Podkomorzy nadworny koronny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Podkomorzy nadworny)

Podkomorzy nadworny koronny lub też wielki koronny, Podkomorzy nadworny (łac. succamerarius, praefectus cubiculi) – urząd dworski I Rzeczypospolitej, stojący wysoko w hierarchii urzędów – zaraz po marszałku nadwornym.

Podkomorzy nadworny czuwał nad bezpieczeństwem osobistym monarchy i opiekował się jego apartamentami, będąc jednocześnie zastępcą marszałka nadwornego i zwierzchnikiem służby pokojowej. Uważano go za stróża moralności i dobrych obyczajów na dworze. Był stale obecny przy osobie monarchy, co czyniło z niego osobę niezwykle wpływową. Podkomorzy stawał się często faworytem króla. Ustalał tryb i czas audiencji królewskich, mając wpływ na dopuszczenie przed majestat władcy.

W związku ze wzrostem znaczenia podkomorzego jako przybocznego urzędnika królewskiego, niektóre jego funkcje (opieka nad pokojami itp.) przejęli niżsi urzędnicy (łożniczy), którzy często przywłaszczali sobie tytuł podkomorzego, w związku z tym zaczął posługiwać się tytułem podkomorzego najwyższego łac. supremus succamerarius). W czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego urząd podkomorzego wyparli szambelanowie.

Jego odpowiednikiem w Wielkim Księstwa Litewskiego (podkomorzy nadworny litewski).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]