Poecile
| Poecile | |||||
| Kaup, 1829[1] | |||||
 Przedstawiciel rodzaju – sikora karolińska (P. carolinensis) | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj |
Poecile | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Parus palustris Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
| Gatunki | |||||
| |||||
Poecile – rodzaj ptaków z rodziny sikor (Paridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Ameryce Północnej[12].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 11–15 cm; masa ciała 7–19 g[13].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1829 roku niemiecki paleontolog i przyrodnik Johann Jakob Kaup w publikacji swojego autorstwa o tytule Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt[1]. Kaup nie wskazał gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1842 roku brytyjski ornitolog George Robert Gray na typ nomenklatoryczny wyznaczył sikorę ubogą (P. palustris)[14].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Poecile (Poecila, Paecila, Poikilis, Poecilia, Poekilis): gr. ποικιλος poikilos „kolorowy”[15].
- Penthestes (Pentestes): gr. πενθητηρ penthētēr „żałobnik”, od πενθος penthos „smutek, żal”[16]. Typ nomenklatoryczny: tylko rycina, Reichenbach nie wskazał gatunku typowego; George Robert Gray w 1855 roku w ramach późniejszego oznaczenia jako typ nomenklatoryczny wskazał Parus niger Vieillot, 1818[17] (obecnie umieszczany w rodzaju Melaniparus) jednak głowa przedstawiona na rycinie zdecydowanie nie należy do tego gatunku; Carl Eduard Hellmayr w 1934 roku jako typ nomenklatoryczny wyznaczył Parus lugubris Temminck, 1820[18].
- Phaeopharus (Phaeoparus): gr. φαιος phaios „mroczny, brązowy”; φαρος pharos „płaszcz”[19]. Typ nomenklatoryczny: Parus palustris Linnaeus, 1758.
- Poeciloides: rodzaj Poecile Kaup, 1829 (sikora); gr. -οιδης -oidēs „przypominający”[20]. Typ nomenklatoryczny: Poecile superciliosa Przevalski, 1876.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki[21]:
- Poecile superciliosus (Przevalski, 1876) – sikora białobrewa
- Poecile lugubris (Temminck, 1820) – sikora żałobna
- Poecile davidi Berezovski & Bianchi, 1891 – sikora cynamonowa
- Poecile palustris (Linnaeus, 1758) – sikora uboga
- Poecile hyrcanus Sarudny & von Loudon, 1905 – sikora perska
- Poecile hypermelaenus Berezovski & Bianchi, 1891 – sikora czarnobroda
- Poecile montanus (Conrad, 1827) – czarnogłówka
- Poecile weigoldicus (O. Kleinschmidt, 1921) – sikora syczuańska
- Poecile carolinensis (Audubon, 1834) – sikora karolińska
- Poecile atricapillus (Linnaeus, 1766) – sikora jasnoskrzydła
- Poecile gambeli (Ridgway, 1886) – sikora górska
- Poecile sclateri (O. Kleinschmidt, 1897) – sikora meksykańska
- Poecile cinctus (Boddaert, 1783) – sikora północna
- Poecile hudsonicus (J.R. Forster, 1772) – sikora kanadyjska
- Poecile rufescens (J.K. Townsend, 1837) – sikora brunatna
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 114. (niem.).
- ↑ G.R. Gray: The genera of birds : comprising their generic characters, a notice of the habits of each genus, and an extensive list of species referred to their several genera. Cz. 1. London: Longman, Brown, Green, and Longmans, 1849, s. 191. (ang.).
- ↑ Ch.L. Bonaparte: Revue critique de l’Ornithologie Européenne de M. De Selys Longchamps. Brussels: Imprimerie et Librairie de Ve Wouters, 1850, s. 141. (fr.).
- ↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. lxii. (niem.).
- ↑ J.H. Blasius: A List of the Birds of Europe. Norwich: Matchett and Stevenson, 1862, s. 8. (ang.).
- ↑ F.P.W. of Württemberg. Verzeichniss Central-Africanischer und Nord-Africanischer Vögel. „Naumannia”. 7, s. 443, 1857. (niem.).
- ↑ W. Taczanowski. Bericht über die ornithologischen Untersuchungen des Dr. Dybowski in Ost-Sibirien. „Journal für Ornithologie”. Dritte folge. 20 (120), s. 443, 1872. (niem.).
- ↑ H. Gadow: Catalogue of the Passeriformes, or Perching Birds, in the collection of the British Museum. Cz. 8: Cichlomorphæ: Part V. Containing the families Paridæ and Laniidæ (Titmice and Shrikes), and Certhiomorphæ (Cheepers and Nuthatches). London: Printed by order of the Trustees, 1883, s. 3, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
- ↑ G. Madarász: Magyarország Madarai; hazai madárvilág megismerésének vezérfonala. A hazai madarvilag megismerésének vezérfonala 170 eredeti szovegrajzzal és 9 műmelléklettel. Budapest: 1899–1903, s. 139. (węg.).
- ↑ V.L. Bianchi. Catalogue of the known species of the Paridae or the family of Tits. „Annuaire du Musée zoologique de l’Académie Impériale des sciences de St.-Pétersbourg / Ежегодникъ Зоолoгическаго Музея Імператорсуй Академіи Наукъ”. 7 (3), s. 241, 1902. (ang.).
- ↑ P.L. Sclater. Notices of recent Ornithological Publications. „The Ibis”. Eighth series. 3 (12), s. 621, 1903. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Waxwings and allies, tits, penduline tits [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-07-09] (ang.).
- ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Tits, Chickadees, and Titmice (Paridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Poecile, DOI: 10.2173/bow.parida1.01 [dostęp 2023-07-09] (ang.).
- ↑ G.R. Gray: Appendix to A list of the genera of birds. London: Richard and John E. Taylor, 1842, s. 8. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Poecile [dostęp 2022-01-19].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Penthestes [dostęp 2023-07-09].
- ↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 38. (ang.).
- ↑ C.E. Hellmayr: Catalogue of birds of the Americas and the adjacent islands in Field Museum of Natural History and including all species and subspecies known to occur in North America, Mexico, Central America, South America, the West Indies, and islands of the Caribbean Sea, the Galapagos Archipelago, and other islands which may properly be included on account of their faunal affinities. Cz. 7: Corvidae - Paridae - Sittidae - Certhiidae - Chamaeidae - Cinclidae - Troglodytidae - Prunellidae - Mimidae - Turdidae - Zeledoniidae - Sylviidae. Chicago: Field Museum of Natural History, 1934, s. 70, seria: Publiaction 330. Zoological series. Volume xiii. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Phaeopharus [dostęp 2023-07-09].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Poeciloides [dostęp 2023-07-09].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-07-09].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).