Portret Martina Zapatera (1797)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1797 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
83 × 65 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Portret Martina Zapatera (hiszp. Retrato de Martín Zapater) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828) przedstawiający jego przyjaciela, Martina Zapatera[1][2].
Martín Zapater (1747–1800) był zamożnym kupcem pochodzącym z Aragonii, a jednocześnie mecenasem sztuki i człowiekiem oświecenia. Był bliskim przyjacielem Goi, znali się od dzieciństwa. Razem uczęszczali do jednej z darmowych szkół w Saragossie prowadzonych przez zakon pijarów (Escuelas Pías de San Antón). Przez wiele lat utrzymywali obszerną korespondencję – obecnie cenne źródło wiedzy o malarzu. Goya dwukrotnie namalował jego portret – pierwszy powstał w 1790, a drugi w 1797 roku[3].
Portret to przedłużone popiersie o owalnych ramach – formacie zarezerwowanym dla portretów najbliższych osób[1] i neutralnym szaro-zielonym tle. Podobną kompozycję w owalu mają portrety Sędzia Altamirano (1796–1797) i Ramón de Posada y Soto (1794)[4]. Zapater ma na sobie dwurzędową marynarkę z brązowego aksamitu o szerokich klapach, białą koszulę i krawat. Goya przedstawił go jako dojrzałego mężczyznę (ma blisko 50 lat[5]) o łagodnym spojrzeniu i dobrym usposobieniu. Portret ma osobisty i szczery charakter, został namalowany ze swobodą, inspirowany malarstwem angielskim[6][7]. Inskrypcja na dole obrazu brzmi: Swojemu przyjacielowi Martinowi Zapaterowi, Goya, 1797[a].
Proweniencja[edytuj | edytuj kod]
Obraz, który był własnością Zapatera, odziedziczył syn jego bratanka Francisco Zapater y Gómez (Zapater nigdy się nie ożenił). Na początku XX wieku dzieło należało do paryskiej kolekcji Durant-Ruela, skąd zakupiono je do kolekcji Ramóna Soty y Aburto w Bilbao. W 1980 roku obraz został ofiarowany Muzeum Sztuk Pięknych w Bilbao, gdzie obecnie się znajduje[6].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Goya. A su amigo Martín Zapater. 1797.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Xavier Bray: Goya: Los Retratos. Londres: Turner Libros, 2015. ISBN 978-84-1635-484-9.
- ↑ Patricia Wright: Goya. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1993, seria: Świadectwa sztuki. ISBN 83-7023-300-7.
- ↑ Merdedes Águeda (ed.), Xavier Salas (ed.): Francisco Goya. Cartas a Martín Zapater. Tres Cantos, 2003, s. 135. ISBN 978-84-7090-399-1.
- ↑ El juez Altamirano. Fundación Goya en Aragón. [dostęp 2020-03-23]. (hiszp. • ang.).
- ↑ Martín Zapater. Artehistoria. [dostęp 2020-03-23]. (hiszp. • ang.).
- ↑ a b Martín Zapater. Fundación Goya en Aragón. [dostęp 2020-03-23]. (hiszp. • ang.).
- ↑ Julián Gállego: Retrato de Martín Zapater. W: Praca zbiorowa: Realidad e imagen. Goya 1746–1828. Zaragoza: Electa, 1996, s. 116–117. ISBN 84-8156-130-4.