Poczta elektroniczna
Poczta elektroniczna, e-poczta, e-mail, potocznie (także poprawna wersja) mejl[1] (ang. electronic mail, e-mail) – usługa internetowa, w nomenklaturze prawnej określana zwrotem świadczenie usług drogą elektroniczną, służąca do przesyłania wiadomości tekstowych, jak i multimedialnych, tzw. listów elektronicznych – stąd zwyczajowa nazwa tej usługi.
Nazewnictwo
W Polsce określenie e-mail próbowano zastąpić skrótowcem listel od list elektroniczny, starano się także upowszechnić określenie el-poczta – analogia do określenia el-muzyka, czyli muzyka elektroniczna. Określenia te jednak nie przyjęły się w codziennym użyciu. Językoznawcy za poprawne uznają jedynie formy e-mail i mejl[1]. Zaleca się używanie tej drugiej formy w piśmie wszędzie, z wyjątkiem najbardziej oficjalnych tekstów[2]. Inne źródła jako poprawne podają formy e-mail i mail[3].
Rozwój usługi
E-mail został wymyślony w roku 1965. Autorami pomysłu byli: Louis Pouzin, Glenda Schroeder i Pat Crisman[4][5]. Wówczas jednak usługa ta służyła jedynie do przesyłania wiadomości pomiędzy użytkownikami tego samego komputera a adres poczty elektronicznej jeszcze nie istniał. Usługę polegającą na przesyłaniu wiadomości tekstowych pomiędzy komputerami wymyślił w roku 1971 Ray Tomlinson, wybrał również znak @ do rozdzielania nazwy użytkownika od nazwy komputera, a później nazwy domeny internetowej.
Na początku do wysyłania e-maili służył protokół komunikacyjny CPYNET[6][7]. Później wykorzystywano FTP, UUCP i wiele innych protokołów, a w 1982 roku Jon Postel opracował do tego celu protokół SMTP, używany do dzisiaj[4].
Innym, ważnym protokołem komunikacyjnym, wykorzystywanym przy pobieraniu e-maili, jest POP3 oraz jego ulepszona wersja IMAP[5].
Standard Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) opracowano specjalnie z myślą o przesyłaniu poczty elektronicznej. Umożliwia on dodatkowo dołączanie do maila plików z dowolnymi danymi, w formie tzw. załącznika. Do kodowania wiadomości tekstowych stosuje się kodowanie transportowe Quoted-Printable, a do kodowania załączników wykorzystywany jest uuencode oraz jego ulepszona wersja Base64.
Oprogramowanie
Do obsługi poczty elektronicznej wykorzystuje się wyspecjalizowane oprogramowanie, uruchomione na stale działających serwerach. Znane i popularne programy tego typu to np.: Sendmail, Postfix, Exim, MDaemon oraz Qmail.
Program służący do redagowania, wysyłania i odbioru e-maili to klient poczty elektronicznej. Popularne programy tego typu to np.:
- tekstowe: Elmo, Gnus, Mutt, Pine,
- graficzne: Eudora, Evolution, KMail, Mail, Microsoft Outlook, Mozilla Thunderbird, Opera, Pegasus Mail, SeaMonkey, Sylpheed, The Bat!
Obecnie dostawcy usług internetowych powszechnie oferują dostęp poprzez przeglądarkę internetową WWW – ten sposób dostępu określa się mianem Webmail.
Przechowywanie danych
Od kwietnia 2009 roku, na podstawie dyrektywy Unii Europejskiej, dostawcy usług internetowych muszą rejestrować kontakty swoich klientów w sieci, w tym również e-maile, podobnie do billingu.
Zobacz też
- skrzynka poczty elektronicznej
- porównanie klientów poczty elektronicznej
- poczta systemu Windows
- adres poczty elektronicznej
- lista dystrybucyjna
- wirus komputerowy
- spam
Przypisy
- ↑ a b Rada Języka Polskiego – Opinie językowe – Mejl. www.rjp.pan.pl.
- ↑ Poradnia językowa PWN, wypowiedź prof. Mirosława Bańko. poradnia.pwn.pl.
- ↑ Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny. Warszawa: Horyzont, 2001, s. 560. ISBN 83-7311-161-1.
- ↑ a b Tom Van Vleck The History of Electronic Mail. www.multicians.org. (ang.).
- ↑ a b Email – czyli jak to bity zmieścić w kopertę. peter.modzelewski.googlepages.com.
- ↑ Another Look at Data and File Transfer Protocols. www.rfc-archive.org. (ang.).
- ↑ The First Email Message. email.about.com. (ang.).