Przeździedza
51°03′11″N 15°41′13″E/51,053056 15,686944| wieś | |
 Dwór z XVII-XIX w. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
75[2] |
| Strefa numeracyjna |
75 |
| Kod pocztowy |
59-610[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DLW |
| SIMC |
0193163 |
Położenie na mapie gminy Wleń  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego  | |
| 51°03′11″N 15°41′13″E/51,053056 15,686944[1]
| |
Przeździedza – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Wleń, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Niewielka wieś położona na Pogórzu Kaczawskim, u podnóża gór: Folwarcznej (347 m n.p.m.) i Grodziny (372 m n.p.m.).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki datowane są na 1308 r. Rozgłosu osadzie nadali ówcześni Walonowie, odkrywając złotonośne pola zwane Alte Goldgruben oraz na zboczach góry Folwarcznej pokłady agatów. Od złotonośnych miejsc pochodzi nazwa strumienia przepływającego przez wieś – Złoty Potok. Prawdopodobnie do 1810 r. osada była własnością klasztoru Benedyktynek z Lubomierza.
Stan obecny[edytuj | edytuj kod]
Do niedawna w Przeździedzy działała kopalnia melafiru, jednak po utworzeniu, 16 listopada 1989, Parku Krajobrazowego Doliny Bobru wstrzymano wydobycie surowców. W kamieniołomie melafirów występują, jedyne w swoim rodzaju, agaty wstęgowe (szczelinowe)[4].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Obecnie wieś zajmuje powierzchnię około 5,2 km² i liczy, według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) 75 mieszkańców[2].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Po czasach świetności zachowały się wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytki[5]:
inne obiekty:
• dom przysłupowy wraz z kuźnią z 1751 roku z zachowanym warsztatem kowalskim
- zabudowania w stylu łużyckim i przydrożne kapliczki
- liczne sztolnie i wyrobiska są pozostałością po eksploatacji bogactw naturalnych, chętnie odwiedzane przez poszukiwaczy skarbów i kolekcjonerów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111255
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1061 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ J. Bogdański. Agaty Gór Kaczawskich. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa, 2001. ISBN 83-7073-307-7
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 122. [dostęp 2012-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Siedziba gminy: Wleń
| Miasto | |
|---|---|
| Części miasta | |
| Wsie | |
| Część wsi |
