Pluszcze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pluszcze
Cinclidae[1]
Sundevall, 1836
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – pluszcz zwyczajny (C. cinclus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

pluszcze

Typ nomenklatoryczny

Cinclus hydrophilus Borkhausen, 1797 = Sturnus cinclus Linnaeus, 1758

Synonimy

Rodzaju:

Rodzaje
Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania poszczególnych gatunków z rodzaju Cinclus:

     pluszcz meksykański

     pluszcz białogłowy

     pluszcz rdzawogardły

     pluszcz zwyczajny

     pluszcz ciemny

     pluszcz zwyczajny i pluszcz ciemny

Pluszcze[4] (Cinclidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzina obejmuje gatunki występujące w okolicach wartkich, czystych strumieni na obszarze Europy, Azji, północno-zachodniej Afryki, zachodniej części Ameryki Północnej oraz północnej części Andów w Ameryce Południowej[5][6].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 14–23 cm, masa ciała 39,5–88 g (samce z reguły większe od samic)[7].

Pluszcze żywią się larwami owadów wodnych oraz drobnymi rybami. Gniazda z mchu budują w pobliżu wody. Samice pluszczy składają od 3 do 6 białych jaj. Obydwoje rodzice zajmują się pisklętami.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Cinclus: epitet gatunkowy Sturnus cinclus Linnaeus, 1758; gr. κιγκλος kinklos – mały, przybrzeżny machający ogonem ptak wymieniony przez Arystotelesa, Arystofanesa, Aelianusa i innych autorów, być może pliszka lub bekas, ale nigdy właściwie nie zidentyfikowany. Nazwa różnie traktowana przez późniejszych autorów, np. jako pliszka, bekas, pluszcz, drozd lub kos. W ornitologii cinclus kojarzy się z wielką różnorodnością niepowiązanych ze sobą ptaków podobnych do drozdów, ale rzadko z prawdziwymi drozdami[8].
  • Accentor: nowołac. accentor – chórzysta, od łac. ad – w kierunku, do; cantor, cantoris – śpiewak, od canere – śpiewać[9]. Gatunek typowy: Accentor aquaticus Bechstein, 1797 = Sturnus cinclus Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami[4]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cinclidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. J.M. Bechstein: Getreue Abbildungen naturhistorischer Gegenstèande in Hinsicht auf Bechsteins kurzgefasste gemeinnèutzige Naturgeschichte des In- und Auslandes: fèur Eltern, Hofmeister, Jugendlehrer, Erzieher und Liebhaber der Naturgeschichte. Cz. 2. Nèurnberg: In der Schneider und Weigelschen Kunst- und Buch- handlung, 1797, s. 47. (niem.).
  3. M.B. Borkhausen: Deutsche Fauna, oder, Kurzgefasste Naturgeschichte der Thiere Deutschlands. Erster Theil, Saugthiere und Vögel. Frankfurt am Mayn: bey Varrentrapp und Wenner, 1797, s. 300. (niem.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cinclidae Sundevall, 1836 - pluszcze - Dippers (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-19].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dippers, leafbirds, flowerpeckers, sunbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-23]. (ang.).
  6. Dippers (Cinclidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  7. S. Ormerod & S. Tyler: Family Cinclidae (Dippers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 10: Cuckoo-shrikes to Thrushes. Barcelona: Lynx Edicions, 2005, s. 353–355. ISBN 84-87334-72-5. (ang.).
  8. Cinclus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).
  9. Accentor, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).