Piotr Semenenko
| Prezbiter, Sługa Boży | |
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Generał Zgromadzenia Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa | |
| Okres sprawowania |
1842–1845, |
| Rektor Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie | |
| Okres sprawowania |
1866–1872 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja |
Zgromadzenie Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystus (Zmartwychwstańcy) |
| Śluby zakonne | |
| Prezbiterat | |
| Miejsce spoczynku |
Kościół przy domu generalnym Zmartwychwstańców w Rzymie, |
|---|---|
| Tytuł naukowy | |
| Edukacja | |
| Rodzice |
Mikołaj, |
Piotr Adolf Aleksander Semenenko (ur. 29 czerwca 1814 w Dzięciołowie, obwód białostocki, zm. 18 listopada 1886 w Paryżu) – polski filozof i teolog katolicki, współzałożyciel i przełożony generalny Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego (Zmartwychwstańców), wolnomularz, uczestnik powstania listopadowego, pierwszy rektor Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego[1].
Życiorys
Urodził się w Dzięciołowie ok. 50 km na północ od Białegostoku. Pochodził z wielodzietnej rodziny ziemiańskiej. Jego ojciec był Ukraińcem lub Białorusinem. Ochrzczony w Kościele katolickim, będąc sierotą przez wiele lat służył jako paź na dworze carskim w Petersburgu, gdzie nasiąknął kulturą rosyjską i religią prawosławną. Matka Piotra była kalwinką. Dziecko, z powodu braku duchownego prawosławnego, ochrzczone zostało w katolickim kościele parafialnym Św.Wawrzyńca w Dolistowie. Wychowaniem chłopca zajmowali się protestanccy dziadkowie – państwo Zielińscy. Mimo swojej rezerwy do katolików, dziadek pozwolił ośmiolatkowi na naukę w szkole katolickiej Księży Misjonarzy w Tykocinie. Piotr – w tajemnicy przed dziadkami próbującymi mimo wszystko wychować go w religii protestanckiej – zbliżył się wówczas do Kościoła katolickiego i przystąpił do Pierwszej Komunii św. Piotr Semenenko uczył się potem w Białymstoku, Krożach, a następnie podjął studia na Uniwersytecie Wileńskim. Spędził tam jednak zaledwie rok. Kiedy miał 16 lat, wybuchło powstanie listopadowe i młody chłopak zaciągnął się do pieszej artylerii korpusu generałów Antoniego Giełguda i Dezyderego Chłapowskiego. W lipcu 1831 jego korpus wycofał się do Prus. Piotr zainteresował się wtedy filozofią. W Prusach przebywał bardzo krótko. Wraz z falą popowstaniowych emigrantów, przedostał się nielegalnie do Francji. Tam przystąpił do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. Swoje pierwsze artykuły opublikował w polskim skrajnie lewicowym piśmie Towarzystwa Demokratycznego "Postęp" i francuskiej "Trybunie". W Chateauroux, gdzie ostatecznie osiadł, zaczął pisać wiersze, w których ział nienawiścią i zemstą. Studiował w Paryżu i Rzymie.
Uczeń Bogdana Jańskiego
Piotr Semenenko w 1832 r. znalazł się we Francji, gdzie spotkał Bogdana Jańskiego, który zaprosił go do swojej wspólnoty („Domek Jańskiego” – 1836 r.). Po gorączkowej aktywności politycznej i nawarstwieniu się różnych błędnych poglądów, jego umysł, jak napisze do Jańskiego, doznał uspokojenia i radości w prawdzie znalezionej w Kościele katolickim.
Zgromadzenie Zmartwychwstania Pańskiego
Po wczesnej śmierci Bogdana Jańskiego (1840), Piotr Semenenko został wybrany głównym przełożonym i duchowym przywódcą nowej wspólnoty. Po ukończeniu studiów teologicznych, 5 grudnia 1841 roku otrzymał w Rzymie - nie bez trudności ze strony władz rosyjskich - święcenia kapłańskie. Jako główny współtwórca zakonu, w 1842 roku napisał regułę. Przez wiele lat był generałem Zgromadzenia (1842-1845, 1873-1886). Twórca głównych idei duchowości zgromadzenia (zmartwychwstańcza szkoła duchowości).
Papieskie Kolegium Polskie w Rzymie
Założyciel i pierwszy rektor Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie, którego wielu wychowanków przejęło się duchowością zmartwychwstańczą i zostało wybitnymi kapłanami (W. Granat, J. Czuj, J. Dąbrowski), biskupami i arcybiskupami (22), kardynałami (A. Kakowski, E. Dalbor, A. Sapieha), a nawet wyniesionymi na ołtarze (św. J.S. Pelczar, św. J. Bilczewski, bł. J. Balicki)
Współpraca ze Stolicą Apostolską
Czynnie współpracował ze Stolicą Apostolską. Uważany za jednego z najbardziej uczonych ludzi Kościoła w drugiej połowie XIX wieku, posiadał wielki autorytet naukowy u papieży. Pełnił funkcję konsulatora Kongregacji Indeksu i Świętego Oficjum (Doktryny Wiary). Został członkiem prestiżowych Papieskich Akademii: Religii Katolickiej oraz degli Arcadii. O jego kulturze naukowej mówi się powszechnie, iż charakteryzuje się wybitnymi i wielostronnymi uzdolnieniami, podkreśla się umysłowość o typie spekulatywnym, wyjątkowy talent syntezy, wnikliwość, samodzielność i oryginalność. Był niepospolitym erudytą, swobodnie podejmował dyskusje dotyczące najbardziej subtelnych problemów.
