Dwuząb dżdżownicożerny
| Paucidentomys vermidax[1] | |
| Esselstyn, Achmadi & Rowe, 2012[2] | |
 Ilustracja dwuzęba dżdżownicożernego na indonezyjskim znaczku pocztowym | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
Paucidentomys |
| Gatunek |
dwuząb dżdżownicożerny |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 brak danych
| |
| Zasięg występowania | |
| |
Dwuząb dżdżownicożerny[4] (Paucidentomys vermidax) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae). Odkryty został w roku 2012 w lesie deszczowym na Celebesu.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Dwuząb dżdżownicożerny występuje w południowo-środkowym Celebes (Gunung Latimojong i Gunung Gandangdewata)[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj i gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 2012 roku międzynarodowy zespół zoologów (Amerykanin Jacob A. Esselstyn, Indonezyjczyk Anang S. Achmadi i Australijczyk Kevin C. Rowe) nadając im odpowiednio nazwy Paucidentomys i Paucidentomys vermidax[2]. Holotyp pochodził z góry Gunung Latimojong (3°24′27,2″S 120°00′28,1″E/-3,407550 120,007800), na wysokości 2050 m n.p.m., w Bantanase, w Karangan, w Desa Latimojong, w Buntu Batu, w Enrekang, w Celebes Południowym, w Indonezji[5]. Jedyny przedstawiciel rodzaju dwuząb[4] (Paucidentomys)[6][5].
Paucidentomys tworzy grupę siostrzaną z Echiothrix[5], z kolei ten klad jest taksonem siostrzanym kladu Tateomys + Melasmothrix[5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Paucidentomys: łac. paucus, pauci „mało, nieliczny”; dens, dentis „zęby”; gr. μυς mus, μυος muos „mysz”; w aluzji do braku zębów trzonowych[7].
- vermidax: łac. vermis „robak, dżdżownica”; edax, edacis „żarłoczny, pożerający”; w aluzji do nawyków żywieniowych[7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 159–168 mm, długość ogona 198–200 mm, długość ucha 21–22 mm, długość tylnej stopy 37–38 mm; masa ciała 99–108 g[6]. W porównaniu do występujących na Celebes gatunków myszowatych, jest większy od czarnowłoska ryjówkowatego (Melasmothrix naso), myszaczka wielkonosego (Sommeromys macrorhinos) i szczurówki długoogonowej (Tateomys macrocercus), podobnych rozmiarów co szczurówka górska (Tateomys rhinogradoides) oraz mniejszy niż ryjoszczur ryjówkowaty (Rhynchomys soricoides) oraz znacznie mniejszy niż kolcoszczury (Echiothrix), również endemiczne dla Sulawesi. Pyszczkiem przypomina ryjoszczury (Rhynchomys). Cechuje go także długi, dwukolorowy ogon, małe oczy oraz duże uszy. Dwuząb dżdżownicożerny jest jedynym znanym gryzoniem nieposiadającym zębów trzonowych, co jest przystosowaniem do diety składającej się z dżdżownic (informacja ta bazuje na analizie zawartości żołądka jednego osobnika). Siekacze różnią się także kształtem, który jest dwudzielny. Wzór zębowy to
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paucidentomys vermidax, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Esselstyn, Achmadi i Rowe 2012 ↓, s. 990.
- ↑ P. Engelbrektsson, Paucidentomys vermidax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-23] (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 276. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 464. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 873. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ a b Esselstyn, Achmadi i Rowe 2012 ↓, s. 991.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J.A. Esselstyn, A.S. Achmadi & K.C. Rowe. Evolutionary novelty in a rat with no molars. „Biology Letters”. 8 (6), s. 990–993, 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0574. (ang.).
