Petras Rimša

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Petras Rimša pol. Piotr Rymsza (ur. 3 listopada 1881 w Naudžiai koło Wyłkowyszek, zm. 2 października 1961 w Kownie) – litewski grafik i rzeźbiarz.

Naukę rozpoczynał w szkole podstawowej w Pojeziorach w powiecie wyłkowyszkowskim. W 1903 podjął studia w Szkole Sztuk Pięknych w Paryżu, a później w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1904-1905). Od 1909 do 1911 pobierał nauki w Szkole Towarzystwa Popierania Sztuk Pięknych w Sankt Petersburgu.

Po powrocie na Litwę w 1906 przyłączył się do litewskiego ruchu artystycznego. Wziął udział w pierwszej litewskiej wystawie artystycznej w Wilnie 9 stycznia 1907, na której przedstawił słynną rzeźbę Lietuvos mokykla 1864–1904 (Vargo mokykla). Z tego samego okresu pochodzą rzeźby Artojas (przedstawiona na II wystawie litewskiej w Wilnie w 1907) i Skausmas (1916). W 1907 wraz z Mikalojusem Čiurlionisem założył Litewskie Towarzystwo Sztuk Pięknych.

Na jednej z kolejnych wystaw zaprezentował rzeźbę Walka przedstawiającą walkę litewskiej Pogoni z Orłem Białym. Rzeźba wywołała ogromne kontrowersje wśród litewskich Polaków (sam autor dokonał jej zniszczenia)[1]. Był także autorem antypolskich medali wydanych w związku z zajęciem Wilna przez Polskę. Na medalach Polska została przedstawiona jako świnia w rogatywce, przebity włócznią smok oraz naga prostytutka narzucająca się litewskiemu chłopu[2].

W niepodległej Litwie dał się poznać jako autor medali, m.in. z okazji 600 rocznicy założenia Wilna, 500 rocznicy śmierci Witolda Wielkiego (19251926).

Był autorem artykułów poświęconych tematyce sztuki oraz ilustracji do książek. W 1951 został uhonorowany tytułem ludowego artysty Litewskiej SRR.


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Piotr Łossowski, Litwa, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2001, s. 48-49, ISBN 83-85660-59-3, OCLC 297547818.
  2. Passic, Frank (May 1983). "The Medals of Petras Rimsa". The Numismatist 96: 910–928. ISSN 0029-6090. Archived from the original on 2011-02-13.