Piotr Bikont

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Bikont
Piotr Marek Bikont
Ilustracja
Piotr Bikont (2011)
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1955
Poznań

Data i miejsce śmierci

27 czerwca 2017
Sosnowiec

Zawód, zajęcie

reżyser
dziennikarz

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Z Robertem Makłowiczem (2007)
Kraków, cmentarz Rakowicki.
Grób Piotra Bikonta

Piotr Marek Bikont (ur. 12 maja 1955 w Poznaniu, zm. 27 czerwca 2017[1] w Sosnowcu[2]) – polski reżyser filmowy i teatralny, dziennikarz, publicysta, krytyk kulinarny, muzyk i tłumacz, działacz opozycji w PRL.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

PRL[edytuj | edytuj kod]

Od 1977 był współpracownikiem KSS „KOR”. Współpracował z kwartalnikiem „Puls”, dla którego przetłumaczył m.in. Skowyt Allena Ginsberga. Jako student Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi należał we wrześniu 1980 do organizatorów Niezależnego Zrzeszenia Studentów, w październiku 1980 został członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Założycielskiego NZS. W latach 1980–1981 był współpracownikiem łódzkiego pisma „Solidarność z Gdańskiem”. Od 13 grudnia 1981 do 12 października 1982 internowany kolejno w Łowiczu i Kwidzynie. W 1982 ukończył studia na Wydziale Reżyserii PWSFiT. Następnie był członkiem redakcji „Tygodnika Mazowsze” (1982−1989). Pod koniec lat 80. zrealizował filmy dokumentalne poświęcone polskiej opozycji: Inny sierpień (1988) z Leszkiem Dziumowiczem i Włodzimierzem Płocharskim, Ballada o strajku (1988) oraz Opowieści Okrągłego Stołu (1989) z Leszkiem Dziumowiczem.

Od 1989[edytuj | edytuj kod]

Od 1989 do 2001 był dziennikarzem „Gazety Wyborczej”. W 1989 wydał razem z Anną Bikont książkę Małe vademecum Peerelu.

W latach 90. nakręcił też kilka filmów dokumentalnych Żnin – Paryż – Wenecja, czyli sceny z życia prowincji (1992−1993), Włodzimierz Borowski (1994), Praffdata (1995), Z Czeczotem przez niebo i piekło (1999), Stół bez kantów (1999). Od 1992 pracował jako reżyser teatralny; jego inscenizacje były wystawiane m.in. w Teatrze Studyjnym '83 im. Juliana Tuwima w Łodzi, Teatrze Nowym w Łodzi, Teatrze Lalek Arlekin, Teatrze Śląskim w Katowicach, Teatrze Powszechnym w Warszawie, Teatrze KTO w Krakowie[3]. Był prezesem Stowarzyszenia Teatralnego Badów[4]. Tłumaczył na język polski poezję Allena Ginsberga[5], dramaty, a także komiks Arta Spiegelmana Maus. Występował jako muzyk w zespołach „Pociąg towarowy” i „Free Cooperation”[6][7].

Z Robertem Makłowiczem stworzył duet publicystów kulinarnych, publikujący we „Wprost” (w latach 2002–2005), a następnie w „Newsweeku Polska” (od 2005); a także był pomysłodawcą i od 2009 współtworzył wrocławski festiwal kulinarny „Europa na widelcu”[8]. Razem z Makłowiczem wydał książki: Listy pieczętowane sosem, czyli gdzie karmią najlepiej w Polsce. Przewodnik (2001), Dialogi języka z podniebieniem (2003), Stół z niepowyłamywanymi nogami (2007), a samodzielnie: Polska na widelcu (2005), Polska. Nawigator kulinarny (2007), Kuchnia żydowska według Balbiny Przepiórko (2011).

Gościnnie występował jako niezawodowy aktor filmowy (Rok spokojnego słońca (1984), Lejdis (2008), Idealny facet dla mojej dziewczyny (2009), Śniadanie do łóżka (2010)). W latach 2010–2015 prowadził wraz z Maciejem Piotrem Prusem pismo mówione „Gadający Pies”.

Wypadek i śmierć[edytuj | edytuj kod]

Zginął 27 czerwca 2017 w wypadku samochodowym[1]. Został pochowany 6 lipca na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[7].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Ze związku z Elżbietą Manthey — założycielką Agencji Dramatu i Teatru ADiT ma córkę Karolinę Bikont — tłumaczkę z języka niemieckiego[9][10]. Był żonaty z publicystką Anną Bikont, z którą miał dwoje dzieci, Maniuchę Bikont – antropolożkę i artystkę oraz Aleksandrę Bikont[11]. Związek małżeński z aktorką Mirosławą Olbińską, z którą wydał książkę „Kuchnia żydowska Balbiny Przepiórko”, przerwała tragiczna śmierć Piotra Bikonta w 2017 roku[12].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Piotr Bikont nie żyje. ludzie.senior.pl. [dostęp 2017-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-28)].
  2. Fakt.pl, Polski dziennikarz i krytyk kulinarny nie żyje [online], 27 czerwca 2017 [dostęp 2017-07-03].
  3. Piotr Bikont, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2017-06-28].
  4. Stowarzyszenie Teatralne Badów. e-teatr.pl. [dostęp 2017-06-28].
  5. Piotr Wesołowski: Łódzkie ślady Piotra Bikonta. Ostatni Mohikanin Dokumentu. lodz.wyborcza.pl, 2017-06-30. [dostęp 2017-07-07].
  6. Free Cooperation – reaktywacja. piecart.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-12)]. piecart.pl [dostęp 2019-04-05].
  7. a b Pożegnanie. Piotr Bikont 1955-2017. Mieścił wszystkie światy. Gazeta Wyborcza Kraków, 2017-07-05. [dostęp 2017-07-06].
  8. Europa na widelcu. enw.smakiwroclawia.pl. [dostęp 2017-06-28].
  9. Karolinę Bikont
  10. Start | ADiT [online], art.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  11. Anna S. Dębowska: Maniucha Bikont, objawienie polskiej sceny folkowej. Tata zazdrości jej muzycznych eskapad, z mamą spiera się o stosunek wsi do Żydów. wyborcza.pl, 2017-06-08. [dostęp 2017-06-28].
  12. Kuchnia żydowska Balbiny Przepiórko [online], przyslijprzepis.pl, 25 października 2011 [dostęp 2023-10-03].
  13. M.P. z 2008 r. nr 33, poz. 293 – pkt 1.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Włodzimierz Domagalski, Radosław Peterman Studenci '81. NZS w oczach Partii i SB. Wybór tekstów źródłowych, wyd. Archiwum Opozycji Niepodległościowej, Łódź 2006, według indeksu
  • Niezależność najwięcej kosztuje. Relacje uczestników opozycji demokratycznej w Łodzi 1976–1980, wyd. IPN, Łódź 2008 (tam biogram, s. 61)
  • Piotr Bikont w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]