Duszpasterz i kierownik duchowy
Jako ceniony duszpasterz i poszukiwany spowiednik, był kierownikiem duchowym wielu osób (m.in. bł. C. Borzęckiej, J. Borzęckiej, bł. F. Siedliskiej, bł. M. Darowskiej, sł. B. K. Białeckiej, bł. A. Truszkowskiej). Współtworzył lub pomagał w zakładaniu wielu żeńskich zgromadzeń zakonnych (m.in.: niepokalanek, zmartwychwstanek, służebniczek, felicjanek, dominikanek, nazaretanek, reparatek, Pocieszycielek Najśw. Serca Jezusowego). Doradzał bł. E. Bojanowskiemu oraz bł. H. Koźmińskiemu. Głosił kazania w różnych kościołach Polski, Francji, Belgii, Bułgarii i Rzymu.
Wiele uwagi poświęcał wychowaniu młodzieży. Pragnął ożywić w nich umiłowanie nauki i świętości. Jego zdaniem tylko wiara mogła dać impuls do poświęceń, porządek, zgodę i przestrzeganie praw moralnych. Dał podwaliny pod zmartwychwstańczy system wychowawczy.
Śmierć
Ks. Piotr Semenenko CR zmarł w opinii świętości w Paryżu 18 XI 1886 roku. Jego doczesne szczątki spoczywają w kościele przy domu generalnym zmartwychwstańców w Rzymie (via San Sebastianello 11). Proces beatyfikacyjny rozpoczęto po II wojnie światowej.
W Zgromadzeniu Zmartwychwstańców gromadzone są dokumenty związane z procesem beatyfikacyjnym założycieli, wśród nich o. Piotra. Traktat o Papieżu został wydany w Krakowie w 2006 roku przez Wydawnictwo Zmartwychwstańców.
Twórczość
Jest m.in. autorem rozprawy Papież i jego nieomylność w świetle pierwszej i wiecznej przyczyny oraz w swej ostatecznej konsekwencji, a także zbioru kazań. Pozostawił po sobie obfitą korespondencję i dziennik.
- Przeciwko cerkwi rossyjskiéj: prawda o Koṡciele Bożym i o koṡciele rossyjskim - do pobrania w formacie pdf
- Quid Papa et quid est Episcopatus ex aeterna ac divina ratione necnon quae eorum partes in Ecclesiae infallibili magisterio, Rzym – Paryż 1870.
- Kazania, t. I-IV, Kraków 1923.
- O Papieżu, Kraków 2006, w serii: Książnica Zeszytów Historyczno-Teologicznych Collegium Resurrectianum, tom 2, stron XXVIII+384, przełożył z j. łac. i fr. oraz opr. M. Karas.
- O pokusach, Kraków 2001 (www.alleluja.katolik.pl);
- Kazania na adwent i Boże Narodzenie, Warszawa 2000;
- Kazania o męce i śmierci Pana Jezusa, Warszawa 2001;
- Logika, Kraków 2004, w serii: Książnica Zeszytów Historyczno-Teologicznych;
- O Najświętszym Sakramencie, Kraków 2005;
- O modlitwie, Kraków 2006 (www.alleluja.katolik.pl);
- Wyimki ascetyczne, Kraków 2007 (www.alleluja.katolik.pl);
- Mistyka, Kraków 1896.
- Love and Faith: Five Sermons of the Resurrectionist Spirituality, trans. Sr. Pascale-Dominique Nau, introduction Fr. Stanislaw Urbanski (Rome, 2014)[2]
- zob. więcej w Bibliotece Internetowej Zmartwychwstańców
Zobacz też
- Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Polscy święci i błogosławieni
- Modlitwa za wstawiennictwem świętych
Przypisy
- ↑ Ludwik Hass, Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII i XIX wieku, 1982, s. 324.
- ↑ Piotr Semenenko: Love and Faith: Five Sermons of the Resurrectionist Spirituality. amazon.com. [dostęp 2017-04-10]. (ang.).
Bibliografia
- W. Kwiatkowski, La vita di Padre Pietro Semenenko CR, Roma 1952
- hasło: „Piotr Semenenko”, autor P. Smolikowski, w: Podręczna encyklopedya kościelna, red. Z. Chełmicki, t. XXXV-XXXVI, Warszawa 1912.
- Bolesław Micewski, Piotr Semenenko, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXVI, 1995
Linki zewnętrzne
- Polscy Słudzy Boży Kościoła katolickiego
- Założyciele zakonów katolickich
- Polscy teolodzy katoliccy
- Polscy wolnomularze
- Powstańcy listopadowi
- Polscy prezbiterzy zmartwychwstańcy
- Absolwenci Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie
- Rektorzy Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie
- Ludzie związani z Podlasiem
- Ludzie związani z Rzymem
- Urodzeni w 1814
- Zmarli w 1886