasto na dole / Ostatnia szansa / Rzym, miasto otwarte / Skandal / Spotkanie / Stracony weekend / Symfonia pastoralna / Wielki przełom 1947: Antoni i Antonina / Dumbo / Krzyżowy ogień / Potępieńcy / Rewia na Broadwayu 1949: Trzeci człowiek 1951: Panna Julia / Cud w Mediolanie 1952: Otello / Nadziei za dwa grosze 1953: Cena strachu 1954: Wrota piekieł 1955: Marty 1956: Świat milczenia 1957: Przyjacielska perswazja 1958: Lecą żurawie 1959: Czarny Orfeusz
1960–1979	1960: Słodkie życie 1961: Tak długa nieobecność / Viridiana 1962: Ślubowanie 1963: Lampart 1964: Parasolki z Cherbourga 1965: Sposób na kobiety 1966: Kobieta i mężczyzna / Panie i panowie 1967: Powiększenie 1969: Jeżeli... 1970: MASH 1971: Posłaniec 1972: Klasa robotnicza idzie do raju / Sprawa Mattei 1973: Najemnik / Strach na wróble 1974: Rozmowa 1975: Kronika lat pożogi 1976: Taksówkarz 1977: We władzy ojca 1978: Drzewo na saboty 1979: Czas apokalipsy / Blaszany bębenek
1980–1999	1980: Cały ten zgiełk / Sobowtór 1981: Człowiek z żelaza 1982: Zaginiony / Droga 1983: Ballada o Narayamie 1984: Paryż, Teksas 1985: Ojciec w podróży służbowej 1986: Misja 1987: Pod słońcem szatana 1988: Pelle zwycięzca 1989: Seks, kłamstwa i kasety wideo 1990: Dzikość serca 1991: Barton Fink 1992: Dobre chęci 1993: Żegnaj, moja konkubino / Fortepian 1994: Pulp Fiction 1995: Underground 1996: Sekrety i kłamstwa 1997: Smak wiśni / Węgorz 1998: Wieczność i jeden dzień 1999: Rosetta
2000–2019	2000: Tańcząc w ciemnościach 2001: Pokój syna 2002: Pianista 2003: Słoń 2004: Fahrenheit 9/11 2005: Dziecko 2006: Wiatr buszujący w jęczmieniu 2007: 4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni 2008: Klasa 2009: Biała wstążka 2010: Wujek Boonmee, który potrafi przywołać swoje poprzednie wcielenia 2011: Drzewo życia 2012: Miłość 2013: Życie Adeli 2014: Zimowy sen 2015: Imigranci 2016: Ja, Daniel Blake 2017: The Square 2018: Złodziejaszki 2019: Parasite
od 2020	2021: Titane 2022: W trójkącie 2023: Anatomia upadku

1965–1989	Giulietta i duchy (1965) Kobieta i mężczyzna (1966) Żyć, aby żyć (1967) Wojna i pokój (1968) Z (1969) Pasażer w deszczu (1970) Policjant (1971) Emigranci (1972) Przechodzień (1973) Sceny z życia małżeńskiego (1974) Kłamstwa mojego taty (1975) Twarzą w twarz (1976) Szczególny dzień (1977) Jesienna sonata (1978) Klatka szaleńców (1979) Tess (1980) Rydwany ognia (1981) Gandhi (1982) Fanny i Aleksander (1983) Podróż do Indii (1984) Wersja oficjalna (1985) Zamach (1986) Moje pieskie życie (1987) Pelle zwycięzca (1988) Cinema Paradiso (1989)
1990–2009	Cyrano de Bergerac (1990) Europa, Europa (1991) Indochiny (1992) Żegnaj, moja konkubino (1993) Farinelli: ostatni kastrat (1994) Nędznicy (1995) Kola (1996) Różowe lata (1997) Dworzec nadziei (1998) Wszystko o mojej matce (1999) Przyczajony tygrys, ukryty smok (2000) Ziemia niczyja (2001) Porozmawiaj z nią (2002) Osama (2003) W stronę morza (2004) Przystanek Raj (2005) Listy z Iwo Jimy (2006) Motyl i skafander (2007) Walc z Baszirem (2008) Biała wstążka (2009)
2010–2029	W lepszym świecie (2010) Rozstanie (2011) Miłość (2012) Wielkie piękno (2013) Lewiatan (2014) Syn Szawła (2015) Elle (2016) W ułamku sekundy (2017) Roma (2018) Parasite (2019) Minari (2020) Drive My Car (2021) Argentyna, 1985 (2022) Anatomia upadku (2023)