Pomnik Aleksandra Fredry we Wrocławiu
Pomnik pisarza | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce | |
Typ obiektu | |
Styl architektoniczny | |
Projektant | |
Fundator | |
Data budowy | |
Data odsłonięcia |
24 października 1897 (Lwów) |
Położenie na mapie Wrocławia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
51,109657°N 17,031299°E/51,109657 17,031299 |
Pomnik hrabiego Aleksandra Fredry – pomnik znajdujący się we Wrocławiu na południowej pierzei wrocławskiego Rynku.
Wygląd
Aleksander Fredro odlany z brązu na okazałym piaskowcowym cokole pokrytym z trzech stron inskrypcjami siedzi na krześle czy fotelu w czamarze. Poeta trzyma rulon papieru i gęsie pióro.
Historia pomnika
We Lwowie
Pomnik przedstawiający polskiego literata Aleksandra Fredrę został wykonany na zlecenie Lwowskiego Koła Literacko-Artystycznego przez znanego rzeźbiarza Leonarda Marconiego w 1879[1] roku. Uroczystość odsłonięcia pomnika na placu Akademickim (obecnie Prospekt Szewczenki) we Lwowie 24 października 1897 r., zgromadziła wielu dostojników, obecni byli m.in: marszałek krajowy Stanisław Badeni, namiestnik książę Eustachy Sanguszko, ksiądz arcybiskup Izaak Mikołaj Isakowicz, prezydent Lwowa dr Godzimir Małachowski, przedstawiciele sądu krajowego, izby handlowej, uniwersytetu, politechniki itd. Wieczorem we lwowskim teatrze hr. Skarbka odbyło się przedstawienie „Ślubów panieńskich”. Od tego czasu aż do 1950 r. pomnik stał we Lwowie.
Po II wojnie światowej Lwów włączono w skład ZSRR, a w 1945 r. w Kijowie delegacja polskiego rządu podpisała protokół dodatkowy do umowy z 1944 r., zawartej między PKWN a rządem Ukraińskiej SRR, który zgodził się wydać polskiemu rządowi polskie, narodowe pomniki znajdujące się w mieście Lwowie, a związane z historią i kulturą wyłącznie polską, i jednocześnie wyraził życzenie pozostawienia pomnika Mickiewicza, który „cieszy się popularnością i miłością wśród narodu ukraińskiego”. Pomnik Fredry przyjechał do Polski w marcu 1950 r.[2]
We Wrocławiu
Pomnik początkowo wywieziono do Wilanowa, gdzie znajdował się do 1956 r. O przeniesieniu go do Wrocławia zadecydował fakt, że po wojnie w tym mieście osiedliło się wielu repatriantów ze Lwowa. Wrocław „stał się spadkobiercą i kontynuatorem polskich tradycji naukowych Lwowa”. Ponadto Fredro znał Wrocław; był tu jako „młody kapitan wojsk polskich walczących u boku Napoleona”, a w 1856 r. podobno przyjechał do Wrocławia, gdyż chciał kupić posiadłość w okolicy miasta. Do Wrocławia pomnik przywieziono 15 lipca 1956 r. i uroczyście odsłonięto na południowej pierzei Rynku, w miejscu gdzie niegdyś stał pomnik króla Prus Fryderyka Wilhelma III[2].
Przypisy
- ↑ Pomnik Aleksandra Fredry [online], www.przyjaznywroclaw.pl [dostęp 2017-11-19] (pol.).
- ↑ a b Wanda Dybalska: Akta W. Hrabia dla Wrocławia. Skąd się wziął Fredro na Rynku?. Gazeta Wyborcza, 2015-03-15. [dostęp 2017-01-22].
Bibliografia
- Encyklopedia Wrocławia, Wyd. Dolnośląskie, Wrocław 2006, ISBN 83-7384-561-5