Potencjał wody

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Potencjał wody, potencjał wodny[1], Ψw – molarna entalpia swobodna cząsteczek wody w układzie. Pojęcie stosowane w fizjologii roślin dla wyrażenia zdolności komórki do pochłaniania wody na zasadzie osmozy. Wartość wyraża się w lub Pa.

Dla czystej wody pod ciśnieniem 0,1 MPa oraz komórkach w pełni nasyconych wodą (turgor) jest równy zero, co jest maksymalną wartością dla tej wielkości pod normalnym ciśnieniem. Podniesienie ciśnienia podwyższa potencjał[2], a obecność substancji rozpuszczonych obniża go. Woda przepływa z roztworu o wyższym potencjale do roztworu o niższym potencjale, tak więc ruch wody zgodnie z malejącym potencjałem wody odbywa się od roztworu glebowego poprzez korzenie (z miękiszu do ksylemu dzięki dośrodkowemu aktywnemu transportowi jonów, co powoduje parcie korzeniowe[3]), łodygę i liście do atmosfery. Największa różnica potencjałów występuje między liściem a atmosferą[4].

Związki z innymi wielkościami[edytuj | edytuj kod]

Wyraża się wzorem:

gdzie:

potencjał chemiczny wody w roztworze,
– potencjał chemiczny czystej wody,
molowa objętość wody.

Składają się nań:

Ma przeciwny znak do siły ssącej komórki. Jest różnicą ciśnienia hydrostatycznego i ciśnienia osmotycznego. Zależy od ciśnienia osmotycznego, turgorowego i siły napięcia powierzchniowego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny. Biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 405. ISBN 83-7389-096-3.
  2. Praca zbiorowa: Biologia: jedność i różnorodność. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2008, s. 371. ISBN 978-83-7446-134-4.
  3. Praca zbiorowa: Biologia: repetytorium dla maturzystów i kandydatów na wyższe uczelnie. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2006, s. 121. ISBN 83-02-09004-2.
  4. Biologia. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego. Kształcenie w zakresie rozszerzony. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003, s. 218. ISBN 83-02-08628-2.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Stanisław Lewak: Fizjologia roślin. Wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 39–40. ISBN 978-83-01-15969-6.