Pinus johannis
 Pinus johannis w Santa Catalina Mountains, Arizona. | |||
| Systematyka[1][2][3] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
P. johannis | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Pinus johannis M.-F.Robert Adansonia sér. 2, 18(3): 366. 1978 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Pinus johannis M.-F.Robert – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w górach Meksyku, na zachodzie stanu Coahuila, Nuevo León i Zacatecas.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Niewielkie drzewo, przeważnie przybiera formy krzaczaste. Korona zwarta, nisko osadzona, zaokrąglona.
- Pień
- Osiąga wysokość 2–3 m, wyjątkowo 4 m. Rzadko pojedynczy, częściej rozgałęziony. Kora młodych drzew szara i gładka, u starszych chropawa i łuskowata, ale bez głębokich pęknięć.
- Liście
- Igły zebrane po (2)3(4) na krótkopędach, giętkie, o długości 3–5 cm, szerokości 0,9–1,2 mm. Aparaty szparkowe obecne na spodnich stronach liści. Ciemnozielone od góry, z niebiesko-białym połyskiem od spodu.
- Szyszki
- Szyszki nasienne o długości 3–4(4,5) cm, zamknięte o szerokości 2–3 cm, po otwarciu szerokie na 4-5,5 cm. Podłużne, żywiczne, orzechowo-brązowe. Łuski nasienne cienkie i sztywne. Nasiona ciemnopomarańczowo-brązowe, o długości 11–14 mm, szerokości 10 mm, opatrzone śladowym skrzydełkiem o długości 0,5–1 mm, które pozostaje w łusce po uwolnieniu nasion. Łupina nasienna grubości 0,5–1 mm.
- Gatunki podobne
- Pinus discolor, Pinus cembroides.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Drzewo wiatropylne. Jedna wiązka przewodząca w liściu, 2 kanały żywiczne. Wykształca 6–11 (przeważnie 9) liścieni.
W Nuevo León i Zacatecas występuje na wysokości 1700–2800 m n.p.m. W Nuevo León rośnie razem z Pinus nelsonii. Stanowiska w Concepción del Oro znajdują się na wysokości 2700 m, gdzie P. johannis towarzyszy P. cembroides[4].
Systematyka i zmienność[edytuj | edytuj kod]
Status tego taksonu jest ciągle dyskutowany. Został odkryty przez Elberta L. Little'a w 1968 r. i sklasyfikowany jako odmiana Pinus cembroides (P. cembroides var. bicolor Little). Little jednak zaznaczył pewne różnice w budowie między opisaną odmianą a P. cembroides, wymagające dalszego sprawdzenia. Skłoniło to innych botaników do badań i prawie równocześnie opisano w randze gatunku P. johannis Marie-Françoise Robert-Passini i P. discolor (Dana K. Bailey, Frank G. Hawksworth i inni). Część botaników uważa, że dwukrotnie opisano ten sam gatunek, więc nie wyróżnia P. discolor łącząc go z P. johannis Robert-Passini[5], a część traktuje jako synonim P. johannis[6], inni zaś jako pełnoprawny gatunek[7][8]. Podobieństwa i różnice między P. johannis i P. discolor sugerują, że P. discolor może być traktowana jako odmiana P. johannis, jednak takie ujęcie nie zostało jeszcze opublikowane[4]. P. johannis bywa także traktowana jako synonim odmiany P. cembroides var. bicolor Little[5]. John Silba sklasyfikował ją z kolei jako odmianę Pinus culminicola (Silba 1985), wykazując jej bliższe pokrewieństwo do P. culminicola niż P. cembroides, jednak nie ma dowodów na naturalną hybrydyzację między P. johannis a P. culminicola w granicach ich zasięgu.
Traktowanie Pinus johannis jako gatunku uzasadnia się, oprócz różnic morfologicznych, także innym niż u P. cembroides okresem pylenia, co przeciwdziała powstawaniu ich naturalnych mieszańców[4]. Dodatkowo tezę tę wzmacnia odkrycie, że P. johannis jest jedynym prawie dwupiennym gatunkiem sosny - około 99% zbadanych osobników było jednopłciowa[9].
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[10]:
- podrodzaj Strobus
- sekcja Parrya
- podsekcja Cembroides
- gatunek P. johannis
- podsekcja Cembroides
- sekcja Parrya
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b c Christopher J. Earle: Pinus johannis. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-08-07]. (ang.).
- ↑ a b A. Farjon, B.T. Styles: Pinus (Pinaceae). Flora Neotropica Monograph 75. Nowy Jork: The New York Botanical Garden, 1997.
- ↑ M-F. Passini. Synonymie entre Pinus discolor et Pinus johannis. „Acta Botanica Gallica”. 141, s. 387-388, 1994.
- ↑ Jesse P. Perry: The pines of Mexico and Central America. Portland: Timber Press, 1991.
- ↑ R.A. Price, A. Liston, S.H. Strauss: Phylogeny and systematics of Pinus. W: D.M. Richardson: Ecology and Biogeography of Pinus. Cambridge University Press, 1998, s. 49-68. ISBN 0-521-55176-5.
- ↑ Lluvia Flores-Rentería, Francisco Molina-Freaner, Amy V. Whipple, Catherine A. Gehring, C. A. Domínguez. Sexual stability in the nearly dioecious Pinus johannis (Pinaceae). „American Journal of Botany”. 100 (3), s. 602-612, 2013. DOI: 10.3732/ajb.1200068.
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-08-07]. (ang.).