Poniky

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Poniky
ilustracja
Państwo

 Słowacja

Kraj

 bańskobystrzycki

Powiat

Bańska Bystrzyca

Starosta

Samuel Bračo[1]

Powierzchnia

59,04[2] km²

Wysokość

499 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


1 540[3]
26,22[4] os./km²

Nr kierunkowy

048

Kod pocztowy

976 33

Tablice rejestracyjne

BB

Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego
Mapa konturowa kraju bańskobystrzyckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Poniky”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, w centrum znajduje się punkt z opisem „Poniky”
Ziemia48°43′N 19°17′E/48,716667 19,283333
Strona internetowa

Ponikywieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Bystrzyca.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1282[5]. W 1400 r. miejscowość uzyskała prawa miasteczka. Podstawą jej rozwoju stało się górnictwo, początkowo w XV w. złota, później rud srebra i miedzi, a od początku XVIII w. rud żelaza[6].

Od końca XVI w. miejscowość musiała płacić coroczną dań Imperium Osmańskiemu. Pomimo to 6 stycznia 1678 r. Turcy wtargnęli do Ponik, wielu mieszkańców wymordowali, ok. 300 (mężczyzn, kobiet i dzieci) uprowadzili w jasyr, a miejscowość spalili. Pamięć o tym wydarzeniu przechowała się długo w miejscowej pamięci. Jeszcze w połowie XIX w. opowieść usłyszał Samo Chalupka, który przedstawił ją w poemacie „Turčín Poničan” (w zbiorze wierszy pt. „Spevy”, wyd. 1868)[6].

Dzięki wydobyciu rud żelaza na początku XVIII w. powstał w Ponickej Hucie wielki piec oraz kuźnica (hamernia). Niestety, działalność hutnicza zakończyła się w XIX w. wraz z wyczerpaniem się złóż rudy. Mieszkańcy zajęli się w większym stopniu uprawa roli, pasterstwem i pracą w lasach[6].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych z dnia 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwało 1590 osób, w tym 819 kobiet i 771 mężczyzn[7].

W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[8]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-02-17]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 59,04S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-17]. (ang.).
  6. a b c Milan Gajdoš: Poniky vstali z popola [w:] "Krásy Slovenska" R. LV, nr 1/1978, s.42
  7. Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-17]. (ang.).
  8. Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-17]. (ang.).