Protodiakon
Protodiakon (gr. proto – pierwszy, diakon – sługa) – pierwszy wśród diakonów.
Kościół zachodni
W katolicyzmie najstarszy nominacją duchowny wśród kardynałów diakonów. Kardynał protodiakon jako pierwszy po zakończonym konklawe ogłasza imię nowo wybranego papieża z balkonu Bazyliki św. Piotra. On także przedstawia papieżowi arcybiskupów metropolitów podczas ceremonii wręczania paliuszy. Do 1963 roku kardynał protodiakon koronował nowego papieża tiarą podczas inauguracji pontyfikatu.
Obecnym kardynałem protodiakonem jest Renato Raffaele Martino, który sprawuje tę funkcję od 12 czerwca 2014.
Kościoły wschodnie
W prawosławiu jest to honorowy tytuł, który diakoni uzyskują w formie nagrody za posługę. Historycznie pierwszym protodiakonem był pierwszy męczennik (gr. protomartyrios) i apostoł Stefan (Szczepan), który został przełożonym wszystkich diakonów.
Współcześnie protodiakon przewodzi diakonom podczas nabożeństw celebrowanych przez biskupów.[1] Jego szata liturgiczna (orarion) charakteryzuje się skrzyżowanym na plecach, podwójnym pasem z wyszytym napisem „Święty, Święty, Święty”[2].