Pomnik „Matka Ziemia”

Pomnik „Matka Ziemia”
	; Pomnik „Matka Ziemia” (oryginał w Güstrow)
Państwo	Polska
Typ obiektu	nagrobek
Styl architektoniczny	ekspresjonizm
Projektant	Ernst Barlach
Fundator	Richard Biesel
Materiał	wapień muszlowy
Data odsłonięcia	1921
brak współrzędnych

Pomnik „Matka Ziemia” – ekspresjonistyczna rzeźba nagrobna Ernsta Barlacha związana ze szczecińskim Cmentarzem Centralnym.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rzeźba powstała na zamówienie szczecińskiego kupca działającego w branży drzewnej Richarda Biesela^[1]. Miała być głównym elementem rodzinnego grobowca. W 1920 Ernst Barlach wykonał w Güstrow gipsowy model rzeźby w skali 1:2^[1]. Na jego podstawie, w 1921, hamburski artysta Friedrich Bursch wykonał rzeźbę w wapieniu muszlowym mierzącą 146 cm wysokości^[1]. Została ona ustawiona w kwaterze 26 szczecińskiego Cmentarza Centralnego.

Już w latach dwudziestych XX wieku rzeźba była uznawana za jedną z najcenniejszych na szczecińskiej nekropolii. Często pojawiała się na miejscowych widokówkach^[2]. Po zakończeniu II wojny światowej rzeźba pozostawała na cmentarzu w zapomnieniu. „Odkrył” ją dopiero w 1963 Bernhard Blaschke z NRD, który był organizatorem muzeum Ernsta Barlacha w Güstrow^[1]. Po trwających cztery lata przygotowaniach i uzgodnieniach (decyzje zapadały na szczeblu rządowym) rzeźba została w 1967 przewieziona do muzeum w Güstrow^[1].

Z inicjatywą odtworzenia pomnika i przywrócenia go szczecińskiej nekropolii wystąpiło na początku XXI wieku Stowarzyszenie na Rzecz Cmentarza Centralnego^[1]. Wykonanie kopii powierzono szczecińskiej rzeźbiarce Monice Szpener^[1]. Monument, wykonany z tzw. sztucznego kamienia, został odsłonięty w listopadzie 2011.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Pomnik przedstawia siedzącą, starszą kobietę. Impulsem do takiego ukształtowania rzeźby mogła być dla Barlacha śmierć matki, która zginęła śmiercią samobójczą w czasie pracy artysty nad pomnikiem^[2]. Rzeźba oddziałuje na widza swoją surowością, podkreślaną przez chropawą fakturę materiału i jedynie zgrubne uformowanie detali.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marek Jaszczyński. Matko Ziemio - czekamy na ciebie. „MM Moje Miasto”, s. 5, 24.03.2011. Media Regionalne sp. z o.o.. ISSN 1896-6578. (pol.).
↑ ^a ^b Marek Jaszczyński. „Matka” wraca do miasta. „Głos Szczeciński”, s. 1, 22.03.2011. Media Regionalne Sp. z o.o.. ISSN 0137-9178. (pol.).

[MM-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Marek Jaszczyński. Matko Ziemio - czekamy na ciebie. „MM Moje Miasto”, s. 5, 24.03.2011. Media Regionalne sp. z o.o.. ISSN 1896-6578. (pol.).

[Głos-2] Marek Jaszczyński. „Matka” wraca do miasta. „Głos Szczeciński”, s. 1, 22.03.2011. Media Regionalne Sp. z o.o.. ISSN 0137-9178. (pol.).

[1]

[2]

Pomniki osób	Pomnik Telesfora Badetki Pomnik Bogusława X i Anny Jagiellonki Pomnik Chłopca Węgierskiego Pomnik Bartolomea Colleoniego Pomnik Jana Czekanowskiego Pomnik Michała Doliwo-Dobrowolskiego Pomnik Fryderyka II Wielkiego Pomnik Adama Mickiewicza Pomnik Jana Pawła II Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego Pomnik Kornela Ujejskiego
Pomniki wydarzeń	Pomnik Niepodległości Pomnik Ofiar Grudnia 1970 Pomnik Poległych w I Wojnie Światowej Sportowców Pomnik „Tym, którzy nie powrócili z morza”
Rzeźby plenerowe	Pomnik Czynu Polaków Posąg Flory Herkules walczący z centaurem Pomnik Kolejarza Pomnik Króla Maciusia I Maszt ze statku s/s „Kapitan K. Maciejewicz” Pomnik Marynarza w Szczecinie Pomnik „Matka Ziemia” Pomnik Miłosiernego Samarytanina Pomnik Umbriagi Rzeźba „Labirynt”
Pomniki nieistniejące	Pomnik Amfitryty Pomnik Ernsta Moritza Arndta Pomnik Carla Loewego Fontanna Manzla Pomnik Pamięci Tych, Którzy Zdobywali Szczecin Pomnik „Poległym w Walce o Wyzwolenie Dąbia” Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej Pomnik Wilhelma I