Plęśnica
| Kontynent | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||
| Województwo | |||||||||||||
| Struga | |||||||||||||
| Długość | ok. 10,2[1] km | ||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||
| Miejsce | Pogrzebień | ||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||
| Recypient | Racibórz Dolny, zlewnia Odry | ||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Plęśnica (potocznie Plinc, Lubomka, niem. Plinz-Graben) – niewielka struga w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim i raciborskim. Swoje źródło ma w Pogrzebieniu, skąd płynie najpierw na wschód, a później na południe, przepływając przez Lubomię. Następnie poprzez przepompownię wtłaczana jest na teren zbiornika Racibórz Dolny po czym niestabilnie płynie poprzez czaszę zbiornika, mijając od wschodu Stare Nieboczowy i Nowy Dwór, po czym wpływa do jednego z wielu wyrobisk pożwirowych.
Do 1937 roku koryto Plinca było dłuższe i kończyło się na Odrze w Raciborzu, w połowie odcinka między mostem kolejowym i drogowym w kierunku Płoni. Jego bieg skrócono wraz z pracami ziemnymi przy budowie kanału Ulga, do którego obecnie wpływają wody Plęśnicy. Pozostałością po zasypanym odcinku koryta jest ukośny przebieg toru kolejowego w południowej części przedwojennej fabryki Siemens-Planiawerke AG (od 1951 roku jako Zakłady Elektrod Węglowych, obecnie SGL Carbon), ułożonego równolegle do ówczesnego koryta Plinca. Do 2013 r. jej koryto przepywało przez południowo-zachodnią część dzielnicy Brzezie i wpadało do Kanału Ulga. Dawniej do Plęśnicy wpadała struga Kamieniok[2][3].
W latach 2013-2020 ponownie skrócono koryto Plęśnicy z ok. 13 km. do ok. 10,2 km. Od tego czasu struga uchodzi w czaszy Zbiornika Racibórz Dolny w jednym z wielu pożwirowych wyrobisk wodnych. Z uwagi na to, że eksploatacja żwiru z czaszy zbiornika postępuje jest ono zmienne i nie ma określonego miejsca ujścia rzeki. Następnie woda odprowadzana jest do zlewni Odry. Stabilne koryto Plęśnicy kończy się w Lubomi po około 7,2 km[1]. od źródeł, na przepompowni przy wschodniej prawobrzeżnej zaporze zbiornika. Następnie wody rzeki są wpuszczane przez przepusty do czaszy zbiornika, gdzie płyną dalej pomiędzy wyrobiskami żwirowymi około 3 km[1].
Nazwę Plęśnica wprowadzono urzędowo w 1951 roku, zastępując niemiecką nazwę Plinz-Graben[4][5]. Potwierdziła ją w 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych[6]. Jak podaje Paweł Newerla, wprowadzona nazwa była dla okolicznych mieszkańców zaskoczeniem, gdyż jej zwyczajową nazwą jest Plinc[7]. Obecnie często używana jest również nazwa Lubomka[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Wyznaczone za pomocą narzędzia do obliczania odległości na Wikimapii.
- ↑ Rastrowa Mapa Podziału Hydrograficznego Polski. [dostęp 2010-11-12].
- ↑ Geoportal. [dostęp 2010-11-12].
- ↑ Zarządzenie nr 115 Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 1951 r. (M.P. z 1951 r. nr 62, poz. 825, s. 1)
- ↑ Arkusz 5975 Ratibor. W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Das Reichsamt für Landesaufnahme.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 211, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Paweł Newerla: Dzieje Raciborza i jego dzielnic. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2008, s. 439. ISBN 978-83-89802-73-6.
- ↑ Lubomka zostanie oczyszczona. Nowiny.pl. [dostęp 2015-10-20]. (pol.).