Park stanowy Black Moshannon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Park stanowy Black Moshannon[1]
Ilustracja
Widok na bagno i jezioro w Parku stanowym Black Moshannon
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Pensylwania

Data utworzenia

1937[2]

Powierzchnia

1 374 ha[3]

Odwiedzający

około 350 000 (w 2001 roku)[4].

Położenie na mapie Pensylwanii
Mapa konturowa Pensylwanii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park stanowy Black Moshannon”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Park stanowy Black Moshannon”
40,8983°N 78,0564°W/40,898300 -78,056400
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Park stanowy Black Moshannon – park stanowy o powierzchni 1374 ha, zlokalizowany w hrabstwie Centre w Pensylwanii, w Stanach Zjednoczonych. Otacza Czarne Jezioro Moshannon (Black Moshannon Lake), powstałe w wyniku wybudowania tamy na rzece Black Moshannon Creek, będącej dopływem rzeki Moshannon Creek. Od nazwy tej rzeki pochodzi nazwa parku i jeziora. Zlokalizowany na zachód od pasma górskiego Allegheny, 14 kilometrów od miejscowości Philipsburg. Większość obszaru parku otacza Stanowy Las Moshannon (Moshannon State Forest). Bagno znajdujące się w parku to naturalne środowisko dla wielu zwierząt i roślin. Flora obejmuje rośliny mięsożerne, storczyki i gatunki mokradłowe, zazwyczaj występujące bardziej na północ, m.in. turzyce, wełnianki i krzewinki z rodziny wrzosowatych. Największy teren podmokły w Pensylwanii[5], został umieszczony przez Biuro Parków Pensylwanii (Pennsylvania Bureau of Parks) na liście „Dwudziestu Parków Stanowych, które trzeba zobaczyć”.

Teren Parku od dawna wykorzystywany jest do celów przemysłowych, zarobkowych i rekreacyjnych. Senekowie łowili tutaj ryby i polowali. Osadnicy z Europy przystosowali część terenów pod uprawy rolne, wycinając ogromne połacie lasu pierwotnego sosny wejmutki i choiny kanadyjskiej w celu zaspokojenia potrzeb obywateli pod koniec pierwszej dekady XIX wieku. Park powstał na terenach w dużej mierze zniszczonych przez pożary już po erze ścinania pierwotnego lasu. Lasy zostały odnowione przez Cywilny Korpus Rezerwatowy (Civilian Conservation Corps) podczas wielkiego kryzysu w latach 30. XX wieku. Wiele budynków wybudowanych wtedy przez Korpus stoi w Parku do dzisiaj; są one wpisane do Krajowego Rejestru Miejsc Historycznych (National Register of Historic Places) w trzech historycznych dzielnicach.

Tereny Parku przez cały rok są udostępnione do celów rekreacyjnych; znajduje się tam rozległa sieć szlaków pieszych i rowerowych, można też podziwiać bagienne tereny Parku. Na jego terenie znajduje się Ważny Ptasi Obszar nr 33 (Important Bird Area #33); odnotowano tam występowanie 175 różnych gatunków ptaków. Jest siedliskiem dla wielu gatunków roślin i zwierząt ze względu na swoje położenie na płaskowyżu Allegheny; jezioro położone jest na wysokości 580 m n.p.m. Duży obszar Parku jest udostępniony dla myśliwych; na jeziorze i w zatoczce można łowić ryby, żeglować i pływać. W zimie popularne na tym obszarze są biegi narciarskie; w latach 1967-1982 znajdowała się tu także narciarska trasa zjazdowa. Dużo ludzi przyjeżdża tu na pikniki i campingi; czynnie działa Grupa Przyjaciół Parku stanowego Black Moshannon (Friends of Black Moshannon State Park), która promuje Park i wszystkie zajęcia rekreacyjne z nim związane.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rdzenni Amerykanie[edytuj | edytuj kod]

Jezioro, zatoczka oraz Park stanowy Black Moshannon

Ludzie zamieszkiwali tereny dzisiejszej Pensylwanii już 10 000 lat p.n.e. Pierwsi osadnicy byli koczowniczymi myśliwymi znanymi głównie z wyrabianych przez siebie narzędzi kamiennych[6][7]. Ludy zbieracko-łowieckie z okresu archaicznego, trwającego na tych terenach od 7 000 r. p.n.e. do 1 000 r. p.n.e., używały bardziej wyrafinowanych i różnorodnych kamiennych artefaktów. Okres leśniczy, trwający od 1 000 r. p.n.e. do 1 500 r. n.e, charakteryzował się stopniowym odejściem od koczowniczego trybu życia i zakładaniem wiosek, a także rozwojem ogrodnictwa i upraw. Archeologiczne znaleziska pochodzące z tych czasów to przede wszystkim wiele rodzajów wyrobów ceramicznych, tumulusy, łuki, strzały i wyroby ozdobne[6].

Zatoka Black Moshannon znajduje się w dorzeczu rzeki West Branch Susquehanna, którego pierwszymi mieszkańcami byli członkowie irokeskiego plemienia Susquehannocks. Było to społeczeństwo matriarchalne, żyjące w długich domach otoczonych palisadami. Członkowie plemienia zostali zdziesiątkowani przez choroby i wojnę z pięcioma plemionami Irokezów. Do 1675 roku plemię przestało istnieć; część jego członków zmarła, część wyemigrowała, a część została wcielona do innych plemion[7][8].

Po tych wydarzeniach tereny dorzecza były pod całkowitą kontrolą Irokezów[7]. Mieszkali oni w długich domach, głównie na terenach dzisiejszego Nowego Jorku; utworzyli silną konfederację, dzięki której mogli kontrolować swe terytorium[7]. Aby zasiedlić opustoszałe po upadku plemienia Susquehannocks tereny dorzecza, przesiedlono ze wschodu część plemion irokeskich, w tym delawarów[7].

