Postępowa Partia Obywatelska
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
FBP |
| Prezes | |
| Data założenia |
22 grudnia 1918 |
| Adres siedziby |
Harrengasse 8 |
| Ideologia polityczna |
chrześcijańska demokracja, |
| Poglądy gospodarcze | |
| Członkostwo międzynarodowe |
European Democrat Union |
| Młodzieżówka |
Junge FBP |
| Barwy | |
| Obecni posłowie |
10/25
|
| Strona internetowa | |
.jpg)
Postępowa Partia Obywatelska (niem. Fortschrittliche Bürgerpartei, FBP) – najstarsza, działająca do dziś partia polityczna w Liechtensteinie, jedna z dwóch głównych sił politycznych od początków XX wieku obok Unii Patriotycznej. Partia rządząca w koalicji z Unią Patriotyczną, posiadająca 10 z 25 mandatów w Landtagu.[1] Prezesem partii od 2019 roku jest Marcus Vogt.[2] Partia należy do European Democrat Union (EDU).[3]
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po wyborach do Landtagu w 1914 roku w Parlamencie znalazły się osoby, które krytykowały dotychczasową politykę Liechtensteinu.[4] Stanowiło to impuls do powstania w tym kraju partii politycznych. Zwolennicy reform zgromadzeni wokół prawnika Wilhelma Becka stali się opozycją w Parlamencie dla monarchistów i konserwatystów, a prace Parlamentu znacznie się ożywiły.[4]
Przed wyborami w 1918 roku ukształtowała się pierwsza partia w Liechtensteinie, pod przywództwem Wilhelma Becka - Chrześcijańsko-Społeczna Partia Ludowa (niem. Christlich-Soziale Volkspartei), zwana potocznie Partią Ludową (niem. Volkspartei, VP).[4] Przeciwnicy zmian proponowanych przez VP, gromadzący się wokół dziennika Volksblatt, byli nazywani Partią Lwów (niem. Löwen–Partei).[4][2] Wybory w 1918 roku okazały się dużym sukcesem dla kształtującego się ugrupowania, które zdobyło 7 z 12 mandatów (7 z 8 mandatów z Oberlandu).[4][2] Formalnie nowe ugrupowanie zostało założone 22 grudnia 1918 roku i przyjęło nazwę Postępowa Partia Obywatelska (niem. Fortschrittliche Bürgerpartei).[4]
Partia Ludowa proponowała m.in. skierowanie polityki zagranicznej ku Szwajcarii, reformy konstytucyjne, demokratyzację ustroju oraz oddanie administracji państwowej w ręce obywateli Liechtensteinu (wówczas wysokimi urzędnikami byli przede wszystkim Austriacy).[4][2] Postępowa Partia Obywatelska natomiast swój program opierała przede wszystkim na wierności wobec Księcia, a w polityce zagranicznej opowiadała się za pogłębianiem relacji z Austrią.[2] Różnice ideowe między tymi partiami były niewielkie i obie można określić jako konserwatywne.[4]
Przed II wojną światową powstawały opozycyjne siły polityczne chcące się sprzeciwić duopolowi władzy FBP i VP, które później po aferze finansowej z 1927 roku i dymisji rządu Gustava Schädlera, przekształciło się w Unię Patriotyczną (VU), która działa do dziś.[4] Jednak żadna z partii opozycyjnych nie przekroczyła progu wyborczego, który wynosił 18%.[4] Ważnym wydarzeniem w polityce Liechtensteinu było sprzymierzenie się obu najważniejszych partii w 1939 roku (stworzono wspólną listę wyborczą i koalicyjny rząd), które miało nie dopuścić do władzy powstałej partii nazistowskiej.[4] Był to początek koalicji dwóch największych partii, która trwała 58 lat, do 1997 roku, kiedy całkowitą władzę zdobyła Unia Patriotyczna, ale w 2005 roku koalicja została odnowiona i rządzi krajem do dnia dzisiejszego.[4]
Pierwszą partią opozycyjną, która dostała się do Landtagu w 1993 roku, po obniżeniu progu wyborczego z 18% do 8% była Wolna Lista (niem. Freie Liste, FL).
Po 1921 roku (reforma konstytucyjna) siedmiu z trzynastu Premierów było z partii FBP (pozostałych sześciu było z VU): Josef Ospelt, Josef Hoop, Alexander Frick, Gerard Batliner, Walter Kieber, Markus Büchel, Otmar Hasler i Adrian Hasler.[2][5]
Rezultaty w wyborach do Landtagu[edytuj | edytuj kod]
| Wybory | Sejm | Rząd | ||
|---|---|---|---|---|
| Głosy | Mandaty | |||
| % | Liczba | +/− | ||
| 1918 | brak danych | 7/12
|
 7
|
Większość |
| 1922 | brak danych | 4/15
|
 3
|
Opozycja |
| I 1926 | brak danych | 6/15
|
2
|
Opozycja |
| IV 1926 | brak danych | 6/15
|
|
Opozycja |
| 1928 | brak danych | 11/15
|
5
|
Większość |
| 1930 | brak danych | 15/15
|
4
|
Większość |
| 1932 | brak danych | 13/15
|
2
|
Większość |
| 1936 | brak danych | 11/15
|
2
|
Większość |
| 1939 | brak danych | 8/15
|
3
|
Koalicja z VU |
| 1945 | 54,9% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1949 | 52,9% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| II 1953 | 50,5% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| VI 1953 | 50,4% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1957 | 52,3% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1958 | 54,5% | 9/15
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1962 | 47,2% | 8/15
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1966 | 48,5% | 8/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1970 | 48,8% | 7/15
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1974 | 50,1% | 8/15
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1978 | 50,8% | 7/15
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1982 | 46,5% | 7/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1986 | 42,7% | 7/15
|
|
Koalicja z VU |
| 1989 | 42,1% | 12/25
|
5
|
Koalicja z VU |
| II 1993 | 44,2% | 12/25
|
|
Koalicja z VU |
| X 1993 | 41,3% | 11/25
|
1
|
Koalicja z VU |
| 1997 | 39,2% | 10/25
|
1
|
Opozycja |
| 2001 | 49,9% | 13/25
|
3
|
Większość |
| 2005 | 48,7% | 12/25
|
1
|
Koalicja z VU |
| 2009 | 43,5% | 11/25
|
1
|
Koalicja z VU |
| 2013 | 40,0% | 10/25
|
1
|
Koalicja z VU |
| 2017 | 35,2% | 9/25
|
1
|
Koalicja z VU |
| 2021 | 35,9% | 10/25
|
1
|
Koalicja z VU |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Ustrój polityczny Liechtensteinu
- Partie polityczne Liechtensteinu
- Wybory parlamentarne w Liechtensteinie w 2021 roku
- Unia Patriotyczna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Landtagswahlen 2021 - Neuer Landtag [online], www.landtagswahlen.li [dostęp 2021-02-08].
- ↑ a b c d e f FBP - Geschichte [online], www.fbp.li [dostęp 2021-02-08].
- ↑ IDU : International Democrat Union [online], web.archive.org, 10 czerwca 2011 [dostęp 2021-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-10].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Krzysztof Koźbiał, System Polityczny Księstwa Liechtensteinu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 180, ISBN 978-83-233-3523-8.
- ↑ Mitglieder der Regierung des Fürstentums Liechtenstein 1861-2021 [online], www.regierung.li [dostęp 2021-02-08].
| Partie parlamentarne | |
|---|---|
| Partie pozaparlamentarne | |
| Partie rozwiązane |