Plemię Seneków, jako członek konfederacji Irokezów, osiedliło się w pobliżu jeziora; żyło tam wówczas dużo bobrów. Wraz z innymi plemionami, w tym także delawarami, żyli na tych terenach - polowali, łowili ryby i handlowali w tym regionie[2][7]. Wielka Ścieżka Shamokin (Great Shamokin Path), ówczesna główna droga łącząca dorzecza rzek Susquehanna i Allegheny, przechodzi przez zatoczkę w brodzie kilka mil w dół rzeki od terenów Parku; na nich samych nie odkryto jednak żadnych szlaków rdzennej ludności[8]. Na długości 1,6 kilometra przez park przebiega Indiański Szlak, wykorzystywany do wycieczek pieszych i narciarstwa biegowego; przypomina on nieco historyczne szlaki tubylców, gdyż znajduje się w lesie; rosną tam dęby i sosny, występują także polany oraz głogi w zagajnikach[9][10].

Podczas wojny o panowanie w Ameryce Północnej (1754–1763) wielu rdzennych Amerykanów wyemigrowało na zachód do dorzecza rzeki Ohio[11]. 5 listopada 1768 r. Brytyjczycy „nabyli” od Irokezów na mocy traktatu o Fort Stanwix, teren, który obecnie jest parkiem stanowym Black Moshannon[12]. Po wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych rdzenni Amerykanie prawie całkowicie opuścili Pensylwanię[11].

Chociaż w Parku Stanowym Black Moshannon nie ma znanych stanowisk archeologicznych, nazwa Moshannon pochodzi od terminu Lenape (Delawarowie) oznaczającego Moshannon i Black Moshannon Creeks, co oznacza „miejsce nad rzeką łosia”[13][14]. Nazwa „Black Moshannon” odnosi się do ciemnego koloru wody, będącego wynikiem garbników roślinnych (taniny) z tutejszej roślinności i torfowiska[15].

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Black Moshannon State Park
  2. ↑ a b Black Moshannon State Park: History. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2006-10-28]. (ang.).
  3. ↑ Appendix 9-13. State of Pennsylvania. [dostęp 2009-10-04]. (ang.).
  4. ↑ John Young: Hike Pennsylvania: An Atlas of Pennsylvania's Greatest Hiking Adventures.. The Globe Pequot Press, 2001. ISBN 0-7627-0924-3.
  5. ↑ Twenty Must-See Pennsylvania State Parks. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2007-08-08]. (ang.).
  6. ↑ a b Kent, Barry C.; Smith III, Ira F.; McCann, Catherine (Editors): Foundations of Pennsylvania Prehistory. Harrisburg, Pennsylvania: Commonwealth of Pennsylvania, The Pennsylvania Historical and Museum Commission, 1971.
  7. ↑ a b c d e f Paul A. W. Wallace: Indians in Pennsylvania. Harrisburg, Pennsylvania: Commonwealth of Pennsylvania, The Pennsylvania Historical and Museum Commission. ISBN 978-0892710171.
    Uwaga: Aby dowiedzieć się więcej o historii rdzennych amerykanów na tych terenach, zobacz: Chapter I. Aboriginal Occupation. W: John Franklin Meginness: History of Lycoming County, Pennsylvania: including its aboriginal history; the colonial and revolutionary periods; early settlement and subsequent growth; organization and civil administration; the legal and medical professions; internal improvement; past and present history of Williamsport; manufacturing and lumber interests; religious, educational, and social development; geology and agriculture; military record; sketches of boroughs, townships, and villages; portraits and biographies of pioneers and representative citizens, etc. etc.. Chicago, Illinois: Brown, Runk & Co, 1892. ISBN 0-7884-0428-8. [dostęp 2008-06-17]. Uwaga: ISBN dotyczy wydania przedrukowanego w 1996 roku, adres URL odnosi się do zeskanowanej wersji z 1892 roku.
  8. ↑ a b Paul A. W. Wallace: Indian Paths of Pennsylvania. Wyd. czwarte. Harrisburg, Pennsylvania: Pennsylvania Historical and Museum Commission, 1987, s. 66-72. ISBN 0-89271-090-X.
  9. ↑ Gary Thornbloom: Going Where the Snow Is. Pennsylvania Sierra Club. [dostęp 2008-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 października 2008)]. (ang.).
  10. ↑ Black Moshannon State Park: Trails. Pennsylvania Department of Conservation and Natural Resources. [dostęp 2008-01-08]. (ang.).
  11. ↑ a b History of Lycoming Co. PA edited by John F. Meginness; ©1892 [online], www.usgennet.org [dostęp 2023-02-06].
  12. ↑ Wallace, Paul A.W. (1998) [1987]. Indian Paths of Pennsylvania (Fourth Printing ed.). Harrisburg, Pennsylvania: Pennsylvania Historical and Museum Commission. pp. 66–72. ISBN 0-89271-090-X.
  13. ↑ Brinton, Daniel G.; Denke, C.F.; Anthony, Albert (2009). A Lenâpé – English Dictionary. Biblio Bazaar. p. 86. ISBN 978-1-103-14922-3.
  14. ↑ Donehoo, Dr. George P. (1999) [1928]. A History of the Indian Villages and Place Names in Pennsylvania (Second Reprint ed.). Lewisburg, Pennsylvania: Wennawoods Publishing. p. 290. ISBN 1-889037-11-7.
  15. ↑ PA DCNR - Black Moshannon State Park [online], web.archive.org, 3 lipca 2017 [dostęp 2023-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-03].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Park_stanowy_Black_Moshannon&oldid=72715818”